3 ОҚушылардың Үлгермеушілігін математика сабақтарында алдын-алудың теориясы мен тәжірбиесі
жүктеу/скачать 72.54 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Курстық жұмыстың зерттеу әдістері
- Курстық жұмыстың зерттеу нысаны
- 1.ОҚУШЫЛАРДЫҢ ҮЛГЕМЕУШІЛІГН МАТЕМАТИКА САБАҚТАРЫНДА АЛДЫН-АЛУДЫҢ ТЕОРИЯСЫ МЕН ТӘЖІРБИЕСІ 1.1Оқушылардың математика пәнінен үлгермеушілік себептері және олардың алдын-алу жолдары
| Курстық жұмыстың мақсаты: Оқушылардың математика сабағында үлгермеуінің алдын алу жолдарын іздестіру.
Курстық жұмыстың міндеті: 1. Оқушылардың математикадан үлгермеу себептерін және оның алдын алу жолдарын анықтау. 2. Оқушылардың математикалық дайындығындағы кемшіліктерді түзету тәжірибесін көрсету. Курстық жұмыстың зерттеу әдістері: 1. Психологиялық, педагогикалық, ғылыми әдебиеттерге шолу; 2. Оқулықтар мен бағдарламаларды және мемлекеттік білім беру стандарттарын талдау; Курстық жұмыстың зерттеу нысаны:Бастауыш мектепте математиканы оқыту процесі. Курстық жұмыстың құрылымы:курстық жұмыс кіріспеден, екі бөлімнен, қорытындыдан және пайдаланылған әдебиеттер тізімінен тұрады. 1.ОҚУШЫЛАРДЫҢ ҮЛГЕМЕУШІЛІГН МАТЕМАТИКА САБАҚТАРЫНДА АЛДЫН-АЛУДЫҢ ТЕОРИЯСЫ МЕН ТӘЖІРБИЕСІ 1.1Оқушылардың математика пәнінен үлгермеушілік себептері және олардың алдын-алу жолдары Үлгермеушілік – бүгінгі мектептің ең өзекті мәселелерінің бірі. Үлгермеушілікті жеңудің жолын табу үшін оның себептерін білу керек. Бұл баланың психикалық іс-әрекетінің сапасының төмендігі, оқуға деген ынтасының болмауы, оқу-тәрбие процесінің жетілдірілмегендігі т.б.Мектептегі математика пәнінен үлгермеушіліктердің себептерін анықтай отырып, мұғалім оқушының қиындықтарды жеңуіне көмектеседі. Оқушылардың математика пәнінен нашар прогресс мәселесі барлығын алаңдатады: ересектер де, балалар да. Дүниеде нашар оқығысы келетін психикалық сау бала жоқ екені анық. Оқу жылының сәтті өтуі туралы армандарды алдымен «алдау» деп бөлгенде, бала алдымен оқуға деген қызығушылығын жоғалтады, содан кейін ол жай ғана сабақты жіберіп алады немесе «үлгермеуші» оқушыға айналады, бұл жиі жаңа жағымсыз мінез-құлыққа әкеледі. Үлгерімі төмен оқушылар айналасындағы оқымайтын балаларды іздей бастайды. Осылайша олар аралап, бұзақылар мен нашақорлар армиясын толықтырады. Үлгермеушілік деген не? Үлгермеушілік – оқушының оқу бағдарламасында қарастырылған білімді меңгере алмауын, сондай-ақ жүйелі оқытуға байланысты балада туындауы мүмкін барлық мәселелердің кешігуі. (топтық және жеке). Оқушылардың біліміндегі олқылықтардың, артта қалулардың, үлгермеушіліктердің алдын алуда математика пәні мұғалімінің табысты жұмысының шарттарының бірі – олардың дайындық деңгейін, оқушылардың қызығушылықтарын үнемі бақылау, жетекші мұғалімдердің тәжірибесін зерделеу, өзіндік шығармашылық ізденіс.
1-кесте.Оқушылардың математикадан үлгермеушілік себептері мен сипаты Мектептегі үлгерімі төмен оқушы балаларды бірнеше топқа бөлуге болады: 1 топ. Психикалық белсенділіктің төмен сапасы (танымдық процестердің нашар дамуы – зейін, есте сақтау, ойлау, танымдық дағдылардың жетіспеушілігі және т.б.) оқуға оң көзқараспен бірге жүреді. 2 топ. Ақыл-ой әрекетінің жоғары сапасы оқуға деген теріс көзқараспен үйлеседі. 3-топ.Ақыл-ой әрекетінің төмен сапасы оқуға деген жағымсыз қатынаспен байланысты. Көбінесе мұғалім бірінші және екінші топ оқушыларымен кездеседі. Оқушылардың әр тобына сараланған көмек көрсету керек. Үлгермей қалудың белгілері оқушылардың үлгермеушіліктерінің бастапқы кезеңі. 1. Оқушы есептің не екенін айта алмайды, оны шешудің жоспарын сызады, есепті өз бетімен шеше алмайды, оны шешу нәтижесінде жаңалық көрсете алмайды. Оқушы мәтіндегі сұрақтарға жауап беріп, одан не үйренгенін айта алмайды. Бұл белгілерді есептер жазғанда, мәтіндерді оқығанда, мұғалімді тыңдағанда анықтауға болады. 2. Оқушыға математика пәнінен үлгермеушілік ол-математика пәні бойынша оқулықтан қосымша дереккөздерді табуға тырыспайды және оқымайды. Бұл белгілер есептерді шешуде, мәтіндерді қабылдауда, мұғалім әдебиеттерді оқуды ұсынғанда пайда болады. 3. Оқушы сабақта ізденіс, шатастыру, қиындықтарды жеңу қажет болғанда енжар, көңілсіз болады. Бұл белгілерді есеп шығаруда, мұғалімнің ескертулерінде, өзіндік жұмыс тапсырмаларын таңдауда байқауға болады. 4. Оқушы жетістіктер мен сәтсіздіктерге эмоционалды түрде жауап бермейді (мимика және ым-ишара), өз жұмысын бағалай алмайды, өзін ұстай алмайды. Оқушылардың математикадан үлгермеушіліктерінің негізгі көріністері: Математика пәнінен үлгермеушілік-есептеу сипатындағы дағдыларда олқылықтардың болуы, диаграммаларды құру, графикалық жұмыстарды орындау, құралдарды пайдалану және т.б. Оқушы ұғымының, теореманың анықтамасын тұжырымдауға мүмкіндік бермейтін фактілік білімдегі олқылықтардың болуы, ұғымдардың маңызды белгілері, олардың қасиеттері және т.б Факті білімді практикада қолдана білуде, теоремаларды дәлелдеуде, есептер шығаруда кемшіліктер бар. Оқушының жұмысқа кірісуіне немесе жұмысты сәтті аяқтауына мүмкіндік бермейтін дербестік, зейін, табандылық дамуының жеткіліксіз деңгейі. 1.Есептеу сипатындағы дағдылар мен дағдылардағы олқылықтарды жою, сурет салу, графикалық жұмыстарды орындау, құралдарды пайдалану дағдылары осы жұмыс түрін қайталау үшін сабақта өткізілетін уақыт: ауызша және жазбаша есептеулер, қайталау. . Графикалық жұмыстарды құру алгоритмі, оқу тапсырмаларын орындауда сызбаларды орындау, сызу құралдарының мақсатын қайталау және олармен жұмыс істеу тәсілдері. 2. Факті білімдегі олқылықтарды жою оқушылардың математикадан теориялық білімдерін меңгеруге бағытталған: анықтамалар, алгоритмдер, тақырыптар бойынша теоремалар. Осы мақсатта келесі жұмыстарды орындаймын: 5.6 сынып – теориялық дәптер, бағытталған теориялық шолулар, жеке теориялық карталар; 7,8,9-сыныптар – көп деңгейлі теориялық бақылау жұмыстары мен тоқсан бойы теориялық тапсырмалары бар жеке карточкалар, жеке жетістіктер карточкаларымен тақырыптық бақылау жұмыстары; 10-11-сыныптар – тапсырмалар алгоритмдері, теориялық бақылау жұмыстары жазылған тақырыптық жеке карточкалар. 3. Нақты білімді практикада қолдана білудегі олқылықтарды келесідей жоямын: Іс-әрекет алгоритмдері бар жеке карталарды қолданамын, үлгерімі төмен оқушылар үшін арнайы сауалнама шарттары болуы мүмкін: талаптарды уақытша қысқарту, бұл оларға біртіндеп жауап беруге мүмкіндік береді. . Тақта көбірек уақыт беріп, жоспар, сызба, постер, сабақ конспектісі арқылы сабақтың мазмұнын көрсетуге көмектеседі. Сабақта өзіндік жұмыс барысында әлсіз оқушыларға берілген тапсырмаларды кезеңдерге, критерийлерге бөліп, басқа оқушыларға қарағанда толық нұсқау берген дұрыс. Оқушылардың уақытша топтарымен сараланған жұмыстарға көбірек көңіл бөлемін. 4. Тәуелсіздіктің, зейіннің, табандылықтың жеткіліксіз дамуын бірқатар шаралар арқылы жеңуге болады. Үлгерімі төмен оқушылармен жұмыстың мақсаты – олардың оқудағы олқылықтарын толтыру ғана емес, сонымен қатар олардың танымдық дербестігін дамыту. Оқушы табысқа жету үшін ол өзіне қол жетімді тапсырмаларды қоюы керек. Төмен табыстан оқуға деген оң көзқарасқа көпір салуға болады. Әлсіз оқушылар сауалнаманы басқа оқушылардің жеке жұмыстарымен біріктіріп, респондентке оқушыпен жеке сөйлесуге, олардың қиындықтарын анықтауға, жетекші сұрақтарға көмектесуге мүмкіндік береді. Сонымен қатар оқушыларды талдап, үй тапсырмасын орындау қажет. Сабақта оқушылардың жұмысын саралау, үй тапсырмасын жекелендіру жақсы нәтиже береді. Бірақ, жамандықты кейін жойғаннан гөрі, оның алдын алған дұрыс дейді, сондықтан оқушылардың біліміндегі олқылықтардың, сонымен қатар математикадан одан әрі артта қалу мен үлгермеушіліктердің алдын алу – тәрбиелік маңызды міндеттеріміздің бірі. Оқушылардың үлгермеушіліктерінің алдын алу шаралары: Әр сабақтың тиімділігін жан-жақты арттыру; Оқуға деген танымдық қызығушылық пен жағымды мотивтерді қалыптастыру. Оқушыға жеке көзқарас. Үй тапсырмасының арнайы жүйесі. Ата-аналармен жұмысты күшейту. Математикадан білім олқылықтарының алдын алу үшін оқу процесін жетілдіру, оның тәрбиелік және дамытушылық әсерін күшейту басты маңызға ие. Математика сабағында оқушылардың үлгермеушіліктерін болдырмау үшін мен келесі ережелерді сақтауға тырысамын: Оқушылардің дайындығын бақылау барысында әдетте оқушыларге үлкен қиындық тудыратын сұрақтарды меңгеруді арнайы бақылаймын. Оқушылардың ауызша жауаптарында, жазба жұмыстарында жіберген қателерін мұқият талдап, жүйелеймін, сыныпқа тән қателерін анықтап, оларды жоюға назар аударамын, өткен сабақты босатқан оқушылардың материалды меңгеруін бақылаймын. Тақырыпты немесе бөлімді оқудың соңында мектеп оқушыларының негізгі ұғымдарды, заңдылықтарды, ережелерді, дағдылар мен дағдыларды меңгеру нәтижелерін қорытындылап, артта қалу себептерін анықтаймын. Жаңа материалды меңгеруге дайындық жұмыстары оқушыларді материалды меңгеруге дайындайды, жаңа теориялық материалды немесе мысалдар мен есептерді шешудің жаңа әдістерін қабылдауды жеңілдетеді. Сабақтың мақсатына қарай жаңа материал мен бұрын өтілген материал арасында байланысты орнату үшін әртүрлі әдістерді қолданамын: сұрақ қою, оқулықпен өз бетінше жұмыс істеу, есептер шығару, ұғымдарды салыстыру т.б.Осы мақсаттарда біріктіру маңызды. жалпы сыныптық, топтық және жеке жұмыс. Жаңа материалды баяндаған кезде мен әрқашан сабақ барысында оқушылардың ұсынылатын материалдың негізгі элементтерін түсіну дәрежесін тексеремін, егер оқу материалын меңгеру қиын болса, оқушылардің сұрақтарын ынталандырамын, білімді меңгеруге қызығушылықты сақтау құралдарын қолданамын, барлық оқушыларге материалды белсенді түрде меңгеруге мүмкіндік беретін әртүрлі оқыту әдістері. Сабақта оқушылардың математикадан өзіндік жұмысы барысында – оқу материалының маңызды бөлімдеріне тапсырмалар таңдаймын, өздік жұмыс мазмұнына жауаптар мен жазба жұмыстарында жіберілген қателерді жоюға арналған жаттығуларды енгіземін, жұмыс тәртібіне нұсқау беремін. , өзіндік жұмыста қиындықтар туындаған жағдайда мұғалімге сұрақ қоюды ынталандыру Оқушылардың жұмыстарына көмектесу,олардың дербестігін дамыту.Жұмысты жоспарлауға, дұрыс қарқынмен орындауға және бақылауды жүзеге асыруға үйрету. Оқушылар тапсырмаларды өз бетімен орындаған кезде әртүрлі түрдегі сұраулар тізбегін пайдалануға шақырылады: -үлгі шешімдері бар анықтамалық түйіндеме; -осы тапсырмаларды шешкен мықты оқушылар тобының көмегі; -мұғалімнің кеңесі. -оқулықтан немесе мұғалімнің тақтада алдын ала дайындаған немесе мықты оқушылардың бірінің орындауындағы демонстрациялық-үлгілі шешімді пайдалану; -күрделілікті арттыру және жауаптарды көрсету принципі бойынша құрастырылған тізбекті математикалық жаттығулар тізбегін шешу. Математика пәнінен үлгермеушілік ол-сыныптан тыс өзіндік жұмысты ұйымдастыру кезінде үй тапсырмасын орындау кезінде өтілген материалдың қайталануын қамтамасыз етемін, әдетте қиындық тудыратын бағдарламаның маңызды элементтеріне назар аударамын, үй тапсырмасын типтік қателермен жұмыс істеуге жүйелі түрде беремін, оқушыларге үй тапсырмасын орындау тәртібін нұсқаймын,үлгерімі төмен оқушылар үшін осы нұсқауларды түсіну дәрежесін тексеру. Үй тапсырмасын төмендегідей бақылау: біріншіден, үй тапсырмасының болуы; екіншіден, сабақтың басында оқушылар үй тапсырмасына ұқсас 1-2 тапсырманы орындауға немесе тест тапсыруға шақырылады, әлсіз сыныптарда нұсқаларға сәйкес парақтардағы үй тапсырмасының элементтерін орындауды ұсынамын. Бұл өткен сабақта қалыптасқан білім, білік, дағды деңгейін анықтауға және осы сабақта іс-әрекетті ұйымдастыруды реттеуге мүмкіндік береді.Оқушыларға дер кезінде көмек көрсету оқу үлгерімінің алдын алуға көмектеседі. Осы мақсатта мен сабақта оқушылардың білімін журнал жүргіземін. Әр оқушыға келесі белгілер жазылған парақшалар беріледі: -жеке тақырыптар бойынша олқылықтар; -Кемшіліктерді жою шаралары: -жеке тапсырмалар мен оларды орындау мерзімдері; -оқушы жұмысының нәтижесі. Мұндай жазбалар мектеп оқушыларының белсенділігін арттырады. Бұл ретте оқушылардың жұмысының нәтижелерін (жетістіктері – көпшілік алдында, сәтсіздіктері – жеке) қорытындылау қажет және пайдалы. Әрбір оқушы бағдарламаның белгілі бір бөлімдерін меңгеру нәтижесін бақылау жұмысының нәтижесі бойынша бағалауға болады. Өзіндік жұмыстың (тексерудің) нәтижелері бүкіл сыныппен және жекелеген оқушылармен нақты материалды жеке алдын ала қарауға бағытталған. Қателерді талдап, нәтиженің себептерін анықтап, олқылықтарды толтыруды жоспарлап отырмын. . Мен өз жұмысымда келесі тармақтарды ұстануды қажет деп санаймын: Оқушылардың дәптеріндегі математикалық қателерді жүйелі түрде түзету; Қателермен жүйелі түрде жұмыс жасаңыз: а) жеке және ұжымдық; б) білімді түзету карточкалары; в) «Басқалардың қателігінен сабақ алу». Оқушылардың тапсырмаларын шешуде тоқтап қалмау; Тапсырмалардың ұтымдылығына, кейбір есептерді шешудің жан-жақтылығына назар аударыңыз. Олай болса, математика сабағында үлгермеушіліктердің алдын алу жұмыстары оқу бағдарламасының нақты мәселелерін ой елегінен өткізіп, әдістемелік жағынан дұрыс ұйымдастыру, әр оқушыны жұмысқа белсене тарту, оқушыларға көңіл бөлу болып табылады. Сондай-ақ оқушыларға қолайлы жағдай жасау қажет. Өзіндік жұмысты ұйымдастыруды қалыптастыруға, математиканы оқуға, жалпы білімге деген оң көзқарасты қалыптастыруға ықпал ету маңызды. жүктеу/скачать 72.54 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|