1 емтихан билеті «Ғылым философиясы мен тарихы»
Fылымның нысаны мен субъектісі және олардың ғылым жіктелімімен (классификация) байланысы
жүктеу/скачать 321.33 Kb.
|
| Fылымның нысаны мен субъектісі және олардың ғылым жіктелімімен (классификация) байланысы.
Ғылым қоғамдық сана нысандарының бірі ретінде философия, дін және т.б. қатар объективті шындық туралы білімді алуға және жүйелендіруге бағыттал-ған, өзіне жаңа білімді өңдеу бойынша және анықталған нәтижелерді алудың іс-әрекетін енгізеді. Ғылым табиғат пен адам және оның тіршілік ететін әлеуметтік мәдени ортасының зерттелетін объектілерінің қасиеттері мен қарым-қатынастары туралы білімді тарихи жағынан дамытатын жүйесі болып табылады. Ғылым – мәдениеттің анықтаушы қосалқы жүйелерінің бірі. XXI ғасыр басында оның 800-ден астам анықтамасы болды, сондықтан "ғылым" ұғымын қайта тұжырымдау процесінде туындаған қиыншылықтар заңды, немесе әрбір ғалым ғылым феноменінің меншікті түсіндіруін береді. Альберт Эйнштейн, ғылым – бұл сезімтал әлемнің "ретсіздік көп түрлілігін" «ойлаудың бірыңғай жүйесіне» сәйкестендіруге ұмтылыс, - деп бейнелеп суреттеген. Жалпы оның анықтамасы шеңберінде ғылым – бұл рухани және материалдық шындық туралы объективті, жүйелі және дәлелденген білімдерді қалыптасты-румен байланысты теориялық та және практикалық та саладағы іс-әрекеттің ерекше нысаны. Егер неғұрлым дәлірек айтқанда, бұл анықтаманы нақтылайтын ғылыми қызметтің бірнеше бағыттарын атау керек: - шындықтың сыртқы емес, мағыналық сипаттамаларын анықтау; - әлемнің объективті бейнесі туралы білімнің логикалық тұрғыдан қарам-қайшылықты жүйесін қалыптастыру; - анықталған табиғи және әлеуметтік заңдар негізінде нақты объектілер және процестер жағдайын жобалау; - танымдық әрекеттің арнайы құралдарын жасау және әзірлеу, мысалы, математикалық әдістер, зерттеу жабдықтары және т.б.; - еңбекті қоғамдық бөлу саласында кәсіби қызметтің ерекше түрлерін тарату (ғалымдар, инженерлер және т.б.); - кітапханалардан, ақпараттық орталықтардан және т.б. алынған білімді алу, сақтау, тарату және енгізумен айналысатын ұйымдар және мекемелердің арнайы жүйесінің қызмет етуі. - "Science" (ғылым) және "scientist" (ғалым) терминдері ХХ ғасырдың бірінші жартысында еуропалық университеттік практикада тұжырымдалды, олармен математика, физика және химия және басқа жаратылыстану ғылымдар саласындағы қызмет белгіленді. Әлеуметтік ғылымдар саласындағы қызмет үшін кейінірек "social science" термині пайдаланыла бастады. Генезис процесінде және ғылыми білімді дамытуда оның жіктелуіне көңіл аудару күшейді. Ғылымның бірінші жіктелуі антикалық дәуірде пайда болды. Аристотель философияны бірыңғай ғылым ретінде "теориялық философия" және "практикалық философия" мен "шығармашылық философия" деп бөлді. Бәрінен бұрын, "теориялық философияны" ол физикалық, математикалық және теологиялық философияға, поэтика мен риторикаға бөлінеді. Логика ғылымның барлық жүйесінде пропедевтика (кіріспе) ретінде баяндалад жүктеу/скачать 321.33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|