1-тақырып. Қазақ тілін оқыту әдістемесі – жеке ғылым саласы


-тақырып. Тіл дамыту әдістемесі



бет12/25
Дата18.03.2023
өлшемі219.44 Kb.
#470940
түріКонспект
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   25
Қазақ тілін оқыту әдістемесі

13-тақырып. Тіл дамыту әдістемесі
Дәрістің мақсаты: Тіл дамытудың мақсаты мен міндеттерімен, тіл дамытудың ауызша және жазбаша жұмыс түрлерімен, мазмұндама, шығарма, эссе т.б. жазу әдістемелерімен таныстыру.
Қарастырылатын мәселелер:
1 Тіл дамытудың мақсаты мен міндеттері.
2 Тіл дамытудың ауызша және жазбаша жұмыс түрлері.
3 Мазмұндама, шығарма, эссе т.б. жазу әдістемелері


Мектепте тіл дамыту жұмысы І-ХІ кластарда үзбей жүргізіледі. Мүғалімнің айтқанына түсіну, өз ойын ауызша да, жазбаша да жеткізе білу - сол мектепте жүргізілетін оқу-тәрбие жткысы-мен, тіл үйренумен тығыз байланысты.
Белгілі педагог К.Д.Ушинский тілдің мәніне, әр сөздің мағынасына түсінбеген я шала түсінген оқушы тіл үйрену сабағы тұрмақ, басқа пәндерді оқығанда да әр сөздің байыбына барып түсіне алмайтын болады деген. Сондықтан оқушылармен тіл дамыту жұмысы барлық пәнде жан-жақты жүргізіледі.
Жалпы тілді дамыту баланың тілі алғаш шыға бастағаннан басталады. Мектеп табалдырығын аттағаннан бастап, баланың сөйлеу, жазу тілімен жүйелі түрде жұмыс жүргізіледі. Тіл дамыту - барлық сабақта жүргізіп отыратын процесс. Соның ішінде тіл сабағында оның алатын орны ерекше, өйткені оқушы сауатты жазып, сөйлемді дұрыс құра білуді, оқыған тілінің байлығын меңгерудің негізін осы тіл сабағынан бастайды.


Бақылау сұрақтары:
1 Тіл дамытудың мақсаты мен міндеттері қандай?
2 Тіл дамытудың ауызша және жазбаша жұмыс түрлеріне нелер жатады?
3 Мазмұндама, шығарма, эссе т.б. жазу әдістемелеріне нелер жатады?
Әдебиет: [7,8,9,20,36.]


14-тақырып. Сөз мәдениетін оқыту әдістемесі
Дәрістің мақсаты: Сөз мәдениетінің лингвоәдістемелік мәнімен, сөз мәдениетін қалыптастырудың мақсат-міндеттерімен, сөз мәдениеті бойынша жүргізілетін жұмыстар жүйесі мен түрлерімен таныстыру, қазақ әдеби тілінің нормаларын оқыту мәселелерін сипаттау.


Қарастырылатын мәселелер:
1 Сөз мәдениетінің лингвоәдістемелік мәні.
2 Сөз мәдениетін қалыптастырудың мақсат-міндеттері.
3 Сөз мәдениеті бойынша жүргізілетін жұмыстар жүйесі мен түрлері.
4 Қазақ әдеби тілінің нормаларын оқыту

Тіл, сөйлеу мәдениеті дегендер көп ұғымды қамтиды. Ең алдымен, бұл - адамдардың тілді дұрыс қолдануы деген сөз. Ашып айтсақ, бұған білдірмек ойға сөздерді сай етіп дұрыс, дәл таңдай білу, ой мен сөздің қүр дәлдігін табу емес, сонымен қатар сөздердің тыңдаушыға (оқушыға) әсер ететіндей орынды, көркем варианттарын тауып қолдану жатады. Сондай-ақ сөздерді бір-бірімен дұрыс байланыстыра білу, дұрыс орналастыра білу де, сөйлемдерді тым шұбалаңқы, түсінуге ауыр тиетін етіп те емес, тым қарапайым келте етіп те емес, дұрыс қүрастыра білу де - тіл, сөйлеу мәдениетіне қатысты жайттар. Ғасырлар бойы қалыптасқан фразаларды (тұрақты сөз тіркестерін), мақал-мәтелдерді әрі орынды, әрі бұзбай, мағыналарын дәл түсініп пайдалану да - тіл мәдениетін көтерудің бір шарты.


Оқушыларды стиль тармақтарымен таныстыру үшін әуелі бір-біріне қарама-қарсы қойылатын ауызекі сөйлеу түрі мен кітаби түрі болып ажыратылатынын айту керек. Бұлар қарым-қатынас ауқымды ажырытылады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   25




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет