Термин сөздер
|
|
1.
|
етістік
|
глагол (заттың іс-қимылын, іс-әрекетін білдіреді)
|
2.
|
тұйық етістік
|
неопред.форма гл. ( глагол + у)
|
3.
|
болымды-болымсыз етістік
|
положительная и отриц.форма гл.( ма,-ме,-ба,-бе,-па,-пе)
|
4.
|
салт-сабақты етістік
|
непереходный и переходный гл. (сочетаются со словами,
отвеч. на вопросы Табыс септік:кімді? (кого?) нені? (что?)
|
5.
|
дара-күрделі етістік
|
простой и сложный гл.
|
6.
|
негізгі-туынды етістік
|
непроизводный и производный гл.
|
7.
|
етістіктің шақтары
|
времена глагола
|
8.
|
нақ осы шақ
|
собст.наст.время (ет.+ып,-іп,-п отыр,тұр,жүр,жатыр+ж.ж.)
|
9.
|
ауыспалы осы шақ
|
переходное наст. время (ет.+а,-е,-й+ж.ж)
|
10.
|
жедел өткен шақ
|
очевидное прош. время (ет.+ды,-ді,-ты,-ті+ж.ж.)
|
11.
|
бұрынғы өткен шақ
|
давно прош.время (ет.+ған,-ген,қан,-кен+ж.ж.)
|
12.
|
ауыспалы өткен шақ
|
переходное прош. время (ет.+атын,-етін,-йтын-итін,- тын,-тін + ж.ж.)
|
13.
|
мақсатты келер шақ
|
будущ. вр. намерения (ет.+мақ,-мек,-пақ,-пек+шы+ж.ж.)
|
14.
|
болжалды келер шақ
|
будущее предпол.вр. (ет.+ар,-ер,-р+ж.ж.)
|
15.
|
ауыспалы келер шақ
|
переходное будущее время (ет.+а,-е,-й+ж.ж)
|
16.
|
ашық рай
|
положительное наклонение (осы, өткен,келер шақ ет.)
|
17.
|
бұйрық рай
|
повелительное наклонение(ет.+айын,-ейін,-сын,-сін)
|
18.
|
қалау рай
|
желательное наклонение (ет.+ғы,-гі,-қы,-кі+ж.ж келеді)
|
19.
|
шартты рай
|
условное наклонение (ет.+са,-се+ж.ж.)
|
20.
|
өздік етіс
|
возвратный залог (ын,-ін,-лан,-лен,-дан,-ден,-тан,-тен)
|
21.
|
өзгелік етіс
|
понудительный залог (дыр,-дір,-тыр,-тір,ғыз,-гіз,-қыз,т)
|
22.
|
ортақ етіс
|
взаимный залог (-ыс,-іс,-с,-дас,-дес,-лас,-лес,тас,-тес.)
|
23.
|
ырықсыз етіс
|
страдательный залог (-ыл,-іл,-л,-ын,-ін,-н)
|
24
|
есімше
|
причастие(ет+-ған,-ген,-қан,-кен,-ар,-ер,-р,атын,-етін,-йтын,-итін,-мақ,-мек,-бақ,-бек)
|
25
|
көсемше
|
деепричастие(-а,-е,-й,-ып,-іп,-п,ғалы,-гелі,-қалы,келі)
|
Жақ
|
Сөздің соңғы дыбысы
|
Жіктік жалғауы
|
жекеше
|
Көпше
|
1.
|
Дауысты және үнді дыбыстарынан соң,ұяң з,ж дыбыстарынан соң,қатаң және ұяң б, в, г, д дыбыстарынан соң
|
-мын, -мін;
-бын, -бін;
-пын, -пін
|
-мыз, -міз;
-быз, -біз;
-пыз, -біз
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сың, -сің;
|
-сыңдар, -сіңдер;
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сыз, -сіз
|
-сыздар,
-сіздер;
|
3.
|
Жіктік жалғанбайды
|
-
|
-
|
4.Жіктік жалғаулары (личные окончания)
Жақ
|
Сөздің соңғы дыбысы
|
Жіктік жалғауы
|
жекеше
|
Көпше
|
1.
|
Дауысты және үнді дыбыстарынан соң,ұяң з,ж дыбыстарынан соң,қатаң және ұяң б, в, г, д дыбыстарынан соң
|
-мын, -мін;
-бын, -бін;
-пын, -пін
|
-мыз, -міз;
-быз, -біз;
-пыз, -біз
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сың, -сің;
|
-сыңдар, -сіңдер;
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сыз, -сіз
|
-сыздар,
-сіздер;
|
3.
|
Жіктік жалғанбайды
|
-
|
-
|
4.Жіктік жалғаулары (личные окончания)
Жақ
|
Сөздің соңғы дыбысы
|
Жіктік жалғауы
|
жекеше
|
Көпше
|
1.
|
Дауысты және үнді дыбыстарынан соң,ұяң з,ж дыбыстарынан соң,қатаң және ұяң б, в, г, д дыбыстарынан соң
|
-мын, -мін;
-бын, -бін;
-пын, -пін
|
-мыз, -міз;
-быз, -біз;
-пыз, -біз
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сың, -сің;
|
-сыңдар, -сіңдер;
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сыз, -сіз
|
-сыздар,
-сіздер;
|
3.
|
Жіктік жалғанбайды
|
-
|
-
|
4.Жіктік жалғаулары (личные окончания)
Жақ
|
Сөздің соңғы дыбысы
|
Жіктік жалғауы
|
жекеше
|
Көпше
|
1.
|
Дауысты және үнді дыбыстарынан соң,ұяң з,ж дыбыстарынан соң,қатаң және ұяң б, в, г, д дыбыстарынан соң
|
-мын, -мін;
-бын, -бін;
-пын, -пін
|
-мыз, -міз;
-быз, -біз;
-пыз, -біз
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сың, -сің;
|
-сыңдар, -сіңдер;
|
2.
|
Барлық жағдайда
|
-сыз, -сіз
|
-сыздар,
-сіздер;
|
3.
|
Жіктік жалғанбайды
|
-
|
-
|
4.Жіктік жалғаулары (личные окончания)
Сан есім. (Имя числительное) 5-бет
Сан есім – заттың санын, ретін білдіретін сөз табы.
|
Түрлері (типы)
|
Мысалдар (примеры)
|
1. Тұлғасына қарай (по способу образования)
|
1.Негізгі (непроизводные)
|
Екі, төрт, елу, қырық
|
2.Туынды (производные)
|
Бірінші, екеу, бірер, елудей
|
2. Құрамына қарай (по составу)
|
1. Дара (простые)
|
Бір,екі,бес,жүз,мың
|
2. Күрделі (сложные)
|
Он бес,бес жүз,бір мың елу
|
3. Мағынасына қарай (по значению)
|
1.Есептік (количественные)
|
Бір, екі, жүз, мың
|
2. Реттік (порядковые)
|
Бірінші, жүзінші, мыңыншы
|
3.Жинақтық (собирательное)
|
Біреу, екеу, үшеу, бесеу
|
4.Топтау (разделительное)
|
Оннан, мыңнан,
екі-екіден
|
5.Болжалдық (предположительное)
|
Елудей, бірер, мыңдап,жүздеген
|
6.Бөлшектік (дорбные)
|
Үштен бір,екі бүтін оннан екі
|
Сан есім. (Имя числительное) 5-бет
Сан есім – заттың санын, ретін білдіретін сөз табы.
|
Түрлері (типы)
|
Мысалдар (примеры)
|
1. Тұлғасына қарай (по способу образования)
|
1.Негізгі (непроизводные)
|
Екі, төрт, елу, қырық
|
2.Туынды (производные)
|
Бірінші, екеу, бірер, елудей
|
2. Құрамына қарай (по составу)
|
1. Дара (простые)
|
Бір,екі,бес,жүз,мың
|
2. Күрделі (сложные)
|
Он бес,бес жүз,бір мың елу
|
3. Мағынасына қарай (по значению)
|
1.Есептік (количественные)
|
Бір, екі, жүз, мың
|
2. Реттік (порядковые)
|
Бірінші, жүзінші, мыңыншы
|
3.Жинақтық (собирательное)
|
Біреу, екеу, үшеу, бесеу
|
4.Топтау (разделительное)
|
Оннан, мыңнан,
екі-екіден
|
5.Болжалдық (предположительное)
|
Елудей, бірер, мыңдап,жүздеген
|
6.Бөлшектік (дорбные)
|
Үштен бір,екі бүтін оннан екі
|
Сан есім. (Имя числительное) 5-бет
Сан есім – заттың санын, ретін білдіретін сөз табы.
|
Түрлері (типы)
|
Мысалдар (примеры)
|
1. Тұлғасына қарай (по способу образования)
|
1.Негізгі (непроизводные)
|
Екі, төрт, елу, қырық
|
2.Туынды (производные)
|
Бірінші, екеу, бірер, елудей
|
2. Құрамына қарай (по составу)
|
1. Дара (простые)
|
Бір,екі,бес,жүз,мың
|
2. Күрделі (сложные)
|
Он бес,бес жүз,бір мың елу
|
3. Мағынасына қарай (по значению)
|
1.Есептік (количественные)
|
Бір, екі, жүз, мың
|
2. Реттік (порядковые)
|
Бірінші, жүзінші, мыңыншы
|
3.Жинақтық (собирательное)
|
Біреу, екеу, үшеу, бесеу
|
4.Топтау (разделительное)
|
Оннан, мыңнан,
екі-екіден
|
5.Болжалдық (предположительное)
|
Елудей, бірер, мыңдап,жүздеген
|
6.Бөлшектік (дорбные)
|
Үштен бір,екі бүтін оннан екі
|
Достарыңызбен бөлісу: |
