1. Нәруыздар, атқаратын қызметтері, жалпы қасиеттері, мысал келт-emirsaba.org
Эластин – икемділігі бар дәнекер тінінің ақуызы.
Құрам Эластин – молекулалық салмағы шамамен 68 кДа [1]
фибриллярлы ақуыз. Бұл ақуыздың құрамында шамамен 27%
глицин, 19% аланин, 10% валин, 4,7% лейцин бар. Гидрофобты
радикалдардың көп санының болуы тұрақты глобулдың пайда
болуына жол бермейді, нәтижесінде эластинді полипептидтік
тізбектер қалыпты екіншілік және үшінші реттік құрылымдар
түзбейді.
23. Күрделі нәруыздардың жіктелуі. Негізгі класстарының құрылысы.
Күрделі белоктар (протеидтер, холопротеидтер) екі
компонентті белоктар болып табылады, оларда пептидтік
тізбектерден (қарапайым ақуыз) басқа, аминқышқылды емес
табиғаттың компоненті - протездік топ бар. Күрделі белоктардың
гидролизі кезінде аминқышқылдарынан басқа белокты емес бөлігі
немесе оның ыдырау өнімдері бөлінеді.
Протездік топ ретінде әртүрлі органикалық (липидтер,
көмірсулар) және бейорганикалық (металдар) заттар әрекет ете
алады.
Гликопротеидтер молекуласының ақуыздық (пептидтік)
бөлігі гетеролигосахаридтердің бір немесе бірнеше топтарымен
ковалентті байланысқан екі компонентті белоктар.
Липопротеидтер - протездік тобы қандай да бір липидтермен
ұсынылған күрделі ақуыздар класы.
Металлопротеиндер күрделі белоктар болып табылады,
олардың молекулаларында бір немесе бірнеше металдардың
иондары да бар.
Нуклеопротеидтер - нуклеин қышқылдарының белоктармен
комплекстері.
Фосфопротеиндер - протездік топ ретінде ковалентті
байланысқан фосфор қышқылының қалдықтары бар күрделі
белоктар, олар протеинге трансляциядан кейін қосылады.
Хромопротеиндер (грек тілінен chroma — бояу) —
қарапайым белоктан және онымен байланысты түсті белокты емес
компонент — протездік топтан тұратын күрделі белоктар.
