"Сарыарқаның кімдікі екендігі"
Мәшһүр Жүсіп Көпеевтің кездесіп дос болған адамдары: (Қажымұқан, Ақан сері)
Мәшһүр Жүсіп Көпеевтің дастандары: "Гүлшат-Шеризат", "Ғибратнама", "Баяннама", "Шайтанның саудасы"
Мәшһүр Жүсіп Көпеевке тән ерекшеліктер: (Патша отаршылдығын сынға алды; Ауыз әдебиеті үлгілерін жинады)
Нарманбет Орманбетұлы (1859-1918)
Туған жері:
қазіргі Қарағанды облысы, Ақтоғай ауданы, Саға деген жер.
Өлеңдері: "Сарыарқаға қарасақ", "Жақыпқа", "Мектеп бастығына", "Қазақ ұлы біз тұрмыз", "Сарыарқа", "Шал қайғысы",
"Жойқын құлан жосиды", "Сарыарқа, сайран жерім-ай", "Жастарға", "Құс болсаң, ақылға бай байғыз болсаң", "Бала
қайдан?", "Кер заман"
Нарманбетті алғаш оқытқан: (Қари молда)
"Сарыарқа, сайран жерім-ай толғауының авторы: (Нарманбет)
Нарманбетті 1916 жылғы маусым жарлығына байланысты жазған толғауы: "Сарыарқа, сайран жерім-ай"
Нарманбетті Столыпин реформасынан зардап шеккен Арқа жеріне арнап жазған өлеңі: "Сарыарқа"
Нарманбеттің отаршылдыққа жазған өлеңі: "Сарыарқа"
Алғаш Нарманбеттің өлеңдер жинағы қашан жарық көрді? (1939 жылы "Нарманбеттің өлеңдері" құрастырушы Е.
Ысмайлов)
Нарманбет өлеңіндегі негізгі мәселе:
Жақсылық істе адамға,
Жақсы жол көрсет адамға.
Жазықсыз жанды жаулама,
Аш тазыдай жалақтап! (Адамшылық)
Нарманбет Оманбетұлының Абай үлгісіндегі ағартушылық бағытта жазған өлеңі "Бала қайдан?"
Нарманбет Орманбетұлы кезіккен ақын: Абай
Шоқан Уәлиханов
Шоқан (Мұхаммедқанафия) Шыңғысұлы Уәлиханов - қазақтың тұңғыш ғалымы,
тарихшы, этнограф. географ, ＿ саяхатшы, ағартушы-демократ, әдебиетші,
фольклоршы, зангер.
Туған жері: қазіргі Қостанай облысы, Құсмұрын бекеті.
Жерленген жері: Алматы облысы, Алтынемел тауы баурайындағы Көшентоған
деген жер.
Еңбектері: "Тәңірі (Құдай)", "Қазақтардағы шамандықтың қалдығы" (1855);
"Жоңғария очерктері", "Қырғыздар туралы жазбалар", "Қазақтың халық
поэзиясының түрлері туралы", "Ыстықкөл сапарының күнделіктері", "Қытай
империясының батыс провинциясы және Құлжа қаласы" (1856-1857); "Сот
реформасы туралы жазбалар" (1863-1864) т. б.
"Қайғы Көрпеш-Баян сұлу", "Манас", "Семетей" т. б. жырларды жазып алған.
Достарыңызбен бөлісу: |
