Бақылау сұрақтары
1. Сараптық әдістің мәні неде?
Сараптық (эксперттік) әдіс – өнімнің сапа көрсеткіштерінің мәндерін сарапшылармен (эксперттермен) (технологтар, дизайнерлер, дегустаторлар және т.б.) алу.
Сарапшы – берілген мєселені шешуге құзыретті маман. Зерттеу объектісіне қатысты сарапшының құзыреттілігі – кәсіби құзыреттілігі, ал зертелетін мәселені сараптық шешімін қабылдау әдістемесіне қатысты – сараптық құзыреттілігі деп анықталады.
Сараптық әдіс – сарапшы-мамаңдардың тәжірибесін және интуициясын пайдалануда
негізделген есептерді шешу әдісі. Сараптық әдіс сапа көрсеткіштерін өлшеу және көрсеткіштердің салмақтылық коэффициенттерін анықтау үшін қажет.
Өнімнін сапа деңгейін бағалаудың сараптық әдісі сапа көрсеткіштерінің мәнін анықтаудың
басқадай объективті әдістерін қолдануға мүмкінділік болмаған жағдайда пайдалануға болады.
Сараптық әдісті төмендегідей жағдайларда қолданады:
- өнімнің сапасын жалпы бағалау үшін;
- бағаланатың өнімді классификациялау үшін;
- бағаланатың өнім қасиеттерінің номенклатурасын анықтау үшін;
- өнім қасиеттерінің көрсеткіштерінің салмақтық коэффициентін анықтау үшін;
- өнімнің сапа көрсеткіштерін органолептикалық әдіспен бағалау үшін.
- Базалық үлгілерді және сапаның базалық көрсеткіштерінің мәнін таңдап алу кезінде;
- дара және кешенді көрсеткіштердің жиынтығының негізінде сапаның қорытынды кешенді көрсеткішін анықтау кезінде;
- өнімді аттестаттау және сертификаттау кезінде.
Сараптық әдістер, өлшеу мен есептеуге негізделген әдістермен бірлесіп, келесі міндеттерді шешу үшін қолданылады:
2. Сараптық бағалау жүргізу неше кезеңнен тұрады, қандай ?
Сараптық бағалау өлшенбейтін сапа параметрлерін, яғни физикалық бірліктерде өлшеуге болмайтын параметрлерді бағалауда жүзеге асырылады.
Сараптық бағалауды ұцымдастырған кезде келесідей талаптар қойылады:
жеке және ұжымдық – сарапшылар саны;
жұмыс уақытында сарапшылар арасында ақпараттар алмасу – алмасу бар немесе ол жоқ па ;
бір турлық немесе көп турлық бағалау – бір турлық немесе бағаланатын объектілер бірте-бірте сейілетін бірнеше турлық, ашық немесе жабық бағалау процесі;
сарапшылар өздері оңаша жұмыс істейді немесе олардың жұмысын айналадағылар көре алады.
Сараптық бағалауды оларға жұмыс топтары кіретін, сараптық комиссиялар жүзеге асырады.
Өнім сапасын сараптық бағалау 4 кезеңде жүзеге асырылады.
Достарыңызбен бөлісу: |