1. Физиологиялық қызметтерді зерттеу әдістері
Гаррис – Бенедикт кестесінің көмегімен негізгі алмасуды
жүктеу/скачать 87.6 Kb.
|
| 18. Гаррис – Бенедикт кестесінің көмегімен негізгі алмасуды
анықтау. Тәжірибенің мақсаты: негізгі алмасу нормаларын есептеу әдістерімен және оның нормадан ауытқуымен зерттеу. Жұмысты жүргізу тәртібі. а) есептеу кестелері бойынша негізгі алмасуды анықтау. Бой өлшегіш пен таразының көмегімен сыналушының бойы мен салмағы анықтау. Гаррис-Бенедикттің есептеу кестелеріне сәйкес сыналушының жынысына, бойы мен салмағына сәйкес бағандар бойынша негізгі алмасу сандарымен танысу. б) дене бетінің көлемі бойынша. Бұл мән әдетте Харрис – Бенедикт кестесінде анықталған негізгі алмасумен сәйкес келуі керек. Ол үшін формула қолданылады: ПТ = Ö к р Н, мұндағы К = 167,2, Р – салмағы кг, н – биіктігі см.дене бетінің 1 м2 19-23 жастағы ер адамдарда 35-39 Ккал/сағ, сол жастағы әйелдерде – 38 Ккал/сағ, содан кейін алынған дене бетінің ауданы (м2) сағатына ккал санына көбейтіледі, содан кейін 24 сағат ішінде біз күніне негізгі алмасуды аламыз. В) рұқсат етілген ауытқулардың шамасын анықтау. Негізгі алмасуда нормадан ауытқулардың бар – жоғын анықтау үшін Брайтманның клиникалық формуласы қолданылады, ол бойынша негізгі алмасу Пульс және импульстік қысым бойынша анықталады: 3/4 П + 1/2 ПД-74 = ± 10%. Патологиялық ауытқу 10% - дан асады деп саналады. Негізгі алмасу деңгейін есептеу үшін кестелерді пайдалану ережелері. Негізгі алмасуды есептеу үшін негізгі алмасу шамасының бірқатар антропометриялық көрсеткіштермен (бойы, салмағы, жынысы, жасы) корреляциясын зерттеу негізінде алынған Гаррис – Бенедикт формуласы жиі қолданылады. Осы жолмен есептелген негізгі алмасу шыннан 10% - дан аспауы мүмкін. Есептеу формулалар бойынша жүргізіледі: 1. Ерлерге арналған: а) бір жасқа дейінгі: - 22,1 + 31,05 Р + 1,16 Н б) бір жастан асқан: 66,47 = 13,75 Р + 5Н-26,75 а 2. Әйелдер үшін: а) бір жасқа дейінгі: - 44,9 + 27,84 З + 1,84 Н б) бір жастан асқан: 65,59 + 19,56 З + 1,85 Н-4,67 а мұндағы: Р-салмағы (кг), н – бойы (см), а-жасы (жылдары). Осы формулалардың негізінде Кестнер мен кітаптың қатысуымен негізгі алмасуды тез есептеуге мүмкіндік беретін кестелер жасалды. Негізгі алмасуды анықтау тәртібі: 1. Анықтау, бойы, салмағы, жынысы және жасы бойынша сыналатын. 2. Кестеде дене салмағына сәйкес келетін санға қарсы "А" бөлігінде "калория" бағанындағы санды тауып, есте сақтаңыз. 3. "Б" бөлігінде жас пен өсу графигінің қиылысында санды табыңыз. Оны есте сақтаңыз. 4. "А" және "В"бөліктеріндегі сандарды қорытындылаңыз. Бұл ккал-дағы негізгі алмасудың қажетті мәні болады. Мысал: тақырып – 33 жастағы ер адам, Бойы – 180 см, Салмағы – 72 кг. "А" кестесінен табамыз: 1057. "В" кестесінен табамыз: 678. Негізгі алмасу: 1057 + 678 = 1735 ккал Қортындылай келсек: Харрис – Бенедикт формуласы 1919 жылы шығарылды. Қазіргі мәліметтерге сәйкес, бұл калория қажеттілігін шамамен 5-10% - ға арттырады. Сонымен қатар, бұл көрсеткіш неғұрлым жоғары болса, адамның салмағы соғұрлым жоғары болады. жүктеу/скачать 87.6 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|