Судағы ерігіштігі. Пробиркаға 0,1 г пиридин салып, оған аздап су қосып шайқап, қызыл лакмус қағазын ба-тырса, қағаз көк түске боялады. Пиридии суда толык ериді. Лакмустың көгеруі пиридиннің сумен қосылып дис-социацияланатын гидроксил ионын түзетіндігінен болады:
Темір (III) хлоридімен реакцияласуы. Пиридин ерітіндісіне бірнеше тамшы темір (III) хлориді ерітіндісін тамызады. Қоспадан темір оксидінің қызыл тұнбасы бөлінеді:
Тотығуға бейімділігі. Пиридин ерітіндісіне аздап сода және калий перманганатының ерітіндісін қосып шайқаса және қайнағанша қыздырса да қоспаның түсі өзгермейді. Бұған қарағанда пиридин бензол сияқты
тотығуға берік келеді.
Пиридин пикратын алу, 3 мл пикрин қышкылына 0,5 мл пиридин ерітіндісін қосып, 3—5 мин қояды. Қоспадан біртіндеп әдемі түсті пиридин пикратынын, ине тәрізді кристалдары түзіле бастайды.
Индигокарминнен индиго алу. Пробиркаға 10 мл 5 проценттік глюкоза ерітіндісін құйып, оған 0,2 г натрий карбонатын қосып, оның үстіне бірнеше тамшы индиго-кармин тамызады. Қоспаның түсі көкшіл қара түске өз-гереді. Опы қыздырса, көкшіл қара түс сарғыш түске ауысады. Ол алынған зат ақ индиго деп аталады. Егер осы қоспаны пробиркадан басқа ыдысқа алмастырса, ауадағы оттегі әсерінен тотығып, қайта кегереді:
Индигоның сульфирленуі. Индигодан 1 г пробиркаға салып, оған 2 мл концентрациялы күкірт қышқылын қосып, қайнағанша қыздырып, содан кейін салқындатады. Алынған индигосульфо қышқылынық бір-екі тамшысына суық су қосады, онық түсі көгереді.
Әдебиеттер:
Негізгі:
1.Органикалық химия Дәуренбеков Қ.Н. Органикалық химия Шымкент 2016
2.Органикалық химия 2 Бирус П.Ю Алматы-2013
3.Отелбаева Ак. Отелбаева Айн. Отелбаев Б., Химия, Шымкент 2005ж.
4.Терней А. Современная органическая химия. - М., 2004.
5.Нейланд О.Я. Органическая химия. - М., 2000.
6.Моррисон Р., Бойд Р. Органическая химия. - М., 2001.
7.Сейтжанов А.Ф. Органикалық химия. - Алматы. 2005.
Органикалық химиядан практиум. Кабдулкаримова К Омарова Н Астана Фоллиант 2015
8.Жиряков В.Г. Органическая химия.–М., 2000.
9.Березин Б.Д., Березин Д.Б. Курс современной органической химии.–М.: Высшая школа, 2001.
Достарыңызбен бөлісу: |
