154
түпнұсқаға
толық ұқсас бола алмайды, сонымен қатар қарастырылып
отырған жағдайда түпнұсқа болашақта ғана туындауы мүмкін, сонымен
қатар қаралып отырған басқару модельдері гомоморфты болып табылады,
өйткені олардың бейнелеу ерекшелігі изоморфтық модельдер тек бір
жақты əсер етеді. Осыдан басқару процесінің моделі түпнұсқаның болашақ
қасиеттерін, бірақ регрессияны айқындай алады, түпнұсқаның бастапқы
сипаттарына (қайтару немесе проекциялау) көп түсіндірулер
болуы
мүмкін.
Осылайша, модельдеу əдісі арқылы субъект басқарманың жалпы
функцияларын жүзеге асырады. Демек, басқару сараптамасының негізгі
міндеті модельдерді талдау болып табылады:
- құрылысты басқару процесі ретінде жоспарлау;
-оны ресурстық қамтамасыз етуді ұйымдастыру;
-бақылау процесін жүзеге асыру;
- басқару объектісіне тікелей əсер ету процесі ретінде реттеу.
Əдетте, басқару процестерін моделдеу олардың белгілі бір көп
нұсқалылығына жол береді. Алайда, нақты жағдай үшін практикалық
тұрғыдан
келесі ең маңызды талаптарды қанағаттандыруы тиіс мүмкін модельдердің
бірі пайдаланылады:
-түпнұсқаға барабарлықты (сəйкестікті) барынша арттыру;
-өзгермелі жағдайларға бейімделу (бейімделу), яғни уақыт бойынша
барлық сенімділік,
-мақсатқа жету бойынша да, шығындар бойынша да тиімділік.
Басқарылатын
процестердің
сапасын
бағалау
өлшемі.
Жылжымайтын объектіні басқарудың кез келген жалпы процесі жекелеген
өзара байланысты процестерді басқарудан тұрады: ұйымдық, еңбек,
ақпараттық жəне т. б., оны қалыптастыру үшін компьютерлік жобаларды
басқару бағдарламалары жəне динамикалық бейнелеу тəсілі қолданылады.
Бақылау функцияларын іске асыру үшін
жұмыстарды нақты орындау
бойынша деректер массиві құрастырылады. Жұмыстардың орындалуының
нақты жай-күйін бақылау негізінде күнтізбелік жоспарды тиісті қайта
құрудан тұратын реттеушілік қалыптасады. Осылайша, күнтізбелік
жоспардан басқа жұмыстың орындалу динамикасын көрсету динамикалық
қайта құрылатын құрылым болып табылады. Бұл белгілі бір кезеңмен (күн,
апта, ай жəне т.б.), яғни циклдық, басқарудың кешенді процесінде
басқарудың жалпы функцияларын қайталауға мүмкіндік береді. Əрбір іс-
əрекеттің басқару циклы келесі бірізділікке түседі:
1) t уақыты əсерінде бастапқы жағдайларды ескере отырып,
ағымдағы күнтізбелік жоспар қалыптасады,
2) Ағымдағы жоспардың кейінгі ықтимал
өзгерістерімен салыстыру
базасын құру үшін оның бастапқы жағдайы эталондық жағдай ретінде
тіркеледі.;
156
Мұндағы
i - орындалған
жұмыстың реттік индексі; Е - жобаның
экономикалық тиімділігі бұрын бағаланатын дисконт нормасы.
Нақты таза дисконтталған Инвестициялардың
түрі бар:
∑
∑
(5.2)
Жекелеген
жұмыстарды
орындау
кезінде
олардың
құны
жоспарланған құнынан асып кетуі мүмкін. Əлбетте, бұл жағдай тиісті
тұтыну құнын азайтады,
сондықтан есептік формуланың екінші мүшесі теріс белгімен кіреді.
Төлемнің нақты құны болған жағдайда жұмыстар жоспарланғаннан аз
болды, бұл қазіргі заманғы тұтыну құнын арттыратын қосымша ақша
ағыны пайда болды.
Тұтастай алғанда басқарудың салыстырмалы тиімділігі нақты
жоспарланатын таза дисконтталатын
инвестицияларға қатынасымен
анықталады:
(5.3)
Басқару индексінің мəні бір ғана, ал оның ұлғаюы басқарудың үлкен
тиімділігін көрсетеді. Аспаптық іске асыру келтірілген Microsoft Project
үлгісіндегі жобаны басқару компьютерлік бағдарламасының пайдаланушы
өрістеріне енгізілетін стандартты формулалар арқылы жүзеге асырылуы
мүмкін.
Достарыңызбен бөлісу: