1. Формальді зерттеу


Интерполяциялық парадигма



Pdf көрінісі
бет6/9
Дата01.03.2024
өлшемі294.94 Kb.
#493554
1   2   3   4   5   6   7   8   9
БӨЖ 1

5.Интерполяциялық парадигма. 
Интерполяция-бұл математика мен информатикадан бастап жаратылыстану мен 
ӛнерге дейінгі әртүрлі салаларға енетін негізгі ұғым. Бұл белгілі деректер нүктелері 
арасындағы мәндерді бағалаудың қуатты құралы және олқылықтарды жоюға және 
әлемді түсінудегі бос орындарды толтыруға кӛмектеседі. Бұл эсседе біз интерполяция 
парадигмасын, оның мағынасын және оның әртүрлі салаларда қолданылуын 
қарастырамыз. 
I. 
интерполяцияны түсіну 
Интерполяция-бұл белгілі мәндер ауқымында белгісіз мәнді бағалау процесі. 
Бұл тұжырымдама математикада маңызды және математикалық талдау, статистика 
және сандық талдау сияқты салаларда маңызды рӛл атқарады. Интерполяция бізге 
нақты деректер жетіспейтін кезде білімді болжамдар мен жуықтаулар жасауға 
мүмкіндік береді, бұл бізге айнымалылар арасындағы негізгі қатынастарды 
модельдеуге және түсінуге мүмкіндік береді. 
A. математикалық негіздер 
Сызықтық интерполяция: интерполяцияның қарапайым түрі екі деректер 
нүктесін түзу сызықпен қосуды қамтиды. Екі нүктені (x1, y1) және (x2, y2) ескере 
отырып, сызықтық интерполяция аралық нүктелердегі мәндерді сызықтық теңдеу 
арқылы бағалайды. Бұл әдіс олқылықтарды жоюдың негізгі, бірақ тиімді әдісін 
ұсынады. Кӛпмүшелік интерполяция: кӛпмүшелік интерполяция деректер нүктелерін 
қосу үшін жоғары ретті Кӛпмүшелерді пайдалану арқылы сызықтық интерполяцияны 


кеңейтеді. Лагранж интерполяция әдісі және Ньютонның бӛлінген айырмашылық 
формуласы кӛпмүшелік интерполяция әдістерінің мысалдары болып табылады. Олар 
деректер нүктелері арасындағы күрделі қатынастармен жұмыс істегенде пайдалы. 
B. математикадағы қосымшалар 
Математикалық талдау: интерполяция математикалық талдауда функцияларды 
жуықтау үшін қолданылады, бұл оны сандық интеграция мен саралау кезінде құнды 
құрал етеді. Бұл аналитикалық шешімдер алу қиын немесе мүмкін болмаған кезде 
туындылар мен интегралдарды есептеуге кӛмектеседі. 
Статистика: статистикада интерполяция деректерді талдау мен болжаудың 
әртүрлі әдістерінде қолданылады, мысалы, регрессиялық талдау және уақыт қатарын 
болжау. Бұл деректерді тегістеуге және болашақ тенденциялар туралы болжам жасауға 
кӛмектеседі. 


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет