Құ республ жə а ұрылы ликасы əңгір ха аграрлы ыс өн


Құрылыстың орындалу барысын экономикалық бағалау



Pdf көрінісі
бет79/91
Дата14.09.2023
өлшемі1.57 Mb.
#477622
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   91
Құрылыс өндірісін ұйымдастыру

5.2. Құрылыстың орындалу барысын экономикалық бағалау
 
Жалпы ережелер.Құрылыстың орындалу барысын экономикалық 
бағалау үшін негіз болып табылады. Басқару сараптамасы басқару 
процесінің сапасын зерттеу жəне ол туралы дəлелді қорытынды шығару 
ретінде анықталады. 
Басқару сараптамасының негізгі мақсаты тұтас алғанда басқару 
жүйесінің сапасын бағалау болып табылады, яғни элементтердің барлық 
жиынтығын , атап айтқанда: олардың арасындағы айналмалы ақпараттық 
ағындармен байланысты басқару субъектісі мен объектісін бағалау. 
Басқару сараптамасының прагматикалық мақсаты жылжымайтын мүлік 
объектілерін басқарудың тиімділігі мен сапасын арттыру болып табылады. 
Басқару сараптамасының құрылымдық сұлбасы 5.1-суретте 
көрсетілген.
Мысал. Құрылыс салушы жылжымайтын мүліктің болашақ иесі 
ретінде 


объект
тапсыр
Е
(жоспа
мерзім
менші
техник
аккред
Б
бастап
алынад
Ж
басқар
объект
арасын
айырм
Жоспа
бойын
шешім
басқар
бағдар
Б
жалпы
объект
функц
(бақыл
беріле
Қ
процес
Сонды
оның 
тіні келі
рды. 
Егер бас
арлы шы
мін сақта
ік иесі (қ
калық қ
дитацияла
Басқаруд
пқы жай-
ды. 
Жалпы ж
ру 
5.1
тісінің ж
нда 
машылық 
арланатын
нша қоры
мін қабыл
ру объект
рланған ж
Басқару 
ы функци
тісіне ті
циялармен
лау функ
еді. 
Құрылыс
сс, өйткен
ықтан жо
көмегім
ісімшартт
сқару су
ығындард
амайды 
құрылыс 
қадағалау,
амауға құ
ың жос
-күйін н
жағдайда,
-суретБас
жоспарлан
немесе
н қашық
ытынды 
лдаудың н
тісінің ба
жүйелі тəс
сараптам
ияларын 
ікелей б
н анықтал
кциясы) 
с жобасын
ні ол оған
оспарлау 
мен барл
тық нег
убъектісі 
дан негіз
жəне са
салушы)
, сенімс
ұқығы бар
спарланға
ақты аны
, яғни қо
сқару сар
нған шы
е басқа
қтықтың 
үшін не
негізі бол
арлық ел
сіл маңыз
масының 
талдауд
байланыс 
латын ық
басқару 
ның нақт
н əсер ете
сатылары
ық өзгер
153 
гізде тап
шартты
сіз асып
апасыз ж
) жұмыст
сіздік не
р. 
ан траек
ықтау ж
оршаған 
раптамасы
ығыс жəн
аша айт
шамасы 
егіз, ал 
лып табы
леулі сип
ды болып
алдында
дан туын
бойынш
қпалдар б
объектіс
ты дамуы
етін көпте
ына мод
рістерді 
псырыс 
ық міндет
п түседі, 
жұмыстард
тарды жү
емесе ба
кториясы 
жəне оны
ортаның 
ының құры
не оның 
тқанда, 
бір жа
екінші ж
ылады. Бас
паттамала
п табылад
а тұрған 
ндайды. 
ша жосп
беріледі. К
сінің жа
ын сипатт
еген сипа
ельдеу ə
болжайд
беруші 
ттемелерд
жұмыст
ды қабы
үзеге асы
асқа сөз
басқару
ың болж
ескерілм
ылымдық
нақты 
диверген
ағынан б
жағынан 
сқару сар
арын кеш
ды. 
міндетт
Субъек
парлау с
Кері байл
ай-күйі т
тау -ақпа
аттамалар
əдістемесі
ды. Кез-
ұйымға 
ді орынд
тардың а
ылдайды),
ыратын о
збен айт
у объек
жамы не
меген əсе
қ сұлбасы
сипаттам
нция б
басқару с
тиісті б
раптамасы
шенді бағ
тер басқа
ктіден б
сияқты 
ланыс бой
туралы а
араттық к
рға байлан
і қолданы
келген м
сеніп 
дамаса 
аяқталу 
, онда 
органға 
тқанда, 
ктісінің 
егізінде 
ерінен, 
ы 
малары 
олады. 
сапасы 
басқару 
ы үшін 
ғалауға 
арудың 
басқару 
жалпы 
йынша 
ақпарат 
күрделі 
нысты. 
ылады, 
модель 


154 
түпнұсқаға толық ұқсас бола алмайды, сонымен қатар қарастырылып 
отырған жағдайда түпнұсқа болашақта ғана туындауы мүмкін, сонымен 
қатар қаралып отырған басқару модельдері гомоморфты болып табылады, 
өйткені олардың бейнелеу ерекшелігі изоморфтық модельдер тек бір 
жақты əсер етеді. Осыдан басқару процесінің моделі түпнұсқаның болашақ 
қасиеттерін, бірақ регрессияны айқындай алады, түпнұсқаның бастапқы 
сипаттарына (қайтару немесе проекциялау) көп түсіндірулер болуы 
мүмкін.
Осылайша, модельдеу əдісі арқылы субъект басқарманың жалпы 
функцияларын жүзеге асырады. Демек, басқару сараптамасының негізгі 
міндеті модельдерді талдау болып табылады: 
- құрылысты басқару процесі ретінде жоспарлау; 
-оны ресурстық қамтамасыз етуді ұйымдастыру; 
-бақылау процесін жүзеге асыру; 
- басқару объектісіне тікелей əсер ету процесі ретінде реттеу. 
Əдетте, басқару процестерін моделдеу олардың белгілі бір көп 
нұсқалылығына жол береді. Алайда, нақты жағдай үшін практикалық 
тұрғыдан
келесі ең маңызды талаптарды қанағаттандыруы тиіс мүмкін модельдердің 
бірі пайдаланылады: 
-түпнұсқаға барабарлықты (сəйкестікті) барынша арттыру; 
-өзгермелі жағдайларға бейімделу (бейімделу), яғни уақыт бойынша 
барлық сенімділік, 
-мақсатқа жету бойынша да, шығындар бойынша да тиімділік.
Басқарылатын 
процестердің 
сапасын 
бағалау 
өлшемі. 
Жылжымайтын объектіні басқарудың кез келген жалпы процесі жекелеген 
өзара байланысты процестерді басқарудан тұрады: ұйымдық, еңбек, 
ақпараттық жəне т. б., оны қалыптастыру үшін компьютерлік жобаларды 
басқару бағдарламалары жəне динамикалық бейнелеу тəсілі қолданылады. 
Бақылау функцияларын іске асыру үшін жұмыстарды нақты орындау 
бойынша деректер массиві құрастырылады. Жұмыстардың орындалуының 
нақты жай-күйін бақылау негізінде күнтізбелік жоспарды тиісті қайта 
құрудан тұратын реттеушілік қалыптасады. Осылайша, күнтізбелік 
жоспардан басқа жұмыстың орындалу динамикасын көрсету динамикалық 
қайта құрылатын құрылым болып табылады. Бұл белгілі бір кезеңмен (күн, 
апта, ай жəне т.б.), яғни циклдық, басқарудың кешенді процесінде 
басқарудың жалпы функцияларын қайталауға мүмкіндік береді. Əрбір іс-
əрекеттің басқару циклы келесі бірізділікке түседі: 
1) t уақыты əсерінде бастапқы жағдайларды ескере отырып, 
ағымдағы күнтізбелік жоспар қалыптасады, 
2) Ағымдағы жоспардың кейінгі ықтимал өзгерістерімен салыстыру 
базасын құру үшін оның бастапқы жағдайы эталондық жағдай ретінде 
тіркеледі.; 


3
4
түзету
негізде
5
циклы
K
жүзінд
жоспар
айырм
басқар
Б
көрсет
Б
бойын
уақыт 
Т = T

орынд
құны д
М
анықта
Ə
дискон
бастап
таза д
қазіргі
жоғары
Ж
3) t+ t у
4) Орынд
у бойынш
еледі; 
5) t+ 2 t
ы t+ t-дан
Kүнтізбел
де тіркеу
р жəне 
машылықт
руды баға
Басқару 
тілген жағ
Бастапқы
нша жүзе
жəне C
f
f
- T
p
жəн
дау белгіл
деп атайд
Мысалы, 
алады. 
5.2-
Əр түрлі 
нттау əдіс
пқы деңге
дисконтта
і заманғы
ы болса, б
Жоспарла

уақыты ке
далатын ж
ша этало
t бүкіл ба
н бастап t-
лік жоспа
у арқылы
оның н
ты қанда
алау болы
сапасын 
ғдайды қа
ы жоспар 
ге асыры
құны бой
не C = C
лі бір құнд
ды. 
тұтыну 
-сурет.Ор
кезеңдік 
сі пайдал
ейінде ди
алған ин
ы тұтыну
басқару п
анған таза

езінде нақ
жұмыстар
ондық жа
асқару пр
-ге дейінг
ар бойын
ы жүзеге 
нақты іск
ай да бі
ып табыла
бағалау 
арастырай
бойынш
ылуы тиіс
йынша ор
C

- C
p

дылығы б
құны оны
рындалаты
құндарды
ланылады
исконттау
нвестиция
ушылық 
процесі со
а дисконт
(
155 
қты бақыл
рдың алда
ай-күйін, 
роцесі аяқ
гі диапазо
нша басқа
асырылад
ке асыры
ір критер
ады. 
критери
йық.
ша жұмы
сті. Іс жү
рындалад
жалпы ба
бар, немес
ың төлем 
ын жұмыс
ы уақытты
ы, ол үшін
у болып 
ялардың 
құнын а
оғұрлым т
тталған и
(5.1) 
лау функц
ағы кезең
оларға 
қталғанға 
онда қайт
ару үдірі
ды. Əрин
ылуы өз
рий бойы
ийін негіз
с T
p
уақ
үзінде бұл
ы. Жоспа
асқару пр
се, басқаш
немесе ж
стың негі
ың бір сə
н ең көп т
табылад
есебімен 
анықтайд
тиімді бол
инвестици
циясы іск
ге күнтізб
шешім қ
дейін бұ
таланады.
сінің тол
не, бастап
згеше бо
ынша ба
здеу үші
қыт сəті 
л жұмыс 
ардан тиіс
роцесінің 
ша айтқан
жай шығы
ізгі сипатт
əтіне келт
таралған 
ы. Осыл
анықтал
ды жəне
лды. 
иялардың
ке асырыл
белік жос
қабылдау
ұдан əрі б
лық аяқта
пқы күнт
олады, а
ағалау тұ
ін 5.2- с
жəне C
p
орындал
сті ауытқу
əрбір жұм
нда, оны т
ын құны а
тамалары
тіру мақса
нұсқа жо
айша, қа
лады, жо
е ол неғ
ң 
түр
лады; 
спарды 
у үшін 
басқару 
алуы іс 
тізбелік 
ал бұл 
ұтастай 
суретте 
p
құны 
лған T
f
улар
мысын 
тұтыну 
арқылы 
ы. 
атында 
обаның 
аралған 
обаның 
ғұрлым 
рі бар: 


156 
Мұндағы i - орындалған жұмыстың реттік индексі; Е - жобаның 
экономикалық тиімділігі бұрын бағаланатын дисконт нормасы. 
Нақты таза дисконтталған Инвестициялардың
түрі бар: 


(5.2) 
Жекелеген 
жұмыстарды 
орындау 
кезінде 
олардың 
құны 
жоспарланған құнынан асып кетуі мүмкін. Əлбетте, бұл жағдай тиісті 
тұтыну құнын азайтады, 
сондықтан есептік формуланың екінші мүшесі теріс белгімен кіреді. 
Төлемнің нақты құны болған жағдайда жұмыстар жоспарланғаннан аз 
болды, бұл қазіргі заманғы тұтыну құнын арттыратын қосымша ақша 
ағыны пайда болды. 
Тұтастай алғанда басқарудың салыстырмалы тиімділігі нақты 
жоспарланатын таза дисконтталатын инвестицияларға қатынасымен 
анықталады: 
(5.3)
Басқару индексінің мəні бір ғана, ал оның ұлғаюы басқарудың үлкен 
тиімділігін көрсетеді. Аспаптық іске асыру келтірілген Microsoft Project 
үлгісіндегі жобаны басқару компьютерлік бағдарламасының пайдаланушы 
өрістеріне енгізілетін стандартты формулалар арқылы жүзеге асырылуы 
мүмкін. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   75   76   77   78   79   80   81   82   ...   91




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет