1. Дәрілік заттардың тұрақтылығын тексеру үшін Қазақстан Республикасы Денсаулық сақтау министрлігінің фармакопеялық комитеті мен реттеуші органдардың талаптары


) Сандық анықтаудың биологиялық әдістері (ҚР МФ I)



бет36/40
Дата23.11.2023
өлшемі289.03 Kb.
#484214
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   40
1. Дәрілік заттардың тұрақтылығын тексеру үшін Қазақстан Республ-emirsaba.org (2)

32) Сандық анықтаудың биологиялық әдістері (ҚР МФ I).
Сандық анықтауға қолданылатын материалдар - бұл халықаралық стандартқа сәйкес келетін белсенділігі анықталған заттар болуы керек. Сандық анықтауды белсенділікті есептеуге негізделген математикалық модельдің сәйкестігін растай алатындай етіп жүргізу керек.
Сандық анықтауды диффузиялық және турбидиметриялық әдістермен анықтауға болады.
Диффузиялық әдіске тоқталатын болсақ: Сандық анықтауға ұсынылған қоректік орта балқытылып, оған тиісті температурада, мысалы, вегетативті формалар үшін 48 ° C-тан 50 ° C-қа дейін, осы антибиотикке сезімтал микроорганизмдердің белгілі бір мөлшерінің суспензиясы енгізіледі. Суспензияның мөлшері зерттелетін микроорганизмнің өсуін тежейтін аймақ үшін қолайлы диаметрді қамтамасыз ететіндей болуы керек. Сынақ микроорганизмі енгізілгеннен кейін қоректік ортаны бірден Петри табакшасына қалыңдығы 2-5 мм болатындай етіп енгізу керек. Табақшаны сақтау барысында микроорганизмдердің өсімі немесе азаюы байқалмау керек және қолдану барысында қоректік ортаның беттік қабаты құрғақ болуы керек.
Талдау әдісінің сәйкестігін бағалау үшін стандартты үлгінің кем дегенде үш дозасын және сыналатын антибиотиктің сәйкесінше үш белсенді дозасын қолдану керек.
Табақшаларды қолайлы температурада шамамен 18 сағат бойы инкубациялайды. Ерітінділердің қосылуы арасындағы уақыт айырмашылығының әсерін азайту және сынақ регрессия сызығын нақтылау үшін бөлме температурасында немесе шамамен 4 ° C температурада ұзақтығы 1 сағаттан 4 сағатқа дейінгі аралықта алдын-ала диффузиялаған жөн.
Өсудің тежелуінің дөңгелек аймақтарының диаметрлерін кемінде 0,1 мм дәлдікпен немесе олардың ауданын тиісті дәлдікпен өлшеп, белсенділікті сәйкес статистикалық әдістердің көмегімен есептейді.
Турбидиметриялық ӘДІС
Іріктелген микроорганизмдердің суспензиясы қолайлы қоректік ортаға енгізіледі, оның сыналатын антибиотикке сезімталдығы тест жағдайында олардың өсуінің жеткілікті тежелуін қамтамасыз етуі қажет. 4 сағатқа жуық инкубациялық кезеңнен кейін оңай өлшенетін опалесценцияны алу үшін суспензияның белгілі бір мөлшері қолданылады. Ортаны микроорганизмдер енгізілгеннен кейін бірден қолданады. Сандық анықтау процедурасының сәйкестігін бағалау үшін стандартты үлгінің кем дегенде үш дозасын және сыналатын антибиотиктің сәйкесінше үш белсенді дозасын, дәл осындай белсенділікте қолдану керек.
Ерітінділердің әрқайсысының тең көлемдері бірдей пробиркаларға орналастырылады және әр пробиркаға бірдей мөлшерде егілген орта қосылады (мысалы, 1 мл ерітінді және 9 мл орта).
Барлық түтіктер кездейсоқ түрде латын квадраты немесе кездейсоқ блок түрінде орналасады және су ваннасына немесе қажетті инкубациялық температураға жеткізуге мүмкіндік беретін басқа қолайлы қондырғыға орналастырылады. Әр түтікке бірдей инкубациялық уақытты қамтамасыз ете отырып, осы температурада 3 сағаттан 4 сағатқа дейін сақталады. Инкубациялық кезең аяқталғаннан кейін микробтардың өсуі түтіктердің әрқайсысына 0,5 мл формальдегид R қосу арқылы немесе термиялық өңдеумен және қолайлы оптикалық құралдың көмегімен тоқтатылады, пробиркалар құрамындағы опалесценцияны өлшейді.
Осылайша турбидиметриялық әдіспен сандық анықтау жүргізіледі.
Қорытынды: сандық анықтаудың биологиялық әдістері екіге бөлінеді, олар турбидиметриялық және диффузиялық болып бөлінеді. Сандық анықтау зерттелетін заттың белсенділігіне тікелей байланысты болды.
33. Аэрозольді сынау кезде пайдаланатын көрсеткіштер.Дәрілік заттарды сақтау мерзімін анықтау және есептеу.
Аэрозольдер - екі фазалы (газ және сұйық) немесе үш фазалы (газ, сұйық және қатты немесе сұйық) жүйелер. Екі фазалы аэрозольдер белсенді заттардың ерігіштігін қамтамасыз ететін сұйылтылған пропелленттегі еріткіштер қосылған белсенді зат ерітіндісінен тұрады. Үш фазалы аэрозольдер белсенді ингредиенттердің суспензиясынан немесе эмульсиясынан және пропелленттен тұрады. Үшфазалы аэрозолдарға көбік аэрозольдары жатады, олар құрамында белсенді ингредиенттер, беттік активті заттар, сулы немесе сулы еріткіштер мен пропелленттер бар эмульсиялар болып табылады. Егер пропеллент дисперсті фазаның бөлігі болса (судағы май эмульсиясы), құрамы шығарылған кезде тұрақты көбік пайда болады.
Сыртқы қолдануға арналған фармацевтикалық аэрозольдер дерматология мен хирургияда, гинекологияда, акушерлікте және проктологияда кеңінен қолданылады. Теориялық және практикалық тұрғыдан жергілікті сипаттағы барлық ауруларды ерітінді, жақпа, эмульсия, паста, ұнтақ және пластмассадан жасалған пленка түрінде алуға болатын аэрозоль препараттарымен емдеуге болады. Пластикалық пленкалар түрінде аэрозольдерді қолдану жараларды және әсіресе күйіктерді емдеуді айтарлықтай жеңілдетеді.
Сынау. Дозалау формасына байланысты аэрозольдер мен спрейлердің сапасын бақылауға мыналар кіреді:

- пакеттегі қысымды бағалау,


- қаптаманың тығыздығы, клапанды тексеру,
- пакеттің мазмұнын шығару пайызын анықтау,
- орташа дозаның салмағы,
- пакеттегі дозалар саны,
- дозаның біртектілігі, массаның біртектілігі.
Ингаляциялық емес аэрозольдер мен белсенді заттардың суспензиясы бар спрейлер үшін бөлшектер мөлшері, ингаляциялық аэрозольдер үшін - тыныс алатын фракция анықталады. Эмульсиялар мен суспензиялар болып табылатын аэрозольдер мен спрейлер үшін сақтау кезінде деламинацияға жол беріледі, бірақ оларды оңай қайта эмульсиялау керек және препараттағы белсенді заттың біркелкі таралуын қамтамасыз ету үшін шайқау арқылы қайта суспензия жасау керек. Ингаляцияға арналған аэрозольдер «Ингаляцияға арналған дәрілік формалар» жалпы фармакопея монографиясына сәйкес келуі керек.
ҚАПТАМА.
«Дәрілік формалар» жалпы дәрілік формаларының талаптарына сәйкес жасалады.
БЕЛГІЛЕНУІ.
«Дәрілік формалар» жалпы дәрілік формаларының талаптарына сәйкес. Аэрозольді белгілеу кезінде жасалатын ескертпе жазбалар: «Жылыту жүйесінен және тікелей күн сәулесінен аулақ болыңыз», «Ашпаңыз», «Құлап қалудан және соққыдан сақтаңыз» және басқалары.
САҚТАУ.
Жалпы фармакопеяның «Дәрілерді сақтау» монографиясының талаптарына сәйкес. Дәрілік заттың белгіленген сақтау мерзімі ішінде тұрақтылықты қамтамасыз ететін қаптамада, егер монографияда немесе нормативтік құжаттамада өзгеше көрсетілмесе, қараңғы жерде 8-ден 15 ° С-қа дейінгі температурада.
34. Дәрілік заттарды нақты уақыт режимінде сақтау мерзімін анықтау,стресс жағдайлары,жеделдетілген қартаю шарттары.

ТҰРАҚТЫЛЫҚТЫ СЫНАУ - МАҚСАТТАРЫ МЕН ӘДІСТЕРІ


Дәрілік заттардың тұрақтылығын зерттеудің мақсаты - қоршаған орта факторларының (температура, ылғалдылық, жарықтандыру) әсерінен олардың сапасы уақыт бойынша қалай өзгеретіндігі туралы ақпарат алу. Ол үшін әртүрлі әдістер қолданылады: стресс-тестілеу, жеделдетілген тұрақтылықты тексеру және нақты уақыттағы зерттеулер немесе ұзақ мерзімді зерттеулер. Алынған мәліметтер сақтаудың * шарттарын, қайта сынау кезеңдерін (заттар үшін) және сақтау мерзімдерін (дайын формалар үшін) белгілеу үшін қолданылады.
СТРЕСС ТЕСТТЕРІ
Әдетте, стресстік тестілер жаңа дәрілік заттарға қолданылады. Олардың негізгі мақсаты заттардың кейбір іргелі қасиеттерін, мысалы деградациялық реакциялардың сипаты мен бағытын анықтау, маңызды деградация өнімдерінің идентификациясы (алынған мәліметтер негізінде), сондай-ақ анықталатын аналитикалық әдістерді таңдау болып табылады.Сонымен қатар, мұндай сынақтардың нәтижелері заттардың, ал кейбір жағдайларда дәрілік формалардың, мысалы, тасымалдау кезінде қысқа, бірақ өте қолайсыз жағдайларға қалай төтеп бере алатындығын көрсете алады.
Жеделдетілген тұрақтылық сынақтарына қарағанда стресстік сынақтар үшін аса ауыр жағдайлар қолданылады: температура 50, 60, кемінде 70 ° C. Көптеген жағдайларда сынамалар жоғары ылғалдылыққа, кейде қарқынды жарық шығаруға ұшырайды. Экспозицияның ұзақтығы зерттелетін заттың терең ыдырауын қамтамасыз ететін етіп таңдалады - 50% немесе одан да көп деңгейге дейін. Әдетте, бұл сынақтар жаңа дәрілік заттарды әзірлеудің бастапқы кезеңінде ғана бір партияның үлгілерінде жүргізіледі.
ЖЕДЕЛДЕТІЛГЕН ТҰРАҚТЫЛЫҚ ТЕСТІЛЕРІ
Зерттеудің бұл түрі жаңа генериктерді қоса, жаңа дәрілік формаларды жасауда қолданылады. Бұл әр түрлі эксперименттік формулаларды, өңдеу техникасы мен орау және пломбалау жүйелерін салыстырмалы сынау кезінде уақытты үнемдеуді қамтамасыз етеді.
Тіркеу алдындағы кезеңде жеделдетілген тестілеу зерттеу нәтижелерін нақты уақыт режимінде алу үшін өткізіледі, бұл ұзақ мерзімді сақтау деректерімен расталғаннан ұзақ сақтау мерзімін белгілеуге негіз болады.
Сынақтың осы түріне арналған температура өнімнің тарату желісінде күтілетін температурасынан 15 ° С жоғары деңгейде орнатылады; ылғалдылық - қалыпты сақтау жағдайымен салыстырғанда жоғары. Сынақтың ең көп таралған мерзімі - 3 және 6 ай. Сонымен қатар, көптеген фирмалар - түпнұсқа дәрі-дәрмектерді жасаушылар мұндай сынақтарды бір жыл немесе одан да көп уақыт өткізеді.
ҰЗАҚ МЕРЗІМДІ ТЕСТЕР

Ұзақ мерзімді тестілеу немесе нақты уақыттағы тестілеу бүгінде бастапқыда және өндіріс жағдайлары өзгергеннен кейін сақтау мерзімін белгілеу мен растаудың негізгі әдісі ретінде қарастырылады. Олар коммерциялық өнімді сақтаудың максималды шарттарына мүмкіндігінше жақын жағдайларда өткізіледі. Оның негізінде түпкілікті жарамдылық мерзімі немесе қайта сынау мерзімі белгіленген толық ақпарат өндірістік ауқымда жасалған үш сериялы сынамалардың ұзақ мерзімді сынақтарының нәтижелері болып табылады. Олардың ұзақтығы кем дегенде толық сақтау мерзіміне сәйкес келуі керек (қайта тексеру кезеңі).


35) Сандық анықтау әдістері (ҚР МФ I).
Антибиотиктерді сандық анықтау әртүрлі әдістермен жүзеге асырылады:
1. Биологиялық
2. Химиялық
3. Физико-химиялық
Антибиотиктерді сандық анықтаудың биологиялық әдістері:
• Олар антибиотиктің осы препаратқа сезімтал, қолданылатын сыналатын организмге тікелей биологиялық әсеріне негізделген, сондықтан ең объективті болып саналады;
• Алайда, антибиотиктерді анықтаудың биологиялық әдістерінің де кемшіліктері бар: сынақтардың ұзақтығы, нәтижелердің дәлдігінің көптеген сыртқы факторларға тәуелділігі және т.б.
• Биологиялық әдістердің дәлдігі әдетте ± 10% құрайды
Антибиотиктерді сандық анықтаудың биологиялық әдістері арасында ең кең тарағаны:
 сериялық сұйылту әдісі,
 диффузия әдісі;
 турбидиметрлік әдіс.
Сериялық сұйылту әдісі. Бұл әдіс культуралық сұйықтықтардағы, ерітінділердегі немесе сығындылардағы антибиотиктің мөлшерін анықтау үшін қолданылады. Жұмыс үшін таңдалған зерттелетін ағзаның дамуына қолайлы қоректік ерітінді дайындалады.

Стерильді қоректік ерітіндіні таза стерильді түтіктерге салыңыз; ерітінді мөлшері зерттелген антибиотиктің қажетті сұйылтуын қамтамасыз етуі керек.


Міндетті шарт - ерітінді мөлдір болуы керек.
Араластыру әдістері:
- сұйық қоректік ортада сұйылту;
- агарда суйылту.
Сериялық сұйылту әдісі антибиотиктің мөлшерін әдеттегі сұйылту бірліктерінде ғана емес, сонымен қатар салмақта немесе стандартты бірліктерде де анықтай алады. Осы мақсатта титрлеу (сұйылту) белгілі белсенділігі бар берілген антибиотиктің стандартты ерітіндісімен жүргізілуі керек, мкг / мг-да немесе препараттың бірлігінде / мг-да.
Зерттелетін сұйықтықты сұйылту және стандартты антибиотик ерітіндісін сұйылтуды рН 7.8-8.0 фосфатпен буферлі ерітіндіде жүргізу керек.
Сериялық сұйылту әдісі белгілі бір шарттар орындалған жағдайда ғана салыстырмалы нәтиже бере алады, атап айтқанда:
1. талдаулардың мұқият стерилділігі;
2. бір жалпы антибиотикті сұйылту үшін тұрақты ортаны қолдану;
3. тест-организмнің жасушаларының немесе споралардың белгілі бір санын енгізу;
4. сынақ дақылымен егілген түтіктерді инкубациялаудың белгілі бір ұзақтығы.
Сериялық сұйылтуды Петри ыдыстарында да жасауға болады. Құрамында 9 мл балқытылған қоректік агар-агары бар пробиркаларға зерттелген антибиотиктің немесе культуралды сұйықтықтың белгілі бір сұйылтуының 1 мл қосыңыз. Мұқият араластырылғаннан кейін пробиркадағы заттар Петри табағына құйылады және агардың қатуына жол беріледі. Содан кейін зерттелетін организмдер тақтайша бетіне штрих арқылы егіледі. Ыдыстар термостатта 20-21 сағат қолданылған зерттелетін организмдер үшін оңтайлы температурада сақталады.

Пробирканы сұйылту әдісімен салыстырғанда бұл әдістің артықшылығы - бұл жағдайда зерттелген дәрінің әр сұйылтуын көптеген зерттелетін организмдер үшін қолдануға болады.


Диффузионды әдіс.

Диффузиялық әдістермен антибиотиктерді сандық анықтау антибиотикалық заттардың агар орталарында диффузиялану қабілетіне негізделген және қолданылған зерттелетін организмдер дамымайтын аймақтар түзеді.


Антибиотиктің диффузиялық аймағының мөлшері, ең алдымен, антибиотик затының химиялық сипатына және оның концентрациясына, агар ортасының құрамына, оның рН-на, температурасына және талдау кезінде ескеру қажет басқа факторларға байланысты.
Үлкен және күрделі молекуласы бар антибиотиктер-полипептидтер, мысалы, ациклдік құрылымдағы антибиотиктерден немесе тетрациклиндік сипаттағы және гетероциклдік құрылымдағы антибиотиктерден әлдеқайда баяу диффузияланады. Сондықтан, агар орталарында диффузиясы қиын антибиотиктерді сандық анықтау үшін олардың жақсы диффузиясын қамтамасыз ететін жағдайларды таңдау қажет. Бұл шарттарға антибиотиктердің диффузиясын күшейтетін белгілі бір заттардың ортасына қосылуы жатады.
Турбидиметрлік әдістер.

Әдіс антибиотиктің аз мөлшерінің қатысуымен өсу нәтижесінде ортаның белгілі бір оптикалық тығыздығын (лайлануды) құрайтын зерттелетін микроб жасушаларының концентрациясын өлшеуге негізделген. Антибиотиктің аз мөлшері болған кезде зерттелетін микробтың өсуін толық тоқтату болмайды, тек ерітіндінің оптикалық тығыздығына әсер ететін олардың өсу жылдамдығының тежелуі.


Турбидиметрлік антибиотикті анықтау әдістері әдетте тығыз түсті ерітінділер үшін қолайсыз.
Бұл әдістер кез-келген антибиотикті сандық анықтауға жарамды, егер зерттелетін препараттың стандартты ерітіндісі болса. Сынақ объектілері ретінде қолданылатын тез өсетін организмдерді таңдағанда экспресс әдісі ретінде турбидиметрлік әдісті қолдануға болады - жауап 3,5-4 сағат ішінде алынады.
36. Дәрілік заттардың тұрақтылығы (ДП). Біріншілік және екіншілік орау материалдарына ҚР МФ, ҚР СТ, СТ,ГОСТ,ӨҚТ,ТК талаптары. Қаптау материалдарын бағалау үшін сапа көрсеткіштерін таңдау.
Дәрілік заттардың тұрақтылығы - сақтау кезеңінде (қайта бақылау кезеңінде) дәрілік заттың қасиеттерін дәрілік заттың сапасын бақылау және қауіпсіздігі жөніндегі нормативтік құжатта белгіленген шектерде сақтаудың тиісті жағдайларында сақтау мүмкіндігі.
Буып-түю дегеніміз - дәрі-дәрмектерді тасымалдау, сақтау және сату барысында дәрілік заттарды зақымданудан және жоғалтудан, қоршаған ортаны ластанудан қорғауды және қауіпсіздігін бірге қамтамасыз ететін құрал немесе құралдар жиынтығы.
Дәрілік препаратпен тікелей байланыста болуына байланысты, бастапқы және екінші реттік орамалар арасындағы айырмашылық жасалады.
Дәрілік заттарға арналған қаптама, орау материалдары келесі талаптарға сәйкес келуі керек:
Қатты дәрілік формалар үшін бастапқы көп дозалы қаптамалар тығындармен, қақпақтармен жабылған медициналық түссіз немесе жеңіл қорғайтын әйнектен, полимерлі материалдан немесе металдан жасалған банкалар, флакондар, пробиркалар болып табылады, олар, әдетте, тығыздағыштары бар жұтқыштар.
Қатты дәрілік формалардың жеке дозаларын орналастыру үшін перфорациясы немесе ұяшықтары бар бастапқы көп дозалы қаптамалар контурлы орамдар болып табылады.Олар алюминий фольгадан жасалған жолақтар мен көпіршіктер, фольга, қағаз, полимер материалдары негізінде біріктірілген материалдар.
Ұнтақтар мен түйіршіктерге арналған бастапқы бір дозалы қаптама ретінде әдетте қағаздан, алюминий фольгадан және полимерлі материалдардан жасалған пакеттер қолданылады.
Қатты дәрілік формалардың орамдары микробиологиялық ластанудан және орамдағы препарат сезімтал болатын атмосфералық фактордың түрінен қорғауды қамтамасыз ете отырып, жақсы мөрленген болуы керек.
Ылғалдың әсеріне сезімтал қатты көпіршікті дәрілік формалар (таблеткалар, түйіршіктер, ұнтақтар) ылғалдың енуінен қорғайтын тығыз жабық қаптамада сақталуы керек. Мұндай дәрілік формалардың қаптамасында силикагель сияқты ылғал сіңіретін заттар болуы мүмкін.
Егер түйіршіктер мен басқа қатты дәрілік формалардың құрамына ұшпа заттар немесе ауаның әсерінен қорғауды қажет ететін заттар кіретін болса, қаптама герметикалық болуы керек.
Эфир майлары бар және пробиркаларға салынған таблеткаларды балауыздалған қағазға немесе пергаментпен орау керек.
Капсулалар жарықтан, шамадан тыс ылғалдан немесе құрғаудан қорғалуы керек және оларды 30 ° C жоғары температурада сақтауға болмайды.



Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   32   33   34   35   36   37   38   39   40




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет