Қалдықтардың пайда болу тарихы
Қалдықтардың пайда болу тарихы адамның жер бетінде пайда болуымен басталады. Адам өмір сүрген күннен бастап қалдықтарға жатқызуға болатын із қалдырды. Қарабайыр қоғамдарда адамдар тамақ қалдықтарын, тері қалдықтарын, сүйектерді, ағаш құрал-саймандарды және басқа да қажетсіз материалдарды қалдырды.
Өркениет пен технологияның дамуымен адамдар шығаратын қалдықтардың мөлшері айтарлықтай өсті. Еуропада орта ғасырларда сүйек, қауырсын, тері сияқты қалдықтарды тыңайтқыштар мен қолөнер бұйымдарын өндіруге пайдалануға болатын. Дегенмен, қалалар мен өнеркәсіптің дамуымен 19 ғасырдың аяғында қалдықтардың мөлшері бұрынғыдан да жылдам өсе бастады.
20-шы ғасырда қалдықтардың көлемі шекті деңгейге жетті. Өнеркәсіптік өндіріс пен жаппай тауарларды тұтыну табиғи жолмен жоюға болмайтын үлкен көлемдегі қалдықтарға әкелді. Қалдықтарды өңдеу мен жоюдың жаңа әдістерін табу қажеттілігі туындады.
1970 жылдары әртүрлі елдер қалдықтармен жұмыс істеу туралы заңнаманы әзірлей бастады және оларды өңдеу үшін арнайы инфрақұрылымдар жасай бастады. Осы кезеңде тұрмыстық қалдықтарды шығаратын алғашқы полигондар құрылып, оларды жинау мен тасымалдау үшін қоқыс таситын көліктер қолданыла бастады.
Бүгінгі таңда қалдықтарды басқару негізгі экологиялық мәселелердің біріне айналды, сонымен қатар қалдықтарды өңдеу мен жоюды жақсартуға бағытталған халықаралық деңгейде түрлі бағдарламалар мен бастамалар бар. Кейбір елдер қалдықтардың мөлшерін азайту үшін таза өндіріс пен тұтыну әдістеріне көшті.
Өнеркәсіптік қалдықтар полигоны
Қалдықтарды залалсыздандыружәне жою ҚО еш зиясыз жүргізу мүмкін емес , сондықтан өнеркәсіптік қалдықтарды заласыздандырып көмуге арнайы аудандық полигондар ұйымдастырылады.
Полигондар - бұл кәдеге асыруға жатпайтын онеркәсіп калдыктарын зиянсыздау мен көмуге бағытталған арнайы табиғат қорғау кұрылыстары. Полигон құрудың негізгі мақсаты . қалдықтарды көмуге бөлінген жерді экономикалық тұрғыдан тиімді түрде қолдану арқылы топырақты, атмосфераны, жер асты мең бетіндегі суларды улы компоненттермен ластанудаң сақтау,
Полигондар ретінде пайдаланатын жер 20-25 жылдай мерзімге бөлініп беріледі. Олар конысты аймақтан аулақтандырылады, санитарлық қорғау зонасының ені 3 км —ге тең болуға тиіс. Полигонның алшақтығы ауылшаруашылык егістік жерден және транзитті жолдардан 200 м-ден, орман алқабынан 50 м-ден кем болмауы қажет. Санитарлық қорғау зонаны қөгалдандыру және периметр бойымен ені 50 метрдей келетін орман қорғау алқабымен полигонды жабдықтандыру қарастырылады.
Достарыңызбен бөлісу: |