А. М. Турлыбаева, М. С. Москальцева, А. С. Хажиякпарова, Ю. С. Махмутова жалпы геология



Pdf көрінісі
бет52/89
Дата31.01.2024
өлшемі2.9 Mb.
#490380
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   89
2 Жалпы геология (1)

Минералдың формуласы
Алуан 
түрліктері: 
фторапатит, 
хлорапатит, 
гидроксилапатит, 
оксиапатит 
Пайда болуы: магмалық. 
Кенорындары: Хибиндық. 
Қолдануы: фосфоритті алуда, фосфатты тыңайтқыштарды алу үшін 
негізгі шикізаты.
№2.3.20 тапсырма
Класс: Силикаттар 
Кристаллдың сырт келбеті: кристаллдардың жақсы түрлері сирек 
кездеседі.
Агрегаттар: түйіршікті массалар. 
Минералдың түсі: сары жасылды реңкімен, түссіз.   
Жылтырлығы: шынылы, майлы. 
Қаттылығы: 6,5-7 
Жымдастығы: орташа. 
Тығыздық: 3,2-3,5 
Диагностикалық белгілер:  түсі, парагенезисі. 
Минералдың атауы
Минералдың формуласы
Алуан түрліктері: хризолит 
Пайда болуы: магмалық. 
Кенорындары: Орал, Шығыс Саян, Карелия. 
Қолдануы: құрамында аз темірлі оливиндер отқа төзімді шикізат 
ретінде қолданады. Хризолит – асыл тас ретінде. 
№2.3.21 тапсырма
Класс: Силикаттар 
Кристаллдың сырт келбеті: кристаллдардың жақсы түрлері сирек 
кездеседі.
Агрегаты: түйіршікті массалар.
Минералдың түсі: мөлдір, сулы-мөлдір, сарының реңктері, шарапты-
сары, сабанды-сары, көгілдір, күлгін, жасыл, алқызыл, сирек қызыл түсті.
Жылтырлығы: шынылы. 


88 
Қаттылығы: 
Жымдастығы: жетілген, сынғыштығы бақалшы.
Тығыздық: 3,5 
Диагностикалық белгілер:  түсі, парагеннезис. 
Минералдың атауы
Минералдың формуласы
Пайда болуы: магмалық. 
Кенорындары: Орал, Шығыс Сібір, Мадагаскар. 
Қолдануы: асыл тас. 
№2.3.22 тапсырма
Класс: Силикаттар 
Кристаллдың сырт келбеті: ромбоэдрлі додекаэдр. 
Агрегаттар: тұтас түйіршікті массалар. 
Минералдың түсі: қою-қызыл, қара, қызыл, қоңырлы-қызыл, қызғылт-
сары, сары, жасылды, зүмретті-жасыл. 
Жылтырлығы: шынылы, майлы. 
Қаттылығы:7-8 
Жымдастығы: жоқ. 
Тығыздық: 3,4-4,3 
Диагностикалық белгілер:  түсі, габитусы. 
Минералдың атауы
Минералдың формуласы
Басты минералдары: Гроссуляр Ca
3
Al
2
[SiO
4
]
3
, Андрадит Ca
3
Fe
2
[SiO
4
]
3

Уваровит Ca
3
Cr
2
[SiO
4
]
3
, Альмандин Fe
3
Al
2
[SiO
4
]
3
, Спессартин Mn
3
Al
2
[SiO
4
]
3

Пироп Mg
3
Al
2
[SiO
4
]
3
, Шорломит Ca
3
(Al, Fe, Ti)
2
[(Si, Ti)O
4
]
3
Пайда болуы: метаморфты. 
Кенорындары: Орта Азия, Хакасия, Шығыс Сібір, Карелия. 
Қолдануы: өнеркəсіптікте абразивті материал ретінде, асыл тас ретінде.
№2.3.23 тапсырма 
Класс: Силикаттар 
Кристаллдың сырт келбеті: азды көпті жақсы дамыған пластиналы 
кристаллдар сирек кездеседі жəне мөлшері бойынша ұсақ.
Агрегаттар: борпылдақ, қабыршақты немесе тығыз жіңішке 
түйіршкіті; кейде сауыстанған пішіндер түрінде.
Минералдың түсі: жеке қабыршақтар мен пластинкалары түссіз. Тығыз 
массалар – ақ түсті, кейде сары, қоңырлы, қызғылтты, кейде жасылды, күлгін 
реңктерімен.
Жылтырлығы: жеке қабыршақтар мен пластинкалары седепті, тұтас 
массаларды – мəтілі.
Қаттылығы:
Жымдастығы: жоқ. 
Тығыздық: 2,6 


89 
Диагностикалық белгілер: қолға ұстағанда майлылығы сезіледі, 
саусақтардың арасында тез үгітіледі, құрғақ түрінде суды жұтады, сулы 
түрде иілімді.
Минералдың атауы
Минералдың формуласы
Пайда болуы: слюдалардың, далалық шпаттардың жəне басқа 
алюмосиликаттардың үгілу кезінде пайда болады.
Кенорындары: Украина, Оралдың шығыс бөктерінде, Шығыс Сібір, 
Қытай. 
Қолдануы: құрылыста, керамикалық, қағаз өнеркəсіптікте, линолеум, 
бояу, ұңғымаларды бұрғылау кезінде қолданады. 
 
№2.3.24 тапсырма
Класс: Силикаттар 
Кристаллдың сырт келбеті: кесте тəрізді (жалған гексагоналді), қысқа 
призмалық, қиылған пирамидалды, бағаналы. 
Агрегаттар: жапырақты-пластиналы, қабыршақты. 
Минералдың түсі: қара, қоңырлы (биотитте); шық-сарғыш-қоңырлы 
немсе қызғылт-қоңырлы (флагопитте); түссіз, жиі сарғыш, сұрлы, жасылды 
реңктерімен (мусковитте).
Жылтырлығы: шынылы. 
Қаттылығы:2-3 
Жымдастығы: аса жетілген. 
Тығыздық: 2,76-3,1 
Диагностикалық белгілер:  жапырақты пішіндер бойынша.
Минералдың атауы
Минералдың формуласы
Пайда болуы: магмалық, контактілі-метасоматикалық. 
Кенорындары: 
Слюдянское, 
Забайкалье, 
Ильменские 
горы, 
Гренландия, Скандинавия. 
Қолдануы: радиотехникада (биотиттен басқалары). 
№2.3.25 тапсырма
Класс: Силикаттар 
Кристаллдың сырт келбеті: гексогоналды жəне ромбалық келбетте 
кесте тəрізді кристаллдары сирек байқалады.
Агрегаттар: жапырақты, қабыршақты, тығыз массалар. 
Минералдың түсі: ашық-жасыл, ақ сарғыш, қоңырлы, жасылды 
реңктерімен.
Жылтырлығы: шынылы седепті реңкімен.
Қаттылығы: 
Тығыздық: 2,8 
Диагностикалық белгілер:  майлылығының сезілуі, ашық бояуы, төмен 
қаттылығы.


90 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   48   49   50   51   52   53   54   55   ...   89




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет