Қ азақстан республикасының ауыл шаруашылық министрлігі
жүктеу/скачать 1.28 Mb.
|
| Топырақты өңдеу
Орман питомниктерінде ағаш және бұта түрлерінің отырғызу материалын өсірудің тиімділігі көбінесе топырақты өңдеумен анықталады. Топырақты өңдеудің негізгі міндеттері-оңтайлы су, ауа, жылу, қоректік режимдерді қамтамасыз ететін топырақтың егістік қабатының құрылымын және оның құрылымдық күйін өзгерту: топырақтың терең горизонттарынан алу және микробиологиялық процестерге қажетті бағытта әсер ету арқылы қоректік заттардың айналымын білу; арамшөптерді, ауру қоздырғыштары мен зиянкестерді жою; топырақты топырақтан қорғау жел және су эрозиясы; тұқымдарды отырғызу және ағаштар мен бұталардың тамыр жүйелерінің қалыптасуын жақсарту үшін қолайлы жағдайлар жасау; топыраққа өсімдік қалдықтары мен тыңайтқыштарды енгізу. Топырақты өңдеу тиісті әдістер мен өңдеу жүйелерін қолдана отырып, топырақ өңдеу құралдарының жұмыс органдары егістік горизонтына механикалық әсер ету арқылы жүзеге асырылады, Топырақты өңдеу әдісі деп топырақ өңдеу құралдарының топыраққа бір реттік әсері түсініледі, жалпы және арнайы әдістер ажыратылады. Топырақты өңдеудің жалпы әдістеріне жер жырту, пиллинг, тегістеу, тырмалау, өсіру, домалау, жару, үгінділер, қалдықсыз қопсыту, төсеу жатады; арнайы – екі және үш қабатты жер жырту, плантациялық жер жырту, фрезерлеу және т. б. Жеке қабылдау өңдеуге жүктелген міндеттерді шешуді қамтамасыз ете алмайды, сондықтан бірнеше әдістер немесе бүкіл жүйе қолданылады. Жүйе-бұл белгілі бір ретпен орындалатын және оның негізгі міндеттерін шешуге бағынатын нақты топырақ-климаттық жағдайларға қатысты топырақты өңдеу әдістерінің жиынтығы. Питомникте емен отырғызу материалын өсіру кезінде келесі өңдеу жүйелері қолданылады: зығыр, жасыл көң және қара бу. Аяз астындағы жер жырту егістік қабатының тереңдігіне Қарлығашпен (мәдени жер жырту) соқамен жүзеге асырылады. Егер егістік аз қуатты болса, онда Топырақты өңдеудің жалпы тереңдігі осы түрдегі және жастағы отырғызу материалының тамыр жүйесінің мөлшеріне сәйкес келетін етіп жер қойнауын тереңдеткіштер орнатылады. Жырту процесінде Қарлығаш өсіп шыққан арамшөптердің тұқымдарымен, өсімдік қалдықтарымен, қуыршақтармен және зиянкестердің жұмыртқаларымен бірге топырақтың жоғарғы, байытылған қабатын (10 см 12 см) алып тастайды, оны бороздың түбіне тастайды. Қарлығаштың артынан келе жатқан соқаның негізгі корпусы қоректік заттардың үлкен қоры бар топырақтың төменгі құрылымдық қабатын кесіп тастайды, оны айналдырады, топырақтың жоғарғы қабатын бұзады және толтырады. Осылайша өңделген топырақ ылғалды жақсы ұстау үшін қыста өңделмеген күйінде қалады. жүктеу/скачать 1.28 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|