Тұрмыстық қалдықтарды басқару бойынша Қазақстанның саясаты
Қазақстанның тұрмыстық қалдықтармен жұмыс істеу саясаты қалдықтарды жинау, тасымалдау, қайта өңдеу және кәдеге жарату, сондай-ақ олардың мөлшерін азайту шараларын қамтиды.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес муниципалды органдар өз аумағында тұрмыстық қалдықтарды жинауды, тасымалдауды және орналастыруды қамтамасыз етуге міндетті. Ол үшін олар өз кәсіпорындарын құра алады, жеке компаниялармен келісім-шарттар жасаса алады немесе қалдықтарды өңдеу бойынша қызметтер көрсетуге конкурстар ұйымдастыра алады.
2019 жылы Қазақстанда тұрмыстық қатты қалдықтарды басқарудың 2019-2025 жылдарға арналған мемлекеттік бағдарламасы қабылданды. Ол қалдықтарды жинау және қайта өңдеу тиімділігін арттыру, түзілетін қалдықтардың мөлшерін азайту және тиісті инфрақұрылымды қамтамасыз ету шараларын қамтиды. Бағдарламада жаңа өңдеу кәсіпорындарын салу және жұмыс істеп тұрғандарын жаңғырту, сондай-ақ халықты оқыту және оның экологиялық мәдениетін арттыру көзделген.
Сонымен қатар, Қазақстанда шығарылатын қалдықтардың көлемін азайтуға бағытталған заңнамалық актілер бар. Мәселен, еліміздің қалаларында қоқыстарды дұрыс емес жерге тастағаны үшін айыппұлдар енгізілді. Сондай-ақ, кейбір қалаларда пластик бөтелкелер немесе әйнек сияқты белгілі бір қалдықтар түрлерін жинау және қайта өңдеу бойынша науқандар өткізіледі.
Қалдықсыз технология түсінігі мен қажеттілігі
Қалдықсыз технология (Нөлдік қалдықтар) концепциясы қалдықтардың мөлшерін барынша азайту және оларды қайталама шикізат ретінде өндірістік циклге қайтару болып табылады. Бұл тәсіл қоршаған ортаға теріс әсерді азайтады және тау-кен өндіру және жаңа материалдарды өндіру шығындарын азайтады.
Қалдықсыз технологияны қолдану қажеттілігі бірқатар факторларға байланысты. Біріншіден, халықтың өсуі мен экономикалық өсу өндіріс пен тұтынудың ұлғаюына әкеледі, бұл өз кезегінде қалдықтар мен қоршаған ортаның ластануының артуына әкеледі. Екіншіден, өндіріске қажетті табиғи ресурстардың азаюы материалдар мен шикізатты тиімді пайдалануды талап етеді.
Қалдықсыз технология шығарылатын қалдықтардың мөлшерін азайтуға, оларды кәдеге жаратуға және қайта өңдеуге негізделген қалдықтарды басқару жүйесін ұсына отырып, осы мәселелерді шешуге көмектеседі. Осы тұжырымдаманың шеңберінде қалдықтарды жаңа материалдар мен бұйымдарды өндіру үшін шикізат ретінде пайдалануға мүмкіндік беретін жаңа өндіріс әдістері мен технологиялары енгізілуде.
Қалдықсыз технологияны қолдану өндіріс шығындарын айтарлықтай төмендетуге, энергия тұтынуды және табиғи ресурстар қорын азайтуға, сондай-ақ қоршаған ортаға теріс әсерді азайтуға мүмкіндік береді. Қалдықсыз технология – жаһандық экологиялық проблемаларды шешудің және тұрақты дамуды қамтамасыз етудің перспективалық тәсілі.
Достарыңызбен бөлісу: |