Аналитикалық процедуралардың валидациясы: негізгі валидация

7. прецизиондық (precision); 
8. тұрақтылық (robustness). 
Ерекшелік(спецификалық)-бұл аналитикалық техниканың ілеспе 
компоненттердің қатысуымен анықталатын затты біржақты бағалау 
мүмкіндігі.Валидацияланатын әдістеменің пецифизмі оны пайдалана отырып 
және бір мезгілде басқа, ерекше әдістемені (ерекшелігі дәлелденген 
әдістемені) пайдалана отырып орындалған нақты объектілердің 
талдауларының нәтижелерін тиісті статистикалық өңдеу арқылы да 
дәлелденуі мүмкін. 
Анықтау шегі-бұл валидацияланатын әдістемені пайдалана отырып 
анықталуы (немесе шамамен бағалануы) мүмкін Сынамадағы анықталатын 
заттың ең аз мөлшері (концентрациясы).Техниканың түріне байланысты 
(визуалды немесе аспаптық) анықтау шегін анықтаудың әртүрлі әдістері 
қолданылады. 
Сандық анықтау шегі-бұл талап етілетін дұрыстығы және зертханаішілік 
(аралық) прецизиондылығы бар валидацияланатын әдістемені пайдалана 
отырып, сандық бағалануы мүмкін үлгідегі заттың ең аз мөлшері 
(концентрациясы). 
Сандық анықтау шегі үлгілегі заттардың аз мөлшерін (концентрациясын) 
бағалау үшін, атап айтқанда, қоспалардың құрамын бағалау үшін 
пайдаланылатын әдістемелердің қажетті валидациялық сипаттамасы болып 
табылады. 
Әдістеменің аналитикалық саласы-талдау объектісіндегі анықталған 
компоненттің аналитикалық сипаттамаларының жоғарғы және төменгі мәні 
арасындағы интервал (оның мөлшері, концентрациясы, белсенділігі және 
т.б.). Бұл интервалда валидацияланатын әдістемені пайдалана отырып 
алынатын нәтижелердің дұрыстығы мен зертханаішілік (аралық) 
прецизиондылықтың қолайлы деңгейі болуы тиіс. 
Әдістердің аналитикалық саласының шамасына келесі талаптар қойылады: 
- сандық анықтау әдістері анықталатын аналитикалық сипаттаманың 
номиналды мәнінен 80-ден 120% - ға дейінгі аралықта қолданылуы керек; 
- мөлшерлеудің біркелкілігін бағалау әдістемесі номиналды дозаның 70% - 
дан 130% - ға дейінгі аралықта қолданылуы тиіс; 
- "Еру" тестін жүргізу кезінде пайдаланылатын сандық анықтау әдістемелері 
әдетте еру ортасында әсер етуші заттың күтілетін концентрациясының 50-ден 
120% - ға дейінгі шегінде қолданылуы тиіс; 
- тазалыққа сынау әдістемесі "сандық анықтау шегінен" немесе "табу 
шегінен" бастап анықталатын қоспаның рұқсат етілген құрамының 120% 
дейінгі аралықта қолданылуы тиіс. 
Әдістеменің аналитикалық саласын сызықтық модельді қанағаттандыратын 
эксперименттік мәліметтер ауқымы бойынша анықтауға болады. 
Әдістің сызықтық сипаты-аналитикалық сигналдың әдістеменің 
аналитикалық аймағында талданатын сынамадағы анықталатын заттың 
концентрациясына немесе мөлшеріне сызықтық тәуелділігінің болуы. 

Әдістемені валидациялау кезінде аналитикалық саладағы оның сызықтығын 
анықталатын заттың әртүрлі мөлшерлері немесе концентрациясы бар кемінде 
5 сынама үшін аналитикалық сигналдарды өлшеу арқылы эксперименталды 
түрде тексереді. 
Әдістеменің дұрыстығы оны қолдана отырып жасалған анықтамалардың 
орташа нәтижесінің шын деп қабылданған мәннен ауытқуымен сипатталады. 
Валидацияланатын әдістеме, егер ақиқат деп қабылданатын мәндер осы 
әдістеме бойынша эксперименттік түрде алынған талдаулардың тиісті орташа 
нәтижелерінің сенімді аралықтарының ішінде жатса, дұрыс деп танылады. 
Сандық анықтау әдістемелерінің дұрыстығын бағалау үшін мынадай тәсілдер 
қолданылады: 
а) стандарттық үлгілердің валидацияланатын әдістемесін немесе 
анықталатын заттың белгілі құрамы (концентрациясы) бар модельдік 
қоспаларды пайдалана отырып талдау; 
б) дұрыстығы бұрын анықталған валидацияланатын әдістемені және үлгілік 
әдістемені пайдалана отырып алынған нәтижелерді салыстыру; 
Әдістеменің дәлдігі(презициондық) орташа нәтиженің мәніне қатысты оны 
қолдану арқылы алынған нәтижелердің таралуымен сипатталады. Мұндай 
шашырау өлшемі-жеткілікті үлкен көлемді таңдау үшін алынған жеке 
анықтама нәтижесінің стандартты ауытқу шамасы. 
Дәлдік біртекті үлгілерде зерттелуі керек және үш нұсқада бағалануы 
мүмкін: 
- қайталану (конвергенция)ретінде; 
- зертханаішілік (аралық) дәлдік ретінде; 
- зертханааралық дәлдік ретінде (репродукция). 
Валидацияланатын әдістеменің тұрақтылығы-бұл талдау жүргізудің осы 
шарттарынан ықтимал шағын ауытқулары кезінде кестеде келтірілген, ол 
үшін оңтайлы (номиналды) жағдайларда табылған сипаттамаларды сақтау 
қабілеті. 
Әдістеменің тұрақтылығын талдау жүргізудің оңай бақыланатын 
жағдайларына қатысты анықтау қажет емес. Бұл тұрақтылықты арнайы 
зерттеу қажеттілігін күрт төмендетеді. 
Тұрақтылық валидацияланатын әдістеме хроматография мен функционалдық 
талдаудың әртүрлі түрлері сияқты сыртқы жағдайларға аса сезімтал талдау 
әдістерін пайдалануға негізделген жағдайларда ғана зерттелуі тиіс. Қажет 
болған жағдайда Әдістеменің тұрақтылығын бағалау оны әзірлеу сатысында 
жүргізіледі. Егер техниканың төмен тұрақтылығы мүмкін болса, оның 
жарамдылығын тексеру міндетті түрде тікелей практикалық қолдану 
процесінде жүзеге асырылады. 

жүктеу/скачать 1.22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: