Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз

2. Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: 2х
2 
+х-3 <0. 
Нөлдері: -1,5 пен 1.Теңсіздік таңбасы - «кем». Сондықтан, теңсіздіктің шешуі: 
«кіші аралық», яғни (-1,5 ; 1 ). Жауабы: (-1,5 ; 1 ). 
3. Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: -2х
2 
+х+6 
0.
Теңсіздікті стандарт түрге келтіреміз: 2х
2 
–х-6
0 Нөлдері: 1,5 пен 2, теңсіздік 
таңбасы (
- артық немесе тең). Демек, теңсіздіктің шешуі: «үлкен аралық», 
яғни 
  ; -1,5] 2; + 
Жауабы: 
 ; -1,5] 2; + 
4. Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: 9х
2 
+12х + 4
0. 
Нөлдері: - 2/3 пен -2/3 (D=0). Теңсіздік таңбасы: «кем немесе тең». Сондықтан, 
теңсіздіктің 
шешуі: 
«кіші 
аралық», 
яғни 
[-2/3; 
-2/3] 
Жауабы: -2/3. 
5.Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: 9х
2 
+ 12х + 4
0. Нөлдері: - 2/3 пен -2/3. 
Теңсіздік таңбасы: «кем», шешімі – кіші аралық, яғни (-2/3; -2/3) 
Жауабы: шешуі жоқ. 
6. Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: х
2 
-12х + 36
0. Нөлдері: 6 мен 6, теңсіздік 
таңбасы «артық», демек, шешуі - «үлкен аралық», яғни (
;6) (6; + 
Жауабы: (
;6) (6; +  немесе х

32 
7. Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: х
2 
+2х + 3
0. Нөлдері жоқ (D<0), теңсіздік 
таңбасы «артық» демек, шешуі - «үлкен аралық», яғни (
;х
1
)
(х
2
;+ 
нольдері жоқ болғандықтан, (
;х
1
)
(х
2
; + 
(-  ;+  ) R. 
. Жауабы: кез келген нақты сан. 
8. Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: х
2 
+2х + 3
0. Нөлдері жоқ (D<0), теңсіздік 
таңбасы «артық немесе тең». Демек, шешуі - «үлкен аралық», яғни (
; 
х
1
]
[х
2
; + 
 нөлдері жоқ болғандықтан, ( ;х
1
]
[х
2
; + 
(-  ;+  ) R. 
Жауабы: Кез келген нақты сан. 
9. Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: х
2 
+2х + 3
0. Нөлдері жоқ (D<0), теңсіздік 
таңбасы «кем», демек шешімі – кіші аралық (х
1
;х
2
).
Нөлдері жоқ болғандықтан, (х
1
;х
2
)
. 
Жауабы: шешімі жоқ. 
10.Мысал. Т ңсізді ті ш шіңіз: х
2 
+2х + 3
0. Нөлдері жоқ (D<0), теңсіздік 
таңбасы «кем немесе тең», демек шешімі – кіші аралық [х
1
;х
2
]. Нөлдері жоқ 
болғандықтан, [х
1
;х
2
]
Жауабы: шешімі жоқ. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

33 
Пайдаланылған әд би тт р тізі і. 
 
1. Шыныбеков Ә. Алгебра – 8. - Алматы: Атамұра, 2004. 
2. Математикадан тест есептер жинағы. 2005-2012 жылдар. 
3. Интернет-ресурс материалдары. 
http://www.testent.ru
. 
4. Сарсекеев А.С. Тестік есептеулер./Талапкерлерге арналған оқу-
әдістемелік құрал. – Астана, 2007. 
5. Математика пәні бойынша оқу-әдістемелік құрал. – Астана: «Ұлттық 
тестілеу орталығы» РМҚК, 2012.
6.
«Репетитор» журналы 2005-2012 ж.ж.
7. «Физика және математика» 2009-2012ж.ж. 

34 
Мазмұны 
 Кіріспе 
5 
Функция мәндерінің жиынын анықтау әдістемесі 
3 
Тригонометриялық және кері тригонометриялық
функциялары бар өрнектердің мәндерін табу әдістемесі 
8 
Күрделі радикалдары бар өрнектерді ықшамдау әдістемесі 
11 
Жай теңсіздіктер жүйесін шешу әдістемесі
14 
Аралас теңсіздіктер жүйесін шешу әдістемесі
15 
Анықталмаған сызықтық теңдеулерді шешу алгоритмі
16 
Қозғалысқа арналған есептерді графиктік тәсілмен 
шешу әдістемесі
20 
Функцияның ең кіші оң периодын табу әдістемесі 
28 
Функцияның жұптылығы мен тақтылығын анықтау
әдістемесі
29 
Сандардың ЕКОЕ пен ЕҮОБ-ін Евклид алгоритмін 
пайдаланып анықтау әдістемесі
30 
Пайдаланылған әдебиеттер тізімі 
33