Синтетикалық каучуктер табиғи каучукке қажетті балама болып табылаады. Жалпы, оларды екі үлкен топқа бөлуге болады: жалпы және арнайы міндет атқаратын каучуктер.
Жалпы міндет атқаратын каучуктерде резеңкенің табиғаты маңызды және дайын өнімге ерекше талаптар қойылмайтын өнімдерде қолданылады.
Арнайы міндет атқаратын каучуктердің қолдану аясы тар және олар резеңке-техникалық өнімдерге (шиналар, белдіктер, аяқ киімнің табандары және т.б.) берілген қасиеттерді беру үшін қолданылады, мысалы, тозуға төзімділік, майға төзімділік, аязға төзімділік, дымқыл жолмен байланыстың жоғарылауы және т.б.
Изопрен
Изопрен беріктілігі бойынша табиғи каучуктан да асып түселі. Изопренді көбіне аяқ киім, резеңке қолғап, пысақтың сабын жасауда қолданады.
Бутадиен стиролды каучук
Көбіне резеңке бұйымдар жасауда қолданылады (соның ішінде сағыз да).
Стирол бутадиеннің негізгі қасиеттері:
беріктігі,
жыртылуға төзімділігі,
серпімділігі
тозуға төзімділігі.
Бұл резеңке жоғары тозуға төзімділігі мен жоғары толтыру пайызының арқасында жалпы міндет атқаратын ең жақсы резеңке болып саналады.
Бутилкаучуктен алынған резеңкелердің негізгі артықшылығы - көптеген агрессивті ортаға, соның ішінде сілтілерге, сутегі асқын тотығына, кейбір өсімдік майларына, жоғары диэлектрлік қасиеттерге төзімділігі болып табылады. Бутилкаучукты қолданудың маңызды саласы -шиналар өндірісі. Сонымен қатар, бутилкаучук жоғары температура мен агрессивті ортаға, резеңкеленген маталарға төзімді әртүрлі резеңке бұйымдарды өндіруде қолданылады.
4-билет
1.Азот қышқылын өндіру
Азот қышқылын өндіру әдістері
Селитрадан алу (Глаубер әдісі) – XVII ғасырдың ортасынан бастап XX - ғасырдың басына дейін осы әдісті қолданды.
NaNO3+H2SO4 ↔NaHSO4+HNO3
Бұл әдіс кейбір селитрасы көп жерде қолданылды.
Ауадан алу. Азот пен оттек 1200°С-та реакцияласа бастап (электр ұшқынында) 3000°С - та тепе-теңдік оңға қарай ығысады.
N2 + О2 ↔ 2NO - 181,4 кДж
Осылай түзілген азот оксиді өздігінен оттекті оңай қосып алып, азоттың диоксидіне айналады;
2NО + О2 → 2NО2 + 112кДж
Азот диоксиді сумен реакцияласып азот қышқылын түзеді.
3NО2+ Н2О →2HNО3 + NO + 136кДж
Бұл әдіс электр энергиясы арзан болмаса, өте қымбат әдіс болғандықтан, қолданыстан қалып келеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
