\\Ъ 5 И. Нугыманүлы, Ж. Ә. Шоқыбаев
Электролиттер теориясының орта мектеп қурсындагы орны және оқыту әдістемесі
жүктеу/скачать 2.23 Mb.
|
258
Электролиттер теориясының орта мектеп қурсындагы орны және оқыту әдістемесі. Ерітінділер туралы оқу материалы 1954 жылға дейінгі бағдарламаларда 8 жэне 10-сыныптарда жеке тақырып ретінде оқытылып келген, 1954/55 жылы дербес тақырып түрінде қарастырылмай, басқа тақырыптардың ішіне енгізілді. 1960 жылдан бастап, арнайы тақырып ретінде 7 және 9-сыныптарда ѳтілді. 1986/87 оқу жылынан бастап 8 және 9-сыныптарда оқытылатын болды. 8-сыныптағы оқу материалының мазмұны, негізгі ұгымдарын қалыптастыру мәселелері осының алдында баяндалды. Оқушыларды электролиттік диссоциациялану теориясымен таныстырудьщ іс жүзінде қалыптасқан екі эдістемелік тэсілі бар. Бірінші тәсіл - ерітінділердің электр ѳткізгіштігін сынаудан бастап диссоциациялаудың механизмін түсіндіру, екінші тәсіл - алмасу реакцияларының ерекшелігін қарастырғаннан кейін ерітінділердің электрѳткізгіштігін сынау. Бірінші эдістемелік тәсілді пайдаланғанда химиялық байланыстардың тинтері және бейорганикалық қосылыстардың маңызды кластары жѳніндегі оқушылардың білімі еске түсіріледі. “Химиялық байланыстар типі эр түрлі заттар ерітінділерінің қасиеттері бірдей бола ма?”- деген мэселе қойылады. Мэселені шешу үшін белгілі бір негізге сүйеніп, таңдап алынған бейорганикалық жэне органикалық заттардың электрѳткізгіштігі сыналады. Электрѳткізгіштікті сынайтын құралдың құрылысы, сақтық ережелері түсіндіріліп, сынау нэтижесі кесте түрінде жазылады. Тэжірибе бойынша оқушылар қорытынды жасайды; 1) жеке күйіндегі қатты (қант, тұз, қышқыл, сілті) жэне сұйық заттар электр тогын ѳткізбейді; 2) органикалық заттардың (қант) ерітінділері электр тогын ѳткізбейді; 3) ас тұзының, натрий сілтісінің жэне тұз қышқылының ерітінділері электр тогын ѳткізеді; 4) ерітінділері немесе балқыған күйінде электр тогын ѳткізетін заттар - электролиттер, ѳткізбейтін заттар бейэлектролиттер деп аталады; 5) тұздардың, негіздердің және қышқылдардың ерітінділері электролиттерге 259 20-кесте. Заттардың электрѳткізгіштігін сынау
жатады. Иондық немесе полюсті қовалентті байланысы бар бұл заттардың электр тогын ѳткізу себебін түсіндіру үшін иондарға ыдырау механизмі түсіндіріледі. Электрѳткізгішті сынаудан басталатын бұл эдістемелік тэсілді қолданғанда кейбір оқушыларда электролиттердің иондарға ьщырауы электр тогының эсерінен жүзеге асады деген пікір туады. Бұл қателікті болдырмау үшін екінші эдістемелік тэсілді пайдаланады. Химиялық байланыстар жэне заттардың құрылысы туралы тірек білім еске түсірілгеннен кейін мынадай мэселе қойылады: заттар ерітілмеген күйінде химиялық реакцияларға кірісе ме? Оқушылардың болжамын дэлелдеу үшін бірнеше тэжірибелер жасалады. жүктеу/скачать 2.23 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||