6-сынып Тас дәуірі


Мәтінде  берілген  ханды  анықтаңыз



Pdf көрінісі
бет127/542
Дата27.01.2022
өлшемі1.65 Mb.
#454884
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   542
ЖҰБАНЫШЕВ2021

Мәтінде  берілген  ханды  анықтаңыз:  «Әрбір  қазақ  ұлысын  Шыңғысхан  тегінен  тарайтын  бір  сұлтан 
басқарады; олардың әрқайсысы ясыға сәйкес Жошыдан бастап ол ханға дейінгі ата-бабалары иеленген жерлерге 
тоқталады;  жазғы  және  қысқы  жайылымдары пайдалану  тәртібі  де  нақ  осындай. Ол  хан  мен  Дешті  Қыпшақ 
ханының арасындағы жаулыққа Дешті Қыпшақ хандарының күншілдігі негіз болған. Дешті Қыпшақ мұрагерлік 
бойынша оған тиесілі еді, онда барлық кездерде соның ата-бабалары хандық құрып келген-ді. Осы негізде қазақ 
хандары  егер  ол  хан  Дешті  Қыпшаққа  өтіп  алса,  ол  күшейіп,  қазақ  хандарының  билігін  тартып  алады  деп 
қауіптенді. Бұл хан мен Бұрындық хан арасында көптеген соғыс болды, олар барлық өзбектерге жақсы мәлім 
және оларды бұл ханның өзі де өзінің жазған тарихында айтқан. Дешті Қыпшақ хандарына келетін болсақ, олар 
да  осы  оқиғалардың  бәрін  растайды,  бірақ  басқаша  түсіндіреді.  Олар  өздерінің  Хан  мемлекетіне  шабуылын 
өздерінің мақта-мата тауарларына деген  мұқтаждықтарымен түсіндіреді. Кейбір саяси ойлармен бұл хан қазақ 
көпестері  мемлекетке  жіберілмесін,  ал  келе  қалған  жағдайда  тонап  алынсын  деген  жарлық  берді.  Хан 


 
жарлығының мәні бар еді. Өзбек мемлекетіне келген қазақтар оның күш-қуаты мен ресурстарын зерттеп алып, 
сонан соң құлшына күреске иүсер еді, сол кезде қарсы тұру қиын болар еді. Бүгінде өзбектердің қалай тұрып, 
рақатқа батып отырғанын білмейді, сөйтіп өздерінің мешеу өмірін өте жақсы деп санайды, ал егер оларға жақсы 
және әдемі өнімдер жетсе, олар басқаша ойлай бастаған болар еді. Қазір олар білмейді. Осы ойлар негізінде 
олармен қарым-қатынас және сауда жасауға тыйым салынды, осындай шаралар арқылы қазақ қолының жолын 
бөгегісі келді» : Шайбан 
Мұхаммед Шайбанимен күресте жеңіліс тапқан: Темір әулеті 
ХV ғасырдың соңында Шайбани ұрпағы мен Қазақ хандығы арасындағы күрестің себебі: Сырдария қалалары 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   123   124   125   126   127   128   129   130   ...   542




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет