1 – Тақырып. Саясаттану ғылым ретінде «Саясаттану»
жүктеу/скачать 374.55 Kb. Pdf көрінісі
|
| Ұлттық мәселе – ұлттар мен басқа әлеуметтік-этникалық қауымдастықтаардың саяси,
экологиялық, территориялық, идеологиялық және мәдени қарым-қатынастарының жиынтығы: бұл мәселе осы қауымдастықтардың арасындағы бір-біріне деген дау жанжалдар мен сенімсіздіктерінің себептерінің, сонымен қатар солардың кӛпұлттылық қоғамдағы жүйелік белгінің тіршілік ету себептерінің түсінігі. Бұл ұлттардың тату ӛмір сүру және қарым-қатынастарының тең және тәуелсіз негізінде шешілітін әдіс тәсілдерімен жолдар мәселесі. Бұл мәселе дамымаған әлеуметтік- этникалқ қауымдастықтардың қиындықтары жеңу және дамыған мемлекеттердың қатарына жету; ұлтаралық мәселеұлттық елдерде абйқалады. Ұлттық мәселе дүние жүзілік мемлекеттерде бәріне қатысты. Әр тарихи дәуірде және әр кӛп ұлтты мемлекетте ұлт мәселесіне байланасты ерекшілігі бар. Бұл мәселе әсіресе буржуазияның феодализмге қарсы күресінде және капитализмнің пайда болуы кезеңінде орын алды. Тәуелсіз мемлекет үшін күресте саясаттың негізгі мәселесі ұлт бостандығы. Соңғы уақытта әр елдерде және әр жылдарда бірінші орынға ұлт мәселесінің мынандай жақтарын ұсынады: экономикалық тәуелсіздік, ұлттық мәденит пен тілдің тең дамуы және т.б. Қазіргі әлемдегі ұлттық прогресіне қарым-қатынастар екі объективтік тенденциялармен байланысы бар адамзат прогресіне ықпал етеді. Олар буржуазиялық заманда ұлттар мен ұлттық қозғалыстар процесінің дамуы негізінде пайда болды. Соның негізінде бір жағынан тен және тәуелсіз ұлттар қалыптасты, тәуелсіз мемлекет үшін күресті; екінші жағынан қоғамда интернационалистік процестер дамыды. Бұл тенденциялар бүгін жалпы әлемдік қоғамдық қарама-қайшылықтан кӛрініс табады. Саясатта ұлт мәселесін валюнтаристік тұрғыдан қарау дүние жүзілік аренада кӛп ұлтты мемлекеттің ішінде үлкен бір дағдырысқа ұшыратуы мүмкін. Ғылыми әдебиетте ұлт саясаты туралы екі кӛзқарас қалыптасқан: кең және тар мағынада. Бірінші кӛзқарастардың жақтастары «кӛп ұлтты мемлекетте ұлт мәселесі тіл, мәдениеттің дамуы конституцияда және ұлттық программаларда бекітілген – ол мемлекетте саяси партиялардың, қоғамдық қозғаластардың стратегиялық бағыты ретінде қарастырған. Екінші пікір – ұлтаралық саясат ол мемлекеттін заң, үйымдастыру және идеологиялық шаралар, этностардың қарым-қатнастары үшін бағытталған». жүктеу/скачать 374.55 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|