1 Амперметрлерге шолу
жүктеу/скачать 414.5 Kb.
|
| Амперметр бұл электрлік ток (тұрақты немесе айнымалы) күшін өлшеуге арналған құрылғы. Электрлік ток күші амперде өлшенеді. Амперметр электрлік токтың тұрақты және де айнымалы шамасын мкА ден кА дейінгі диапазонда өлшеу кезінде қолданылады. Электрлік токтың күшін өлшеудің алғашқы тәжірибелері 19 ғасырдың басында жүргізілді. Сонда электрлік ток өтетін өткізгішке компасты жақындатқан. Компас тілшелерінің ауытқу бұрышының шамасы бойынша электрлік токтың шамасын анықтаған. Осылайша ең алғаш амперметр пайда болды.Амперметрді қосылу сұлбасын ескерек отырып шкаланың максималды тогынан аспайтын токка қолданған дұрыс. Жоғарғы шегіне байланысты амперметрлер: микроамперметрлерге (10-6), миллиамперметрлерге (10-3), амперметрлерге және килоамперметрлерге (10+3) бөлінеді.
Қазіргі кезде амперметрдің көптеген түрлері белгілі, соның ішінде: - магнитоэлектрлік амперметрлер (тұрақты токтың аз шамаларын өлшеу); - электромагниттік амперметрлер (тұрақты және айнымалы токты 50 Гц жиілікте өлшеу); - электродинамикалық амперметрлер (тұрақты және айнымалы токты 200 Гц дейін жиілікте өлшеу); - термоэлектрлік амперметрлер (жоғары жиіліктегі айнымалы токты өлшеу); - ферродинамикалық (автоматты контроллерлер жүйесінде өздігінен жазатын амперметрлер секілді қолданылады). Сондай ақ токтың типіне байланысты: - тұрақты ток амперметрлері; - айнымалы ток амперметрлері болып бөлінеді. Және де шкала типіне байланысты келесілерге бөлінеді: - тілшелі (аналогтық) амперметрлер; - электронды (сандық) амперметрлер. Түрлі типтегі амперметрлердің негізінде әртүрлі әрекет ету принциптері жатыр. Солардың кейбіреулеріне тоқталып өтсем. Магнитоэлектрлік амперметрдің әрекет ету принципі және құрылысы. Тұрақты магнит өрісі және жиектеме орамы арқылы өтетін ток айналдырушы моментті тудырады. Жиектеме бойымен ток өткенде шкала бойынша жылжитын тілше жиектемемен байланысқан. Тілшенің бұрылуы жүзеге асатын бұрыш өлшенетін ток шамасына пропорционалды болып келеді. Электромагниттік амперметрлер. Бұл ампермер электр тогының ағыны бар, сондай-ақ арнайы осьтері бар - бір немесе бірнеше тікелей осіне орнатылған, бекітілген катушкалармен арнайы механизм. Мұндай құрылғының кемшіліктері төмен сезгіштік (магнито-амметрдің айырмашылығы), сондай-ақ төмен өлшеу дәлдігі болып табылады. Артықшылықтары - тұрақты және айнымалы тоқтағы жұмыс оның құрылымында өте қарапайым.[2] Электродинамикалық амперметрдің әрекет ету принципі және құрылысы. Амперметрдің бұл түрі тізбектей немесе параллель жалғанған жылжымалы және жылжымайтын катушкалардан тұрады. Катушкалар токтардың кіші щамаларын өлшеу кезінде тізбектей, ал жоғары ток шамаларын өлшеу кезнде – параллель жалғанады. Жылжымалы және жылжымайтын катушкалар токтары арасындағы өзарақатынас жылжымалы катушкаға бекітілген тілшенің жылжуын тудырады. Термоэлектрлік амперметрдің әрекет ету принципі және құрылысы. Құрылғы контактілі (немесе контактісіз) түрлендіргіші бар магнитоэлектрлік аспаптан тұрады. Түрлендіргіш термопара жалғанған өткізгішті ұсынады. Өткізгіш бойымен ток өткенде оның термопарамен тіркелетін қызуы пайда болады. Бұл ретте магнитоэлектрлік аспаптың жиектемесіне әсер ететін термиялық сәулелену көрінеді. Жиектеме өтетін ток шамасына пропорционалды болатын бұрышқа ауытқиды. Ферродинамикалық амперметрлер. Бұл құрылғылар құрметке лайық. Олар сыртқы магнит өрістеріне ұшырамайды және жеткілікті жоғары беріктігі бар. Ферродинамикалық ампермер ферромагниттік материалдан, орталық ядроннан және тіркелген катушадан жасалған жабық магниттік схемадан тұрады. Олар негізінен жоғары өлшеу дәлдігіне байланысты қауіпсіздікте және қорғауда қолданылады. жүктеу/скачать 414.5 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|