1 Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі

59 
35 - кесте 
КӨНЕ ГРЕК ФИЛОСОФИЯСЫНЫҢ
ДАМУЫ МЕН ҚАЛЫПТАСУЫНА
ЫҚПАЛ ЕТКЕН МӘДЕНИ ДЕРЕКТЕР
___________________________________________________________________ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ЕЖЕЛГІ 
ГРЕК 
ФИЛОСОФИЯСЫ 
.
 
МИФОЛОГИЯ
 
 
 
 
 
 
 
.

ӘУЕЛГІ ФИЛОСОФИЯ
 
 
 
 
 
.
 
ПРОТОҒЫЛЫМ 
 
 
.
 
 
ОРФЕЙ (ОРФИЗМ) 
БАСТАУШЫЛАРНЫҢ ДІНИ-
МИСТИКАЛЫҚ ІЛІМІ 
 
 
.

ЛИРИКАЛЫҚ ПОЭЗИЯ

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ЕЖЕЛГІ 
ГРЕК-РИМ 
ФИЛОСОФИЯСЫ 
.
 
МИФОЛОГИЯ
 
 
 
 
 
 
 
.

ӘУЕЛГІ ФИЛОСОФИЯ
 
 
 
 
 
.
 
ПРОТОҒЫЛЫМ 
 
 
.
 
 
ОРФЕЙ (ОРФИЗМ) 
БАСТАУШЫЛАРНЫҢ ДІНИ-
МИСТИКАЛЫҚ ІЛІМІ 
 
 
.

ЛИРИКАЛЫҚ ПОЭЗИЯ

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

60 
36 - кесте 
 
АНТИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯЛЫҚ МЕКТЕПТЕР
(ЕЖЕЛГІ ГРЕКИЯ ЖӘНЕ ЕЖЕЛГІ РИМ) 
_________________________________________________________________ 
-
ФИЛОСОФИЯЛЫҚ МЕКТЕПТЕР МЕН АҒЫМ-БАҒЫТТАР 
Ерт
е к
езең
 
 (б
.д
.д
. V
ІІ
 –
 V
І ғ
ғ.
) 
МИЛЕТ МЕКТЕБІ
Фалес, Анаксимандр, 
Анаксимен 
ПИФАГОР МЕКТЕБІ 
 Пифагор және ізбасарлары 
ЭЛЕЙ МЕКТЕБІ
Ксенофонт, Парменид, 
Зенон, Мелисс 
ДИАЛЕКТИКАЛЫҚ Гераклит
НАТУРФИЛОСОФИЯ 
Ш
ары
қ
та
у к
езең
і 
 (б
.д
.д
. V
 –
 І
V
 ғ
ғ.
) 
АКАДЕМИЯ НЕМЕСЕ 
Платон және оның
ПЛАТОНИЗМ 
 
 
ізбасарлары 
ЭТИКАЛЫҚ
 
Сократ және оның
РАЦИОНАЛИЗМ
 
ізбасарлары 
СОФИСТЕР 
 
Протагор, Горгий,
Гиппий, Продик, 
Критий 
АТОМИСТЕР 
Левкипп, Демокрит
ЛИКЕЙ НЕМЕСЕ
Аристотель және оның
АРИСТОТЕЛИЗМ
ізбасарлары 
(перипатетиктер) 

61 
 
36 - кестенің жалғасы 
 
 
 
Құлды
ра
у 
 к
езеңі
(б
.д
.д
. І
V
 –
 І
V
 ғ
ғ.
) 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Эпикур, Метродор, 
ЭПИКУРЕИЗМ Гермарх, Лукреций Кар 
ПЕРИПАТИКТЕР Теофраст. Аристоксен 
НЕМЕСЕ Дикеарх, Стратон 
АРИСТОТЕЛИЗМ 
Андроник Родосский 
Боэнт Сидонский 
 
 
 
Андроник Родосский 
Боэнт Сидонский 
КИНИКАЛЫҚ МЕКТЕП 
Антисфен, Диоген 
МЕГАР МЕКТЕБІ 
Мегардағы Евклид,
Евбулид, Стильпон 
КИРЕН МЕКТЕБІ
Аристипп, Антипатр, 
Феодор, Гегесий 
Зенон, Клеанф 
СТОИЦИЗМ Хрисипп, Сенека 
Эпиктет, Марк Аврелий 
СКЕПТИЦИЗМ 
Пиррон, Секст Эмпирик, 
Энесидем 
ЭКЛЕКТИЗМ 
Филон, Антиох, Боэций 
Посидоний, Цицерон 
 

Саккс, Плотин,

НЕОПЛАТОНИЗМ
Порфирий, Ямвлих,

62 
37 - кесте 
ЕЖЕЛГІ ГРЕК-РИМ ФИЛОСОФИЯСЫНДАҒЫ БАСТЫ ҰҒЫМДАР 
 
 
ҰҒЫМДАРЫ 
 
 
 ФИЛОСОФИЯЛЫҚ МӘНІ 
 
 
 
АПЕЙРОН 
 
 
алғашқы бастама, дүниенің негізі, мәңгі өлшеусіз 
шексіз субстанция, барлығы одан пайда болады, 
оған айналады; 
 
 
АПОРИЯ 
 
логикалық қиындық, қарама-қайшылық, проблема. 
Яғни, шешімі жоқ жағдай, қиыншылық; 
 
 
ГОМЕОМЕРИЯ 
 
ұқсас және бөлік; 
 
 
ДИАЛЕКТИКА 
 
сұхбаттасу, әңгімелеу өнері; 
 
 
КАТАРСИС 
 
 
Тазару, яғни адамның рухани жан және тән 
саулығының үндестігі; 
 
 
КОСМОГОНИЯ 
 
дүние, әлем, ғарыш; 
 
 
ЛОГОС 
 
лебіз, сөз, айтылым, пікір, ұғым, негіз, шама, 
өлшем немесе әлемдік парасат.; 
 
 
 
АМЕРА 
бөлінбейтін, индивид, яғни - ұсақ, майда, 
қарапайым, бөлуге келмейтін шегі бар заттар, 
олар сан жағынан көп, сапасы жағынан біртекті 
болып келеді; 
 
 
 

63 
38 - кесте 
 
АНТИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯ
_________________________________________________________________ 
 
ЭЛЛИНДІК ФИЛОСОФИЯ 
б.д.д.
VІ-ғ.орт.-б.д.V-ІVғ.ғ. 
 
РИМДІК ФИЛОСОФИЯ 
б.д.д.
 ІІ-ғ.
 
Стоиктер 
мектебінің 
өкілдері - 
(Зенон 
Китионский, 
Сенека, Эпиктет, 
Марк Аврелий, 
т.б.), Эпикур 
және т.б. 
Лукреций Кар, 
неоплатонизм 
мектебі - 
Аммоний Саккс, 
Плотин, 
Порфирий, 
Прокл, 
Ямвлих 
және т.б. 
ЭЛЛИНДІК 
ФИЛОСОФИЯ 
б.д.д.
VІ-ғ.орт.-б.д.V-
ІVғ.ғ. 
 
РИМДІК ФИЛОСОФИЯ 
б.д.д.
 ІІ-ғ.
 
 
 АНТИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯ
 

64 
39 - кесте 
 
АНТИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯ
_________________________________________________________________ 
 
 
 АНТИКАЛЫҚ ФИЛОСОФИЯ
 
 
 
 

 
Фалес, Анаксимандр, 
Анаксимен, 
Гераклит, Пифагор, 
элеаттар мектебінің 
өкілдері (Ксенофан, 
Парменид, Зенон), 
софистер (Протагор, 
Горгий, Гиппий, 
Критий, т.б.), 
Эмпедокл, 
Анаксагор 
 
және т.б. 
 
 
 
Киниктер мектебінің 
өкілдері (Антисфен, 
Диоген Синопский), 
гедонистер 
мектебінің өкілдері 
(Аристипп),
атомистер (Левкипп, 
Демокрит), Сократ, 
Платон, Аристотель 
 
және
т.б. 
 
БІРІНШІ КЕЗЕҢ 
 
 
 
 
 
ЕКІНШІ КЕЗЕҢ 
 
 
 
 
 
СОКРАТТАН КЕЙІНГІ 
КЛАССИКАЛЫҚ КЕЗЕҢ 
 
 
 
 
 
 
СОКРАТҚА ДЕЙІНГІ 
 КЕЗЕҢ 
 
 
 
 
 
 

65 
40 - кесте 
 
СОФИСТЕР 
 (ДАНАЛЫҚ ҰСТАЗДАРЫ) 
 б.д.д.
V-ІV
ғ.ғ.
_________________________________________________________________ 
 

АҒА СОФИСТЕР 
 

КІШІ СОФИСТЕР 
СОФИСТЕР 
ДАНАЛЫҚ ҰСТАЗДАРЫ 
 
 

Протагор, Горгий, 

Гиппий, Продик, 
Антифонт және
Критий 
Ликофрон,
Алкидамант және
Трассимах 
КІШІ СОФИСТЕР 
 
 
 
 
 
 
 
АҒА СОФИСТЕР 
 
 
 
 
 
 
 

66 
41 - кесте 
 
АНТИК ФИЛОСОФИЯСЫНДАҒЫ 
«ЖЕТІ ДАНЫШПАН» КЕЗЕҢІ 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
ФАЛЕС МИЛЕТСКИЙ
 
 
 
СОЛОН АФИНСКИЙ
 
 
 
ПЕРИАНДР КОРИНФСКИЙ
 
 
 
 
КЛЕОБУЛ ЛИНДСКИЙ
 
 
 
ХИЛОН СПАРТАНСКИЙ
 
 
 
 
БИАНТ ПРИЕНСКИЙ
 
 
 
 
ПИТТАК МИТИЛЕНСКИЙ
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

67 
Қосымша сұрақтар: 
 

Милет мектебінің өкілдері және алғашқы бастама мәселесі. 

Антик диалектикасының негізін салған кім? 

Эмпедокл және төрт «негіз». Дүниенің қозғаушы күштері: Махаббат 
және Өштесу. 

Анаксагор Клазоменский. «Гомеомериялар» заттың тұқымдары, 
бөлшектері ретінде. 

Элей мектебі: Парменид және Зенон. Болмыстың ойлауға қатынасы. 

Сократ филосфиясындағы адам мәселесі. 

Натурфилософиядан антропологияға қарай бет-бұрыс себептері 
қандай? 

Сократ философиясына жалпы сипаттама бер. 

Киниктердегі Сократ мектебі: Антисфен және Диоген. Киник «Ессіз 
Сократ». Теңдік – жоғарғы игілік. 

Киренаиктердегі Сократ мектебі: Аристипп. Қалыптасқан адамгершілік 
шарттылықтардан тәуелсіздік. 

Платонның жан туралы ілімі. 

Платонның «философия – даналықты сүю» деген қағидасын қалай 
түсінесің? 

Эрос – болмыстың идеалды мәңгілік формасына ұмтылысы, адамның 
руханилығы. 

Платонның космологиясы. 

Аристотельдің өмірі, шығармашылығы және ғылымда қалдырған ізі. 

Аристотель «Органоны». Логикалық негізгі әдістерді қалыптастыру 
және оның қазіргі білім үшін маңызы. 

Аристотель этикасы. Жан туралы ілім. Адамгершілік таңдауды 
негіздеу. 

Аристотель философиясына жалпы сипаттама бер. 

Цицерон – әйгілі көне рим шешен-ораторы ретінде. 

Ақиқат өлшемі, Карнеадтың іліміндегі «ықтималдық» туралы ойы. 

Секст Эмпирик скептицизмі. 

Неоплатоншылар. 

жүктеу/скачать 6.3 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: