«6М074100 Картография»



Дата03.07.2016
өлшемі110.27 Kb.
#173425
әл-фараби атындағы қазақ ұлттық УНИВЕРСИТЕТі


«6М074100 - Картография»

мамандығы бойынша МАГИСТРАТУРАҒА ТҮСУШІЛЕРГЕ АРНАЛҒАН ЕМТИХАННЫҢ БАҒДАРЛАМАСЫ

АЛМАТЫ 2012
Емтихан тақырыптарының тізімі

«Картография» пәні

  1. Картографиялық шығармашылықтар және оның түрлері. Картаны жәене атласты анықтау. Жалпыгеографиялық және тақырыптық карталар мен атластар.

  2. Математикалық картография. Проекцияны анықтау. Цилиндрлік, азимуталды проекциялар және оның қасиеттері.

  3. Картографиялық генерализация. Картографиялық генерализацияны анықтау. Картографиялық көріністің әдісіне байланысты картографиялық генерализацияның ерекшеліктері.

  4. Картографиялық бейненің әдістері. Локалды белгілер мен диаграммалр, изсызық әдісі, сапалық және сандық фондар, ареалдар, дәлдік мысалдар және оны қолдану.



  1. Тақырпытқ карталарда жер бедерін белгілеу әдісі. Қисық жарықтандыру, шкалалар, штрихтар әдістері. Оларды қолданудың мысалдары.

  2. Топографиялық пландар мен карталар. Топрафиялық карталар мен пландардың қасиеті. Топографиялық карталардың номенклатурасы. Техника және ғылымға арналған топографиялық карталарды қолдану.

  3. Зерттеудің картографиялық әдісі. Карта бойынша түсініктеме. Графоаналитикалық және гарфикалық әдістер. Блок-диаграммалар. Картографиялық үлгілеу.

  4. Карталар мен атластарды жобалау. Карталарды жобалаудың және құрастырудың қағидалары. Кешенді атластарды жобалау және құрастырудың қағидалары.

  5. Картографиядағы қазіргі мәселелер. Тақырыптық картографиялаудың қазіргі мәселелері. Геоинформациялық картографиялау. Картаны құрастыруда ГАЖ-технологияларын пайдалану.

10. Картографиялық шартты белгілер. Топырақ және өсімдік шартты белгілері. Жергілікті жер, гидрография, жер бедері мен көлік жолдарының шартты белгілері.
«Геодезия» пәні
1. Топографиялық карталар мен пландарды зерттеу. Беткейдегі жер бетінің бейнесі. План, карта, профиль. Масштабтар: сандық, сызықтық, көлбеу. Масштабтардың дәлдігі. Шартты белгілер. Жер бедері оны топографиялық карталар мен пландарда бейнелеу. Көлденеңдер әдісі. Бедер қимасының биіктігі, орналасуы, жергілікті жердің еңісі. Жергілікті жер сызығының бағыты. Азимуттар (ақиқаттық, магниттік), дирекциялық бұрыштар, румбтар. Олардың бір-бірімен байланысы. Магниттік беткей, меридиандардың жақындауы. Тік және кері геодезиялық есептер. Топографиялық карталар мен пландар парақтарының номенклатурасы.

2. Бұрыштық және сызықтық өлшеулер. Геодезиялық өлшеулердің әдістері. Гедезиялық өлшемдер туралы түсінік және оның дәлдігі. Өлшеулердің түрлері. Бұрыштық өлшеулер. Теодолиттер тптері, олардың құрылымы. Электрондық теодолиттер. Теодолиттерді тексеруден өткізу. Горизонталды бұрыштарды өлшеудің қағидалары. Тік бұрыштарды өлшеу.

Өлшейтін аспаптардың типтері және өлшедің дәлдігі, жалпы әдістердің мәліметтері. Өлшеу ленталары мен қашықтықты өлшейтін аспап тар көмегімен арақашықтықты өлшеу. Электрондық тахеометрлер.

3. Мемлекеттік геодезиялық торлар туралы жалпы мәліметтер. Оларды ұйымдастырудың қағидалары. Триангуляция және трилатерацияның полигонометриясы. Мемелекеттік геодезиялық торлардың белгілері. Трианугляциялық пунктер.

4. Аудандарды анықтау әдістері. Графикалық-аналитикалық және графикалық әдістер. Палеткалар және оның түрлері. Төртбұрыш, нақты және сызықтық палеткалар. Аудандарды механикалық әдіспен анықтау. Планиметр.

5. Нивелирлеу. Геометриялық нивелирлеудің маңызы. Тригонометриялық, физикалық радионивелирлеу. Нивелирдің құрылысы және тексеруден өткізу.

6. Тахеометрилық түсіру. Тахеометриялық түсіруді жүргізудің ерекшеліктері. Тахеометрдің құрылысы және оны тексеруден өткізу. Нөлдің орналасу нүктесін анықтау. Кроктер. Тахеометриялық кестелер.

7. Өлшеулердің түрлері және оның қателіктері. Өлшеулердің маңызы мен түрлері және оның қателіктері. Орташа, орташа төртбұрыш қателіктер. Қателіктерді бөлудің заңдылықтары. Біркелкі нүктелер мен біркелкі емес өлшемдерді өңдеудің тәртібі.

8. III және IV кластарды нивелирлеу. III және IV кластарды нивелирлеуді жүргізудегі жұмыстарды ұйымдастыру. Аспаптар құрылысы. Тексерулер. III және IV кластарды нивелирлеуді жүргізудегі далалық есеп құжаттарын өңдеуден өткізудің қағидалары.

9. Мемлекеттік нивелирлік торлар. Мемлекеттік нивелирлік торларды ұйымдастырудың қағидалары. Мемлекеттік нивелирлік торлардың тірек нүктелерінің құрылғысы. Реперлер-маркалар.

10. Теодолиттік түсіріс. Теодолиттік түсірістің кезеңдері. Абрис. Теодолиттік түсірістер жүргізудің әдістері. Аспаптар. Теодолиттік түсірістердің далалық құжаттарын өңдеуді жүргізудің тәртібі.
«Фотограмметрия» пәні
1.Орталық жобалаудың оптикалық негізі: объективтің көмегімен кескіндеменің нақты сұлбасы; фотосурет орталық проекция ретінде; орта және ортогоналды проекция; оратлық проекцияның негізгі элементтері. Объектілердің үлгісі және түсірулерді өлшеу мен бақылау: монокулярлы және бинокулярлы тұрғыдан көру; түсірімдерді стереокопиялық бақылау; тік, кері және нөл стереоэффект; үлгілер мен түсірімдерді өлшему.

2.Аэрофотограмметрия. Бір даналық түсірімдерді талдау: аэрофотограмметрияда қолданылатын координаталық жүйелер; бір даналық түсірімдерді бағыттаудың элементтері; тік және нүктелі бейнелерді түсірімдерде құрастыру; еңіс түсірімдер мен көлденең нүктелердің координаталарының бір-бірімен тәуелділігі; түсірім масштабы; еңіске сәйкес түсіріс нүктелерінің жылжып кетуі; жергілікті жер бедерінің әсерінен түсіріс нүктелерінің жылжып кетуі. Сурет сұлбасы: міндеті, құрастырылуы және дәлдігі.

3. Түсірімдердің өзгеруі (Трансформирование) : Түсірімдердің өзгеру әдістерінің маңызы; фотомеханикалық түсірім өзгеруінің геометриялық және оптикалық жағдайы; түсірімдердің өзгеру элементтері; инверсорлар құрылымы; фототрансформаторлар құрылымы; тірек нүктелері бойынша және белгіленген элементтер бойынша түсірімдердің өзгеруі; фото қағаздың деформациясына әсері; зоналар бойынша түсірімдердің өзгеруі; жазық беті еңісінің әсерінен түсірімдердің өзгеруі; фотопландардың міндеті, құрастырылуы, дәлдігі.

4.Түсіріс параларын талдау: негізгі анықтамалар; стереопаралар нүктелерінің координаталары мен параллакстары; аэрофото түсірістер параларын бағыттаудың элементтері; көлденең түсірістер бойынша жергілікті жердің координаталарын анықтау. Пара түсірістерді бір-бірімен бағыттау: бір-бірімен бағыттаудың жүйелі элементтері; бір-бірімен бағыттаудың теңдеулері; бір-бірімен бағыттаудың элементтерін анықтау. Үлгінің сыртқа бағытталуы: сыртқы бағытталудың элементтері.

5. Әмбебаб стереоаспаптар: әмбебаб стереоаспаптардың міндеті мен құрылымы; оптикалық әмбебаб стереоаспаптардың сұлбасы; бірінші, екінші және үшінші бөлім ішіндегі оптикалық аспаптар; механикалық универсалды стереоаспаптардың принципиалды сұлбасы; оптикалық-механикалық универсалды стереоаспаптардың принципиалды сұлбасы. Универсалды стереоаспаптарда түсірістерді өңдеу және бағыттау: аспаптарды түсірістерді бір-бірімен бағдарлау; аспаптарда үлгілерді сырттай бағдарлау; аспаптарда көлденеңдер сызу; картаның оригиналын құрастыру; қайта өңделген үлгілерді құрастыру; пара түсірістерді трансформылаудың теориясы; сыртқы бағдарлаудың элементтерін анықтау әдістерінің құрылымы.

6. Кеңістік фототриангуляциясы: кеңістік фототриангуляциясының міндеті мен құрылымы; универсалды стереоаспаптардағы фототриангуляция; геодезиялық бағдарлау; кеңістік фототриангуляциясының торының нүкте геодезиялық биіктігін анықтау. Аналитикалық фототриангуляция: аналитикалық фототриангуляцияда қолданылатын аспаптар; жартылай тәуелді үлгілердің әдісі бойынша аналитикалық маршрутты фототриангуляция; байланыстыру әдісі бойынша аналитикалық маршруттық фототриангуляция; аналитикалық көп маршрутты фототриангуляция.

7. Жердегі түсірілім. Жердегі түсірілімнің маңызы. Жер түсірілімдердің формуласы мен негізгі анықтамасы: оъект нүктелерінің координатасы және оны түсірстердегі көрінісі, стереотүсірістердегі негізгі жағдайлар, фотограмметриялық және геодезиялық координаталар арасындағы байланыс формулалары. Далалық және камералды жұмыстар: жерде жүргізілетін түсірістерде қолданылатын аспаптар, түсіріс жобасын құрастыру, далалық жұмыстар бойынша нәтижелерді өңдеу, аналитикалық, графикалық және графомеханикалық әдістермен жердегі түсірістерді өңдеу.

8. Далалық және камералдық жұмыстар: жерді түсіруде қолданылатын аспаптар, түсірім жобасын құрастыру, далалық жұмыстар нәтижесін өңдеу, аналитикалық, жер түсірісін өңдеудің аналитикалық, графикалық және графомеханикалық әдістері.

9. Жер түсірімі кезінде қолданылатын аспаптар. Аспаптар құрылымы. Жер түсірімінде қолданылатын аспаптар құрылымының принципиалды сұлбасы.

10. Жер түсірім құжаттарын өңдеуде қолданылатын қазіргі әдістер.


«Геоинформатика» пәні

1. Геоақпараттық жүйелер туралы түсінік. (ГАЖ). Географиялық ақпараттардың құрылымы мен классификациясы. Картографиялық мәліметтер базасы (КМБ), эксперттік жүйелер (ЭЖ).


2. ГАЖ құрылымы: аймақ бойынша (глобалды, аймақтық, локалды), мақсат бойынша, тақырып бойынша (арнайы, кешенді) .Ақпараттық-ізденіс жүйелері мен жеңіл мәліметтер банкісін құру;

3. Картографиялық зерттеулердегі ақпараттық технологиялар. Ақпараттық технологиялар кезеңдері. ГАЖ-ды ұйымдастырудың географиялық қағидалары.

4. Геоинформатиканың мән-мағынасы болып географиялық ортадығы кеңістіктік — уақыттағы ақпараттар ағыны табылады. Геоинформатиканың зертеу әдісі ретінде кеңістіктік-уақыттағы ақпараттық үлгілеуді айтады.

5. Мәліметтер базасы және географиялық банктерді жобалау. Мәліметтер базасын ұйымдастырудың концептуалды, логикалық және физикалық үлгілері. ГАЖ-ды құрастырудағы мәліметтер базасын пайдалану. Мәліметтер базасын басқару жүйелері.

6. ГАЖ-ды қамтамасыз етудегі бағдарлама. ГАЖ құралдары (ARC/INFO, MapInfo, EPPL, 7. IDIRISI). ГАЖ функционалды мүмкіншіліктері. Мәліметтер көздері және оның типтері. Мәліметтерді енгізудің техникалық құралдары.

7. ГАЖ-ды үлгілеу және мәліметтерді талдау. Нүктелік, сызықтық және объектілердің ауданының көмегімен аналитикалық операциялар. Мәліметтердің қайта құрылуы. Координаттар жүйесінің өзгеруі және проекциялардың трансформациясы.

8. Мәліметтерді визуалдаудың құралдары мен әдістері. Машина графикасының техникалық құралы. Геоинформациялық картографиялаудың жылдамдығы. Жаңа геобейнелер.

9. Копьютерлік карталар мен атластарды құрастырудың ерекшеліктері. Мәліметтердің өңдеудің алғашқы әдістері. Картографиялық бейненің әдісі. Құрылым және дизайннің ерекшеліктері.

10. Картографиялық телекоммуникациялар. Қазургі кездегі тетелкоммуникациялық картографиялаудың ерекшеліктері. Телекоммуникациялық картографиялаудағы әдістер мен құралдар.
«Кадастрлық картография» пәні

1. Казакстандағы кадастр жұмыстары. Кадастрлік жұмыстарды жүргізудің ерекшеліктері. Жер, су, қала тұрғызудағы ұйымдастырылатын жұмыстар және кадастрлердің басқа түрлері.



2. Жер кадастры. Мемлекеттік кадастрдің теориялық және әдістемелік негіздер, түсінік, маңызы және міндеттері; жер қоры жер кадастры ретінде; алынған мәліметтерді өңдеу; жерді тіркеу және пайдалану; жерді есептеу; жерді бағалау; мемлекет, облыс және қала, аудан жер кадастры.

3.Жер аудандарын шекараларын жүргізудегі геодезиялық жұмыстар. Жерді пайдаланудың ауданын есептеу, аумақтың көлемін жобалау. Жерді орналастырудағы жобалаудың әдістері мен түрлері.Мемлекеттік жер кадастрының теориялық және әдістемелік негізі, ұғымы, қызметі және мәселелері; жер қоры жер кадастры нысаны ретінде; бастапқы мәліметтерді алу, талдау және өңдеу әдістері. Жерді иеленуді және пайдалануды тіркеу; жерді есепке алу, жерді бағалау; аудандык (калалык) жер кадастры; республикадагы облыстағы жер кадастры; жер кадастрын автоматтандыру; шет елдегі кадастрлық жұмыстар.

4. Жер бөліктерін пайдаланудың шекараларын белгілеудегі геодезиялық жұмыстар. Пландардың дәлдік сипаттамасы, жерді пайдаланумен алкаптары

шеттерінің аудандарын есептеу, айла-тәсілдерімен долдіктері. Жерді сайластыру кезіндегі жобалаудың әдістері мен айла-тәсілдері.
5. Қала салу кадастрьның теориялык негізі оны баяндаудың жүйелік тәсілдері, қала салу кадастрының құрылымы, қала салу кадастрының пландық-картографиялық материалдарының мазмұнын бағалаудың акпарат амаддары.

6. Қала салу кадастры жүйесін әдістемелік камтамасыз ету, оның күрылымы мен кызметі. Кала салу кадастрының кұқықгык камтамасыз ету жүйелері. Жалпы мөлімеггер, кадастрлық пландарды жасаудың технологиялық моделі. Алматы қаласындағы жерлерді пайдаланудың жалпы ережелері.

7. ГАЖ- технологиясы туралы жалпы мөліметтер. Бағдарламалық ақпараттык функционалдық компоненттер құрамы. Пландық-картографиялық, сандық кұжаттарды өңдеу, мәліметгер көзін жасау, қолданбалы мәсеелер, ақпараттык мәселелер.

8. ГАЖ- технология жүйесінде қала салу кадастрын жасау. Жоспарлық-картографиялық құжаттарды өңдеу, сандық құжаттар, қолданбалы есептер, ақпараттық есептер.

9. Мемлекеттік жер кадастрында сандық картографиялық және геоақпараттықк жүйелер технологиясын пайдалану.

10. GPS навигациялық жүйесі GIS жүйесі. GPS жүйесі GIS пайдаланудың принципиалды сұлбасы.
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

Негізгі әдебиеттер:


    1. Берлянт А.М. Картография. - М.:Изд-во МГУ,2001 - 490 с.

    2. Салищев К.А. Картоведение: учебник 3-е изд. М.: Изд-во МГУ, 1990. -400с.

    3. Салищев К.А.Картография. М.: Высшая школа, 1982.

    4. Вахромеева Л .А. Картография. М.: Недра, 1981.

    5. Картография с основами топографии: Учебное пособие/ Под ред. Г.Ю.Грюнберга М.: Просвещение, 1991.- 386 с.

Қосымша:

      1. Берлянт А.М.Картографический метод исследования:2-е изд. М.:Изд-во МГУ,1988.- 252 с.

      2. Жуков В.Т., Сербенюк С.Н. и др. Математико-картографическое моделирование в географии. М.: Мысль, 1980. - 224 с.

      3. Заруцкая И.П., Красильникова Н.В. Картографирование природных условий и ресурсов. М.: Недра, 1988.

      4. Золовский А.П. и др. Картографические исследования проблемы охраны природы. Киев: Наукова думка, 1978.

      5. Гараевская Л.С.,Малюсова Н.В.Практическое пособие по картографии. М.: Недра, 1990.-294 с.

6. Гудков В.М., Хлебников А.В. Математическая обработка маркшейдерско-

геодезических измерений. - М: Недра, 1990.

7. Беляев Б.И. Практикум по математической обработке маркшейдерско-геодезическихизмерений. - М: Недра, 1989.
8. Мазмишвили А.И. Способ наименьших квадратов. - М: Недра, 1968.

9.Большаков В.Д. Теория ошибок измерений. - М: Недра, 1983.

10.Смолич Б.А. Уравнительные вычисления. - М: Недра, 1989

Достарыңызбен бөлісу:




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет