1. 1 Ауданның және электрмен жабдықтау жүйесінің қысқаша сипаттамасы

х₅=х_о*l₅*S _б/ U₆² = 0,4*1,2*1000/115.5² =0,035 ;

активтік

индуктивтік

x₆=x₀*l₆* S_б/ U₆² = 0,4*0,8*1000/115,5² =0,023 ;

активтік

индуктивтік

x₇=x₀*l7* S₆/ U₆² = 0,4*0,4*1000/115,5 ² =0,011 ;

активтк

индуктивтік

x8=x₀*l₈* S₆/ U₆² = 0,4*0,4*1000/115,5 ² =0,011 ;

активтік

индуктивтік

x9=x0*l9* S₆/ U₆² = 0,4*0,5*1000/115,5 ² =0,014 ;
- 110/10 кВ трансформатордың кедергісі:

активтік

индуктивтік

х₁₀= (U_K%/100)*(S₆/ S_Hm)= (20/100)*(1000/200)=1 ;

-10 кВ электр желісінің кедергісі (А-35маркалы сым, l=0,1 км);

-активтік

индуктивтк

x₁₁=x₀*l₁₁* S₆/ U₆² = 0,83*0,1*1000/10,5 ² =0,75 ;
4.1 Қьісқа түйықтау тоқтарын есептеу (максималдық режимде)

Электрмен жабдықтау жүйелерінде қ.т. тоқтарын анықтауды келесі өрнектермен жүргізеді.

Максималдық режим

К- 1 нүктесінде қ.т. тоғын анықтау

К-1 қ.т. нүктесіне дейінгі орын ауыстыру схемасы келтіріледі

Қ.т. нүктесіне дейінгі балама кедергі анықталады:

x_нәт=x₁₄=x₁₁+x₂₂=1,85+0,4=2,25 ;

r_нәт=r14=r22=0,016 ;

z_нәт= √r ²13+x ²13=2,25 .

К-1 нүктесіндегі қ.т. тогы анықталады:

- үшфазалық қ.т. тогы (периодтық құраушысы)

3.1.сурет. Алмастыру сұлбасы

Электрмен жабдықтау (а) және орын ауыстыру (б) сұлбаларының

максималдық режимі

- екіфазалық қ.т. тогы (периодтық құраушысы)

І_қт= √3 /2 *І_КТ⁽³⁾ = 0,87*0,55 = 0,48 кА

• 
  үшфазалық қ.т. соққылық тоғының лездік мәні ;
  
• 
  iсок= √2*kсок*I⁽³⁾ , кА ;
  

k_COK =1-e ^-0,01/Ta

мұнда Т_а =х_нэт/314г_нэт - периодтық құраушының уақыт тұрақтысы ол [ 1 ]-ден x_H9T/r_t қатынасына сәйкес алынады. Бұл жолы х_нэт/г_нэт =2,25/0,016=140,6 тең болғанына байланысты k_COK = 1,2 деп қабылданады

ісок = √ 2 * k_COK*Iкг=1,4*1,2 *0,55=0, 3, кА ;

- үшфазалық қ.т. соққылық тогының әсерлік мэні

Iсок=Iкг* √1+2(k_COK-1) ² =0,57 , кА ;

К-2 нүктесінде қ.т. тоғын анықтау

К-2 қ.т. нүктесіне дейінгі орын ауыстыру сұлбасы келтіріледі

14/1,1 14/2,6 3/0,41 3/2,6

Қ.т. нүктесіне дейінгі балама кедергі анықталады

xнәт=x15=x14+x3=2,25+0,55=2,8 ;

rнәт=r15=r14+r3=0,016+0,01=0,026 ;

zнәт= √r ²15+x ²15=2,8

К-2 нүктесіндегі қ.т. тогы анықталады ;

- үшфазалық қ.т. тоғы (периодтық қүраушысы)

Iкr⁽³⁾=Iб/Zнәт =3,71/2,8=1,32 кА

-екіфазалық қ.т. тогы (периодтық қүраушысы)

Iкr⁽²⁾=Iб*0,87 =0,87*1,32=1,14 кА

- үшфазалық қ.т. соққылық тогының лездік мэні

і_сок= √2 • k_COK- I_KT⁽³⁾ =1,41*1,34*1,32=2,49 кА ;

х_нэт/r_нэт⁼ 2,8/0,026=107,7 , тең болғанына байланысты

К-3 нүктесінде қ.т. тогын анықтау

К-3 қ.т. нүктесіне дейінгі орын ауыстыру сұлбасы келтіріледі

I⁽³⁾ = I_KT⁽³⁾√1+2( +(k_COK-1) ² =1,4 ,кА ;

k_COK =1,34 ;

• 
  үшфазалық қ.т. соққылық тогының әсерлік мәні
  

К-3 нүктесінде қ.т. тоғын анықтау

К-3 қ.т. нүктесіне дейінгі орын ауыстыру сұлбасы келтіріледі

Қ.т. нүктесіне дейінгі балама кедергі анықталады:

х_нэт=х16=х1₅+х₄+х₅+х₆+х₇+х₈+х₉=2,8+0,014+0,011+0,0011+0,023+0,035+0,011=2,8 ;

г_нэт=г1_б=r1₅+г₄+г₅+г₆+г₇+г₈+г₉=0,026+0,0056+0,004+0,009+0,009+0,013+0,004=0,07 ;

zнәт= √r ²16+x ²16=2,8
К-3 нүктесіндегі қ.т. тоғы анықталады: - үшфазалық қ.т. тогы (периодтық құраушысы)

І_кг⁽³⁾=Іб/Z_нэт =5,5/3,71 =1,48 кА ;

-екіфазалық қ.т. тогы (периодтық қүраушысы)

І_кг⁽²⁾⁼I*0,87 = 0,87 *1,48 = 1,28 кА ;

- үшфазалық қ.т. соққылық тоғының лездік мәні

х_нэт/г_нзт= 2,8/0,07=40 , тен болғанына байланысты

і_сок= √2 • k_COK- I_KT⁽³⁾ =1,41*1,22*1,48=2,54 кА ;

k_COK =1,22 ;

Iсок ⁽³⁾=Iкг ⁽³⁾* √1+2(k_COK-1) ² =0,8 , кА ;

I⁽³⁾ = I_KT⁽³⁾√1+2( +(k_COK-1) ² =0,66 , кА ;
К-4 нүктесінде қ.т. тоғын анықтау

К-4 қ.т. нүктесіне дейінгі орын ауыстыру схемасы келтіріледі

16/3,2 16/7,7 10/10,35 10/28,125

K-4
Қ.т. нүктесіне дейінгі балама кедергі анықталады

х_нэт= х17=х1₆ +х10=2,8+1=3,8 ;

г_нэт = г1₇= r1₆+ г₁₀=0,07+0,008=0,078 ;

Z_нәт=√r ²17+x ²17=3,8

К-4 нүктесіндегі қ.т. тогы анықталады ;

- үшфазалық қ.т. тоғы (периодтық құраушысы)

I_KT⁽³⁾=I₆/Z_нәт =55/3,8=14,47 кА ;

-екіфазалық қ.т. тогы (периодтық құраушысы)

I⁽²⁾=Iб*0,87= 0,87 * 14,47 = 12,59 ; кА

- үшфазалық қ.т. соққылық тогының лездік мәні

і_соқ= √2 • k_соқ- I_KT⁽³⁾ =1,41*1,25*14,47=25,5 кА ;

х_нәт/г_нәт= 3,8/0,078=48,7 , тең болғанына байланысты

k_соқ=1,25 ;

• 
  үшфазалық қ.т. соққылық тогының әсерл
  
• 
  ік мэні
  

4.2 АТҚ-220 кв жабдығын таңдау

Ажыратқышты таңдау

Ажыратқыштың есептік деректері, таңдау шарттары және параметрлері 4.1 кестесіне енгізілген.

4.1 кестесі

Есептік деректер	Тавдау шарттары	C-220M-630-10 ажыратқыішың
Uу=220кВ	Un>Uy	Un=220 кB
I=51AI	In ≥ I pm	In = 630A
Іу=1,28кА	IОТКЛ≥IУ	IОТКЛ=10 kA
іу=0.3кА	Imax ≥ IУ	Imax=26 KA
І3(2) -tk= 0,55кА2-с	it2-t>i3(24	It2-t-102-4=400KA2c

ПП-67 жетегі колданылады

.

Айырғышты таңдау

220 кВ шиналары үшін [1]-ге сэйкес І_доп=610 А тең АС-240 сымын қабылдайды: I_pm=S_pm/√3*U_н=175300/1,73*220=460 A,

460 A < 610А болса, шарт орындалады.

Шиналар тәжденуге [6]-ғы шарт бойынша тексеріледі

Е = 0,9- Е0;

мүнда Е0- сымның бетіндегі электрлік өрістің бастапқы тэж кернеулігі.

[6]-ға сәйкес Е мен Е0 келесі өрнекпен анықталады:

E=(0,35*U)/(r_0*(lgD_cp/r₀)) ;

(алюминий үшін С= 88). Жылу импульсі келесі формуламен анықталады [1]

B_к=I ³⁽²⁾(tағыт+Tа);

мұнда: t_aғыт - 220 кВ АЖ-і қ т. ағыту уақыты (t_aғыт =3,0 с);

Т_а – қт токтың апериодтық кдаушысының басылу уақыты (К- 1 нүктесі)

Kl нүктесіндегі үш фазалық қт.тоғы максималдық режимде тең Іқг⁽³⁾⁼ 0,55 кА. Онда Вк = 0,55 (3 +0,0058) = 0,8- 10⁶, А² • с. Шинаның минималдық есептік қимасы тең:

F_pmin =√0.8-10⁶ /88=8,2 мм , бүл таңдалған 95 мм аз

Айырғыштың есептік деректері, таңдау шарттары және параметрлері 4.2 кестесіне енгізілген.

4.2-кестесі

U_n - қондырғының номиналды кернеуі;

It -t - қызуга төзімділіктің (кА) мен уақытының (с) төлқұжаттық мэндері Ірт - жүктеменің максималдық тогы

Iy⁽³⁾ , I ^{2 (3)} - 35 кВ шиналарында максималдық режимдегі соққылық және үшфазалық қ.т.токтары; I - қ.т. ағыту уақыты

T_к=(tр.з.+T_а)=3с

4.2 - кестесінен таңдалған айырғыштың есептік шарттарға толық лаиықты екені және желілік, шиналық айырғыштар сонымен қатар жөндеу жалғастырмасы ретінде қабылдануға жарайтыны көрінеді.

Бөлгішті таңдау Бөлгішті таңдау деректері 4.3- кестесіне ендірілген.

4.3- кестесі.

Қысқа тұйықтағышты таңдау

Таңдаудың деректері 4.4.кестесіне ендірілген
4.4 кестесі

Есептік деректер	Таңдау шарттары	КРН-220 У1 қысқа тұйықтағышының параметрлері
Uy =220 кВ	Un>Uy	Uп=220 кВ
Iсоқ(3) =0.3	іmax > іy (3)	imах = 42 кА
І3(2) *tk= 0,8кА2-с	It2*t>I3(2)*tn	It2*t= 102*4=400кА2с

ПРК-У жетегі қолданылады

Ток трансформаторын таңдау

Ток трансформаторын таңдау деректері 4.5- кестесіне ендірілген

4.5- кестесі

4.5 кестесінде келесі белгілер қабылданған:

І_!н- т.т. -ң номиналдық біріншіреттік тогы;

К_д - динамикалық төзімділіктің коэффициенті;

K_t - қызуға төзімділіктің коэффициенті.

жабдығын таңдау.

110 кВ таратушы құрылғы ұядан шығатын арбаша жэне ВМ-110 типті май ажыратқышы бар ТВ-47 сериялы сыртқа қондыруға жинақы орындалған (КРУН). ТҚ-110 кВ калыпты жағдайда бөлек жүмыс істейтін шиналардың екі секциясынан тұрады. 110 кВ кірменің әрқайсысына РЛНД-16-110/600 разрядниктері жэне ПР-2-110/600 сақтандырғыштары арқылы ТМ өзіндік мұқтаж трансформаторлары қосылған. Шығатын желілердің ұя (шкаф) саны-4. Барлық тізбектерде ТОЛ-110 екі өзекшесі бар біртипті ток трансформаторлары пайдаланылған . Шиналардың эр секциясына ПР-90 сақтандырғыштары арқылы ТДЦТН -110 кернеу трансформаторлары қосылған .

110 кВ шиналарын таңдау

110 кВ ТҚ-ң шиналары қатты материалдан жасалынады, жұмыс тогы бойынша

таңдалады, сосын динамикалық жэне қызу төзімділігіне тексеріледі.
Шинаны таңдау шарты

І_доп ≥I_pm

110 кВ кірмесіндегі максималдық жұмыс тогы

І_Рm= S_p._m/√3*U_H=175300/1,73*110=921A ,

Алюминнен жасалған шиналар таңдалады

b х һ = 30 х 4, мм

1000 > 921 А. Шарт орындалады.

4.6 кестесі

Айырғышты таңдау

Өзіндік мұқтаждар трансформаторының тізбегіндегі айырғышты таңдайды жэне тексереді

4.7 кестесі