Қабылдаған: Арайлым Умбетова Пәні: Психология Орындаған


Эмоциялар жаңалықты тануға, басқа адамдарды түсінуге көмектеседі



бет4/7
Дата11.05.2024
өлшемі132.67 Kb.
#500872
1   2   3   4   5   6   7
Ақжол жфз

3..Эмоциялар жаңалықты тануға, басқа адамдарды түсінуге көмектеседі.
Эмоциялар бізді ұстап тұр ма? Мүмкін, сезімсіз, логикалық тұрғыдан ойластырылған тіршілік иелері болған дұрыс шығар? Эмоциялар өте маңызды - олар сізге толыққанды өмір сүруге және өз тәжірибеңізден үйренуге мүмкіндік береді. Мысалы, ми фактілерді жинақтап қана қоймайды, сонымен бірге сезімдерді де есіне алады. Ыстық пешке тиіп зақымдану. Болашақта мұндай идея жадтағы ауырсыну сезімін жандандырады. Сондықтан эмоциялар болашақта қателік жіберуге мүмкіндік бермейді.
Эмоциясы жоқ адамдар әрекет етіп, одан әрі дами алмайды. Өткен ғасырларда психикалық аурулары бар көптеген пациенттерге мидың эмоционалды процестер үшін өте маңызды екі аймағын бөлетін «лоботомия» жасалды. Нәтижесінде пациенттер өздерінің бастамасы мен іс-әрекетке деген ұмтылыстарынан, сондай-ақ эмоционалды әлеуетінің көп бөлігінен айырылды.
Айналаңыздағы адамдар сіздің өміріңізде үлкен рөл атқарады. Әлеуметтік өзара әрекетті басқару арқылы ғана толық, бақытты өмір сүруге үміттенуге болады. Эмоционалды интеллект өзін-өзі басқа адамдардың орнына қоюға мүмкіндік беретін әлеуметтік өзара әрекеттесудің дамуына ықпал етеді. Вербалды емес белгілерді талдай отырып, басқа адамдардың эмоциясын түсінуге болады. Адамның көңіл-күйін білу үшін іс-қимылына (бет әлпеті немесе дене тілі) назар аудару жеткілікті. Біз әдетте бұл сигналдарды автоматты түрде анықтаймыз.
Мысал. Егер адам бозарып, таңданыспен аузын ашса, онда ол таң қалады.
Эмоционалды интеллект адамдарға жанашырлық танытуға мүмкіндік беретіндіктен, сіз өзіңізді басқаларға жағымды реакциясын тудыратындай етіп ұстайсыз.
Мысал. Сіз менеджер екеніңізді елестетіп көріңіз және топ мүшелерінің бірі үнемі бір қателікті қайталайды. Сіз бұл туралы оған айтып, өзгеруге көмектесуіңіз керек, бірақ оны дұрыс жасауды да ұмытпаңыз. Егер сіз біреудің сезімін ренжітсеңіз, ол қорғаныс позициясын алады және сіздің қалаған нәрсеңізді жасауы екіталай. Бірақ жанашырлық танытып, оны өз орныңызға қою арқылы сіз мақсатыңызға жетесіз.
Эмоционалды интеллектісі бар адамдар әлеуметтік қабілеттерін дамыта алады: басқаларға сабақ бере алады, жанжалдарды шешеді немесе қызметкерлерді басқарады. Бұл қабілеттер әлеуметтік ортадағы қатынастарды сақтауға көмектеседі.
Интеллектінің жоғары коэффициенті (IQ) бар оқушының жетістігін дәл болжау мүмкін емес. Әрине, байланыс бар, бірақ ол ештеңеге кепілдік бермейді.
Басқа да сипаттамалар маңызды, атап айтқанда эмоционалды интеллект. Ол көптеген дағдылардан тұрады, мысалы:

  • Қателіктер мен сәтсіздіктерге қарамастан өзін-өзі ұстай білу.

  • Өзіңіз үшін «көкке жетпейтін» мотивацияны қоя білу.

  • Жедел ләззат алуға қызықпау.

  • Мақсатқа жету үшін тырысу.

  • Азап шегудің өзіңізді ойлау мүмкіндігіңізден айыруына жол бермеу.

  • Көңіл-күйіңізді басқарыңыз.

  • Ең бастысына көңіл бөлу үшін жағымсыз ойлардан алшақтай біліңіз.

  • Басқаларға көңіл бөлу.

  • Өзіңізге сеніңіз.

IQ деңгейі жоғары, бірақта ақшаны оңды – солды шашатын, теріс эмоцияларға оңай беріліп, жанжалға түсіп, өзінің басшыларына дөрекілік танытатын адам не істей алады? Психикалық даму коэффициенті, шамамен бірдей бейімділігі, білімі мен қабілеті бар адамдардың тағдырлары неліктен мүлде әртүрлі болатындығын түсіндірмейді. Алдымен олардың көпшілігі алға шығады, бірақ содан кейін қандай да бір себептермен төмендейді. Мұндай адамдар көбіне бақытсыз, депрессияға бейім және адамдармен (соның ішінде үйленген өмірде) қалай тіл табысу керектігін білмейді.
IQ 160 адам IQ 100 болып тұрған адам үшін жұмыс істейтін жағдай да кездеседі. Не үшін бұлай болды? Мүмкін, академиялық білімділіктің өзі адамды әлемдегі бейберекетсіздікке дайындай алмайтындығында болар . Ең алдымен, ол мінезді (эмоционалды интеллекттің ажырамас бөлігі) болуы керек, шыдамдылықты дамытып, әр түрлі жағдайларға төтеп беруді үйренуі керек.



Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет