257
rt)% = — 100%
m (ерітінді)
Ерітіндінің жалпы массасы m = 291 г НгО + 9 г тұз =300 г.
co%(NaCl)=-?T_ .100%=3%
ЗООг
а у а б ы. Берілген ерітіндідегі ас түзының массалық үлесі 3%. Бүдан соң жалпы массасы жэне массалық үлесі берілген ерітіндіні дайындау үшін қажетті еритін заттың жэне еріткіштің массасын табуға есептеулер жүргізіп, ерітінді эзірлеп кѳрсетіледі. Массалық үлесі кѳрсетілген ерітінді эзірлеуге сарамандық жүмыс ѳткізіледі.
Химия зертханаларында мольдік концентрациясы кѳрсетілген ерітінділер пайдаланылады. Сондықтан соңғы бағдарламада мольдік ерітінділермен таныстыру кѳзделген. Мольдік концентрация (С) ерітіндінің бір литрінде еріген моль (v) санымен кѳрсетіледі:
= -Е=моль/л
Осы формула бойынша оқушылар еритін заттың массасын есептеп шығарады, мысалы: калий хлоридінің концентрациясы 0,25 моль 500 мл ерітіндісін эзірлеңіздер.
е ш у і. а) калий хлоридінің мольдік массасын табамыз: М(КС1) =39 + 35,5 = 74,5 г/моль
э) т(КС1) =M-v=74,5 г/моль-0,25 моль =18,6
б) 1 л 18,6 г, 0,5 л -д е екі есе аз 18,6:2=9,3
а у а б ы. 0,25 моль 500 мл ерітінді эзірлеу үшін 9,3 калий хлоридін алу керек.
Ерітінді үғымы - зат жэне химиялық реакция үғымдарынан кейінгі ең маңызды үғым. Заттардың кѳпшілігі ерітінді күйінде реакцияға түседі. Ѳнеркэсіпте, табиғатга жэне күнделікті түрмыста ерітінділердің маңызы орасан зор. Ерітінділерді білу кѳптеіен заттардың (сілтілер, қышқылдар, оксидтер, түздар) қасиеттерін терең түсінуге, алмасу жэне тотығу-тотықсыздану реакцияларының мэнін айқындауға, химиялық реакциялардың қайтымдылығы жэне химиялық тепе-теңдік жонінде білімді дамытуға жэрдемдеседі. Сондықтан деректі жэне теориялық материалдардан оқушылардың эзірлігі жеткілікті деңгейге кѳтерілген соң электролиттік диссоциациялану тақырыбы ѳтіледі.
|