15 –дәріс тақырыбы


Абсолют серпімді емес соққы



бет5/6
Дата12.04.2023
өлшемі144.94 Kb.
#472126
түріКонспект
1   2   3   4   5   6
ЛЕКЦИЯ 15

Абсолют серпімді емес соққы (k=0). (4.7.14) және (4.7.15) теңдеулерінен:



Сонымен, шарлар соққы соңында бірдей жылдамдықпен қозғалады.
Осы кездегі соққы импульсі мынаған тең:
.

  1. Абсолют серпімді соққы (k=1). Бұл жағдайда (4.7.14) және (4.7.15) теңдеулерінен мынаны аламыз:

(4.7.17)
(4.7.18)
Денелерге әсер ететін импульс мәні абсолют емес серпімді соққыдағы соққы импульсінен екі есе артық болады:

Шарлардың массалары тең болатын дербес жағдайда (4.7.17) және (4.7.18) теңдеулерінен мынаны аламыз:


Сонымен, массалары бірдей екі шардың тік центрлік абсолют серпімді соққысы кезінде шарлар жылдамдықтарымен ауысады. Егер соққының басында екінші шар тыныштықта болса, онда мұндай соққының соңында бірінші шар тоқтап қалу керек, ал екінші шар соққы басында бірінші шар қандай жылдамдықпен қозғалса сондай жылдамдықпен қозғала бастауы керек.

4.7.6 Соққы кезіндегі кинетикалық энергияның жоғалуы
Соққының басы мен соңындағы кинетикалық энергияның айырмасы соққы кезіндегі кинетикалық энергияның жоғалуы ( ) деп аталады. Екі шардың тік абсолют серпімді емес центрлік соққысындағы осы жоғалудың шамасын табайық. Бұл жағдайда кинетикалық энергия көп жоғалады.
Соққы соңындағы шарлардың жылдамдықтары бірдей болады, олардың ортақ жылдамдығын деп белгілейік, яғни . Жүйенің соққы басындағы және соққы соңындағы кинетикалық энергиясы мына өрнектермен анықталады:
(4.7.19)
Жоғалған кинетикалық энергияны былай жазайық:
(4.7.20)
Ал ,
сондықтан:

Осы өрнекті ескере отырып (4.7.19)-дың екінші өрнегін түрлендіреміз:
(4.7.21)
(4.7.20)-ның оң жағына мен -ның орнына олардың (4.7.19)-дағы мәндерін, ал -ның орнына (4.7.21)-дің оң жағын қойсақ мынаны аламыз:

немесе
(4.7.22)
Соққы кезінде әр шардың жылдамдығының қаншалықты кемігенін көрсететін , айырмалар жоғалған жылдамдықтар деп аталады. (4.7.22) өрнегі екі шардың абсолют серпімді емес соққысындағы Карно теоремасы болады: абсолют серпімді емес соққы кезінде жоғалатын кинетикалық энергия жүйенің оны құрайтын денелер жоғалған жылдамдықтармен қозғалған кездеғі кинетикалық энергиясына тең.
Егер соққы абсолют серпімді емес соққы болмаса (k 0), онда кинетикалық энергияның жоғалуы мына теңдікпен анықталады:
. (4.7.23)
Демек, бұл жағдайда соққы кезіндегі кинетикалық энергияның жоғалуы жоғалған жылдамдықтарға сәйкес кинетикалық энергияның бөлігіне тең.
Абсолют серпімді соққы кезінде, яғни k=1 болғанда кинетикалық энергия жоғалмайды, себебі бұл жағдайда (4.7.23) теңдеуінен болады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет