4 тілдік дағдыда indd



Pdf көрінісі
бет54/62
Дата24.01.2024
өлшемі2.7 Mb.
#489683
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   62
1670569056244 (1)

7.3 Сезім мүшелері
 
 
Тілдік деңгейі
 
*
 
Тілдік мақсат
 
Сезім мүшелері
 
Дағды
 
Айтылым
 
Ойлау әрекеті
 
Құрастыру
 
Оқыту әдісі
 
Шығармашылыққа ынталандыру – қателерді қабылдау
 
Қарым-қатынас түрі
 
Үлкен сыныптарға сай топтық жұмыс
 
Дайындық
 
Тақтаға сезім мүшелері мен атқаратын қызметтерін араластырып 
жазыңыз, оқушылар оларды сәйкестедіретін болады. Мысалы, көру 
мүшесі - көз; есту мүшесі - құлақ; иіс сезу мүшесі - мұрын; сипап сезу 
(түйсіну) мүшесі - тері; дәм сезу мүшесі — тіл.
 
Жүргізілу барысы
 
1. Сынып оқушыларын бес адамнан 
тұратын топқа бөліп, әрқайсысына сезім 
мүшелерінің түрлерін бөліп беру қажет.
2. Оқушылар 
ұсынылған 
тапсырмаға 
байланысты жағымды және жағымсыз 
жағдайларды естеріне түсіріп, жазып 
отырулары қажет. Кейін топ оқушылары 
жұмыстарын 
жинақтап 
постер 
құрастырады, 
бір-біріне 
таныстырады. 
Мысалы, Мен бірде гүл көрдім. Ол әдемі 
болатын. Оның иісі керемет.
 
3. 35-кестені 
үлгі 
ретінде 
және 
сезім 
мүшелерінің 
атқаратын 
қызметіне 
байланысты 
жаңа 
сөздерді, 
дайын 
тіркестерді үйретуге болады.


46
35- 
кесте.
 
Дене 
мүшелері
 
Етістіктер
 
Сөйлем бөліктері
 
Жағымды жағдай
 
Жағымсыз жағдай
 
 
Көз
Көру, 
тамашалау, 
байқау
 
Бірде мен ... көрдім. 
Ол ... болатын.
 
гүл/әдемі
кино/ басты 
кейіпкер көріксіз
Мұрын 
Құлақ 
Тіл
Қол
Иіскеу, иісін 
сезу 
Есту,тыңдау
Дәмін сезу, 
дәмін тату
Сипау, ұстау
Кеше мен ... иіскеп көрдім. 
Ол ... екен.
Таңертең мен ... тыңдадым 
Ол ... екен.
Қонақта мен ... дәмін 
таттым.
Ол ... болатын
Бірде мен ... сипап көрдім 
Оның ... екен.
алманы/дәмді 
ән/көңіл көтереді 
балмұздақ/тәтті
мысық/жұмсақ
ботқаны/бұзылған 
клип/мағынасыз 
лимон/қышқыл
тасбақа/ сауыты 
қатты
 
Қосымша
 
• Кестені үлгі ретінде қолдануға болады, қабілеті төмен оқушылар осы кестені 
қолданып жаза алады. Қабілеті жоғары оқушылар өз мысалдарын қосып, толық 
сөйлем құрастырып жазады. Ең бастысы сезім мүшелеріне байланысты сезу, қимыл 
етістіктерін орынды қолдану.
7.4 Оқыс оқиға
 
 
Тілдік деңгейі
 
*
 
Тілдік мақсат
 
Жедел жәрдем тақырыбына байланысты сөздер
 
Дағды
 
Жазылым және айтылым
 
Ойлау әрекеті
 
Оқиғаны рет-ретімен баяндау
 
Оқыту әдісі
 
Тиянақтылықты ынталандыру – қателерді түзету
 
Қарым-қатынас түрі
 
Үлкен сыныптарға сай жұптық жұмыс
 
Дайындық
 
Мезгіл үстеулерін тақтаға жазып қою керек. Мысалы, алдымен, 
сосын, содан соң, ... кейін, соңында, т.б.
 
Жүргізілу барысы
 
1. Оқушыларға 36-кестедегі бірінші баған беріледі. Оқушылар бағандағы сөздерді оқи 
отырып, оқиға ретін құрастыру қажет. Оқыс оқиғаны құрастыру барысында мезгіл 
үстеудің мысалдарын орынды қолдану қажет. Мысалы: Алдымен не болды? Сосын 
не болды? Одан соң не болды?
 
2. Тапсырманы жұпта немесе топта ұйымдастыруға болады.
3. Бұл тапсырманы орындауға белгілі бір уақыт белгілеңіз. Оқушылар оқиғаны 
құрастырғаннан кейін сынып алдында таныстырады.
36- 
кесте
 
Аралас сөздер
 
Оқиға реті
 
Дәріханашы, сынған аяқ, дәрігер, жедел 
жәрдем, оқыс оқиға, дәрі-дәрімек, тұманды ауа 
райы, аурухана.
Тұманды ауа-райы → оқыс оқиға → сынған 
аяқ → жедел жәрдем → аурухана → дәрігер
→дәріханашы → дәрі-дәрімек.
 
Қосымша
 
• Оқушыларға осы оқиға негізінде әңгіме құрастыруға болады. Ең бастысы мезгіл 
үстеуді дұрыс қолдана отырып, оқиға ретін жүйелі баяндап шығу керек.


47
• Оқушылар осы тапсырма негізінде спорт немесе өрт 
туралы оқыс оқиғаға байланысты аралас сөздер кестесін 
дайындап, сыныптастарына бере алады.
• Сонымен қатар фактілі оқиға баяндалған мәтін үлгілерін 
де беруге болады. Бұл тапсырмаларды орындамас бұрын 
оқушыларға жедел жәрдем, оқыс оқиға тақырыбындағы 
сөздерді беру қажет.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   62




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет