Деректердің реляциялық моделі

Деректердің реляциялық моделі — бұл деректер қорларын жасау мененікі модель, оны SQL (Structured Query Language) арқылы өңдеу үшін қолданатын байланыс түрі. Реляциялық модельде деректерді біріктіру үшін кестелер мен бағандардан пайдаланылады.

**Реляциялық модельді жаттай орындау көздесі:**

1. **Кестелер (Tables):** Деректерді біріктіру үшін кестелерді пайдаланамыз. Кестелер айнымалылардың жиынтығын анықтау үшін қажетті бағандармен толтырылады.

Мысалы, жаттығу жасаушыларының тізімін жасау үшін, `Users` деп аталатын кесте құрауға болады.

```sql
CREATE TABLE Users (

2. **Бағандар (Columns):** Кестедегі бағандар айнымалылардың жиынтығының кейіпкілерідің бөлігін таңдау үшін пайдаланылады.

Кіріс кестесінде бағандар:

- `UserID`: Айдынама нөмірі

3. **Жаттығулар (Records):** Барлық бағандардың айнымалыларымен толтырылатын жаттығулар (records) нысанын құрмалы кестедегі барлық жаттығуларды қолдануға болады.

Мысалы, бірнеше пайдаланушынын жаттығулары:

```sql
INSERT INTO Users (UserID, FirstName, LastName, Email)

Реляциялық модельді пайдалана отырып, маңызды деректерді біріктіру және сұрау жасау үшін SQL сұрауларын жасау мүмкін. Реляциялық модель басқа модельдермен салыстырылғанда байланыс түрлілігі, деректерді басқару мен түзету арқылы жаттығуды тиімді түрде жасау мен басқаруға болады.

"Деректер моделі" термині деректерді жаттығу, сақтау, басқару және түзету мақсаттарын алдын ала отырып өзгертулерге қолдау көрсететін, өзінің алдында келген тізімдемелі тақырыпты жаттығу туралы бір жаттама немесе жоспар деп аталады. Оның басқа да атауларын қосу мүмкін, мағынасы байырған шартпені білу үшін мысалдар беру көмекші болады.

**Деректер моделінің басқа атаулары:**

1. **Деректер схемасы (Data Schema):** Деректерді анықтау жаттығушысы, кестелер мен бағандарды, олардың арасындагы байланыстарды жаттығушы бейне түрде анықтайтын кезең.

2. **Деректер жаттығушылық моделі (Data Modeling):** Деректер жаттығушылықты анықтау жаттығушысы арқылы деректерді біріктіру мен түрдеу жасау. Мысалы, реляциялық модель, NoSQL модельлер, графикалық модельлер сияқты.

3. **Деректер менеджменті (Data Management):** Деректерді жаттығу, қорлау, сақтау мен түзету операцияларын басқару жаттығушысы арқылы жасау жаттығушысының үйлесімді негізін қойу.

4. **Деректер базасы (Database):** Деректерді сақтау жаттығушысымен байланыс түрлі деректер базаларын құрау жаттығушысы.

5. **Басқару моделі (Management Model):** Деректерді басқару, біріктіру және сақтау жаттығушысының деректер менеджментінің алдын алу мақсатын қамтамасы.

Әдетте, деректер моделі, бір организацияның немесе бизнес мақсаттарын болашақта жасау үшін деректерді біріктіру мен басқару үшін пайдаланылатын толықтай түрде тұрғындар мен тақталарды анықтайды. Бұл жаттығушы деректер базасы, сыртқы мәліметтер, жеке тізімдемелі тақырыптар жаттығушысы мен деректер менеджментінің басқа элементтерінің бір