26-модуль. Жарық толқындарының қасиеттері
26.1. Сабын пленканың бетіне ақ жарық 450 бұрыш бойынша түседі. Шағылған сәулелер сары түсті (600 нм) болып көріну үшін пленканың қалыңдығының ең кіші мәні қандай болу керек? Сабынды судың сыну көрсеткіші n=1,33.
26.2. Сыну көрсеткіші n=1,33 сабын пленкасына толқын ұзындығы 0,6 мкм монохромат жарық нормаль бойынша түседі. Интерференциялану нәтижесінде шағылған жарық күшті жарқырайды. Пленканың қалыңдығының ең кіші мәні қандай болған?
26.3. Шыны пластинаның бетіне сыну көрсеткіші n=1,3, мөлдір заттың жұқа қабаты қондырылған. Мөлдір қабатқа толқын ұзындығы 640 нм, параллель монохромат жарық сәулелері нормаль бойынша түседі. Шағылған сәуле күңгірт болу үшін, қабаттың қалыңдығының ең кіші мәні қандай болу керек?
Ньютонның сақинасын шығарып алуға арналған қондырғының пластинасының бетіне монохромат жарық сәулесі нормаль бойынша түседі. Линзаның қисықтығының радиусы R=8,6 м. Шағылған сәуле арқылы байқалатын төртінші күңгірт сақинаның радиусы r4=4,5 мм болса, түскен жарықтың толқын ұзындығы неге тең?
Ньютонның сақинасын шығарып алуға арналған қондырғының пластинасының беті нормаль бойынша түсетін ақ жарықпен жарықтандырылады. Линзаның қисықтығының радиусы R=5 м. Өтіп шығатын жарық арқылы байқалатын төртінші сақинаның радиусын табыңыз (400 нм).
26.6. Ньютонның сақиналарын шығарып алуға арналған қондырғы, пластинаның бетіне нормаль бойынша түсетін монохромат жарықпен жарықтандырылады. Линза мен шыны пластинаның аралығы сумен толтырылған. Шағылған сәулелер арқылы үшінші жарық сақинаны байқауға болатын орынның линза мен пластинаның аралығындығы су қабатының h қалыңдығын табыңыз.
26.7. Шағылған сәуле арқылы байқалатын Ньютонның екінші сақинасының радиусы r2=0,4 мм. Тәжірибеде қолданылған жазық дөңес линза, толқын ұзындығы 0,64 мкм монохромат жарықпен жарықтандырылса, оның қисықтығының R радиусы неге тең?
26.8. Ньютонның сақиналары пластинаның бетіне нормаль бойынша түсетін монохромат жарық арқылы байқалады. Линза мен пластинаның аралығын сұйықтықпен толтырған кезде, шағылған сәулелердің күңгірт сақиналарының радиустары 1,25 есеге кішірейеді. Сұйықтың n сыну көрсеткішін табыңыз.
26.9. Шыны объективтің (n1=1,5) бетіне сыну көрсеткіші n2=1,2 мөлдір жұқа пленка қабаты отырғызылған. егер көрінетін спектрдің 550 нм орта бөлігіне сәйкес келетін, шағылған жарық өте күшті күңгірттенген болса, пленка қабатының қалыңдығының ең кіші мәні неге тең?
26.10. Қалыңдығы 0,4 мкм шыны пластинаның бетіне ақ жарық шоғы нормаль бойынша түседі. Шынының сыну көрсеткіші n=1,5. Шағылған сәулелерді бақылағанда, көрінетін спектр аралығына (400 ден 700 нм) жататын, толқын ұзындығы қандай жарық сәулелері айрықша өсетінін анықтаңыз.
26.11. Френелдің бипризмасы экраннан l=2,5 м қашықтықта орна-ласқан. Экрандағы интерференциялық жолақтың ені в=3 мм. Егер толқын ұзындығы 0,6 мкм болса, бипризмадағы жарық көзінің алдамшы кескіндерінің ара қашықтығы неге тең?
26.12. Френелдің қос айналарының аралығындағы бұрыш /=10/. Айнаны қиып өтетін сызықтан жарық көзіне дейінгі және бақылаушы экранға дейінгі ара қашықтықтары 15 см және 120 см. Егер жарық көзінің толқын ұзындығы 0,6 мкм болса, интерфе-ренциялық жолақтың ені және мүмкін болатын максимумдерінің саны неге тең?
26.13. Бұрыш аралығы /=2/ френелдің қос айнасына параллель сәулелер шоғы түседі. Егер интерференциялық жолақтың ені в=0,5 мм болса, толқын ұзындығы неге тең?
26.14. Френелдің бипризмасының сыну бұрышы 0. Бипризмадан жарық көзіне дейін және бақылаушы экранға дейінгі қашықтар 20 см және 100 см. Егер жарықтың толқын ұзындығы 0,6 мкм болса, интерференциялық жолақтың ені неге тең?
26.15. Толқын ұзындығы 0,5 мкм екі когерент жарық көзінен экранда интерференциялық кескін пайда болады. Жарық шоғының біреуінің жолына қалыңдығы d=70 мкм кварц пластина орналас-тырылған кезде интерференциялық кескін орнынан m=65 жолаққа жылжыған болса, кварц пластинаның сыну көрсеткіші неге тең?
26.16. Жармен интерферометрінің жарық шоқтарының біреуінің жолына газ толтырылған ұзындығы l=10 см түтікше, ал келесісінің жолына дәл сондай бос түтікше орналастырғанда интерференциялық кескін бастапқы орнынан m=80 жолаққа жылжиды. Газдың сыну көрсеткіші n=1,000448. Жарықтың толқын ұзындығын анықтаңыз.
26.17. Жармен интерферометріне ұзындығы бірдей l=10 см, сыну көрсеткіші n=1,000277 ауа толтырған екі екі түтікше орналас-тырылған. Түтікшенің біреуіндегі ауаны аммиакпен алмастырғанда интерференциялық кескіннің орны m=17 жолаққа жылжиды. Егер жарықтың толқын ұзындығы 0,6 мкм болса, аммиактың n2 сыну көрсеткіші неге тең?
26.18. Майкельсон интерферометрінің айнасының орны х=0,15 мм шамамен жылжиды. Осыдан болып интерференциялық кескіннің орны да m=520 жолаққа жылжиды. Жарықтың толқын ұзындығын табыңыз.
26.19. Майкельсон интерферометрінің аммиакпен толтырылған екі түтікшесінің біреуіндегі аммиакты шығарып жібергенде интерферен-циялық кескін бастапқы орнынан m=180 жолаққа жылжиды. Егер түтікшенің ұзындығы l=14 см, жарықтың толқын ұзындығы 0,6 мкм болса, аммиактың сыну көрсеткіші n неге тең?
26.20. Майкельсон интерферометрінің интерференциялық кескін бастапқы орны m=200 жолаққа жылжиды. Егер жарық толқынының ұзындығы 540 нм болса, оның айнасы орнынан қаншалықты жылжығанын табыңыз.
Достарыңызбен бөлісу: |