1-деңгей Бастауыш сыныптағы тәрбие процесі және оның сипаттамасы
Ұжымдық шығармашылық іс- әрекеті пайдалану жүйесіндегі негізгі шарттары
жүктеу/скачать 124.07 Kb.
|
| 20. Ұжымдық шығармашылық іс- әрекеті пайдалану жүйесіндегі негізгі шарттары.
Ұжымдық танымдық іс — әрекет сабақта және сабақтан тыс уақытта қолданылатын еңбек түрлерінің жүйесі болуы мүмкін. Ұжымдық оқу әрекертінің тұлғаға сол тұлғаның өзінің белсенділігіне қарай ықпал қылуы мүмкін, яғни ұжымдық танымдық қызмет — әрекет оқушының белсенділігін ілтипат етеді. Оқушылардың басым көпшілігі белсенділік танытуы үшін танымдық еңбек — әрекет барысында қалыптасатын белсенді сабақ әрекеттеріне сүйену тиіс. Белсенді топтар жұмысын ассистенттердің, кеңесшілердің, шаруаны ғылыми ұйымдастырудың мектебін құрудан бастау тиіс, ал мүшелерін таңдау белсенділердің, сабақ ұжымының, мұғалімнің қалауы бойынша жүргізіледі. Мектепте сабақ белсенді топтарының мүшелерінің санының артуы кабинеттердің жұмыстарын қайтара қарауды талап етеді. Оқытушы жетекшілігімен бөлме кеңесі мүшелерінің қалыптасуымен көрнекі құралдар, сабақтарда берілетін тапсырмалар, қадағалау карточкалары, таратылатын дидактикалық материалдар, тақырыптар бойынша папкалар мен альбомдардың көрнекі құралдардың картотекасы дайындалады. Сабақ белсенді тобының мүшелерінің ішінде оқушылардың ішінен таңдалатын ассисент, кеңесші, лаборант, кітапханашы, безендіруші шаруашылықты жүргізуші түбегейлі роль атқарады. Олардың әрқайсысының атқаратын көрнекті әлдебіреу еңбегі баршылық. Оқушылардың біріккен сабақ жұмыс — әрекетін ұйымдастыруда ассисенттер мен кеңесшілер түбегейлі роль атқарады. Ассисенттер көрнекі құралдар, дидактикалық материалдар дайындайды. Оқытушы мен оқушылардың жұмыс орындарының дайындығын тексереді. Нақтылы әлдекім тақырып бойынша да кеңесшінің жұмысын ұйымдастыруға болады. Бірey-мipey сабақта дәріпті бірey-мipey тақырыпты жақсы меңгерген бірнеше кеңесші болуы бәлкім. Түр түрлі мектептерде белсенді сабақ топтарының қозғалысы, құрылымы ұйымдастырушылық қызметінің танымдық жұмыс — әрекеттерінің барысында, сыныптық, мектептік ұжымдардың еңбек жасау белсенділігене қарай сандаған варианттары барлық. Топтық жұмыстарға екі-екіден қызмет істеуді мұғалімнің тапсырмасымен сабақта екі-екіден хабарландыру жасауды, топтық сауал, кеңестік сауал жұмыстарын тағы т.б. жатқызуға болады. В.К. Дьяченконың зерттеуі өлеңдерді жаттауда, жаттығуларды, мысалдар мен есептерді ауызекі тағы жазбаша орындатуда, көбейту бен тарату кестесін жаттауда, сұрақтар пен шаруа істеуде және т.б. жұптық жұмыстардың, демек жұптық – ұжымдық жұмыстардың ұтымды екендігін көрсетті.Топпен шаруа жүргізудің қос келбеті баршылық: біріңғай топтиық қызмет әм сараланған топтық қызмет. Біріңғай топтық еңбек барысында бар жиын пара-пар аманат орындайды. Қанікей сараланған топтық еңбек барысында берілген тақырып шеңберінде әртүрлі тапсырмалар орындайды. Тәрбиелік тұрғыда сараланған топтық еңбек ересен құндылыққа қожайын әлі оқушылардың ұжымдық танымдық жұмыс — әрекетінің баршылық талаптарына мейлінше үйлесімді келеді. Әртүрлі құрамды топтарда қаракет қылу тиімділігін ғалымдар зерделеп, бес оқушыдан құралған топтар пайдалы болатындығы тарапты ұйғарым жасады. Себебі, 3 оқушының талқыла жұмыстарын айдау үшін кepeктi пікірлері бен ұсыныстары жетімсіз, 4 әрі 6 кісіден құрылған топты әрбір оқушының өз пікірін айтуына мүмкіншілік болмайды.Топпен орындалатын қызметті ұтықты ұйымдастыру үшін топтарды орналастыру де басты мәселелердің бірі. Тіптен қарапайым кеңістікке орналастыру да оқушылардың өзін — өзі танытуларына да, олардың өзіндік қасиеттерін қалыптастыруға ықпал етеді екен. Бір-бірлеп алғанда, бірey – бірімен қабат отырған оқушыларға қарағанда бірey-мipey – біріне қарама – қарсы отырған оқушылардың арасында мейлінше белсенді қатынас орнайтындығына қайнар жеткізілді. жүктеу/скачать 124.07 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|