1- дәріс Тақырыбы: Психофизиология пәніне кіріспе Сұрақтары: Психофизиология пәні. Жүйке жүйесінің ролі мен маңызы
жүктеу/скачать 144.64 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 12 –дәріс. Тақырыбы
| Павлов Иван Петрович[1]– Ресей физиологы, жоғары жүйке жүйесінің қызметі жайында ілімді жасаушы; осы заманның ірі физиология мектебінің іргесін қалаушы.
14(26).9.1849, Ресейде, Рязань қаласында туып – 27.2.1936 Ленинградта көз жұмды. Петербург ҒА-ның академигі (1907). 1875 жылы Петербург университетін бітірген. 1879 жылы Мед.-хирург. академияны бітірген. 1890 – 1924 жылы Әскери-медициналық академияның профессоры, сонымен қатар осы жылдары ұйымдастырылған Эксперименттік медицина институтында кафедра меңгерушісі болды. 1925 жылдан өмірінің соңына дейін КСРО ҒА-ның Физиология институтына басшылық етті. Оның ұзақ жылғы жүргізілген зерттеулерінің нәтижесінде ас қорытудың механизмі (атақты “Павловтың фистуласы”) ашылды (Нобель сыйлығының лауреаты, 1904). Бұл зерттеулер – ас қорыту процесінің физиологиясын зерттеуге ғылыми негіз болды. Павлов жүрек қызметінің реттелуі – төрт орталықтан тепкіш (эфференттік) жүйкелерге байланысты екенін дәлелдеп, ғылымда үлкен жаңалық ашты. Жоғары жүйке жүйесінің қызметін зерттеуді Павлов ас қорыту сілкейінің бөлінуін бақылаудан бастаған (Рефлекс). Павлов адамда бірінші сигнал жүйесімен (бұл жануарларда да болады) қатар, екінші сигнал жүйесі (сөйлей, жаза алатын қабілет) болатынын дәлелдеп берді. Павлов ашқан жаңалықтардың физиология, медицина, педагогика және психологияның дамуы үшін маңызы зор болды.[2] № 12 –дәріс. Тақырыбы: Үйретудің психофизиологиясы Сұрақтары: Үйретудің психологиялық және биологиялық теориялары. Үйретудің жүйелі психофизиологиясы. Дербес тәжірибе элементтері мәселесі Инстинктер – биологиялық қажеттіріктерді қанағаттарндыруға бағытталған ішкі және сыртқы тітіркендіргішке организмнің тұқым қуалау арқылы берілетін күрделі стереотипті қозғалысы, іс-әрекеті, шаралары. Үйретудің түрі, төменгі жан-жануарларда байқалады, ол ақырындап азаю және де уақытша жоғалу анық рефлекторлық реакцияда көрсетіледі, бірнеше рет қайталанып стимуляциялық жағдайда. Сонымен, қашу реакциясы, брюхоногиялық молюскаларда байқалады. Шұғыл жарықтан қараңғыға өтуден, ақырындап әлсіздейді және стимулдар қайталаған кезде мүлдем жоғалады (Пьерон 1910) Осындай құбылыстар барлық жан- жануарларда байқалады, бір клеткалардан бастап, әр түрлі стимуляциялық түрлерде. Біріншіден қарағанда осы құбылыстар сенсорлық адаптациямен (ұзақ тітіркену әсерінен сезіну мүшесінің азаюы). Бірақта, осы ұқсастық жай ғана шын мәнінде осы түрдің әлсіздену және жоғалып кету реакциялары үйретуде әдетте өте тез болады, бірнеше жауапты реакциялардан кейін, жауапты рекациялр көбінесе эффектілі болады. Осы үйрену құбылысы немесе тағы басқа құбылыстар негативтік аспектіде үйретудің адаптапциялық мінезі тамаша өкрнекіліктермен байқалады, сондықтанда оларды феномендік негативті адаптация деп аталады. Шарттылау көбінесе адамда және жан-жануарларда жай (қарапайым) үйретудің прототипі болып саналады. Осы терминді «классикалық» мағынада түсінеміз, бірақта Павлов тәжірибелік ситуациясынада қолданады. а) Негізгі факті осы тәжірибелерде байқалады, белгілі реакция абсолюттіктен немесе шатрсыздан, тітіркену тітіркенуге ауыстырк қабілетін шақырады, біріншіден нейтралдық, ол абсолюттік, шартсыздық, тітіркенулермен келісіп реакция шақырады. Системалық модификацияның тәртібі ситуацияның қайталануына сол кезде реакция өзгермейді, ал тітіркену ауыстырылған кезде өзгереді. жүктеу/скачать 144.64 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|