О Ң Ж Ү РЕК І І І Е
Оң жүрекше, atrium dextrum, жүрек негізінің оң бөлігі аймагында орналасқан, дүрыс емес текш е піш індес, үш ы алға бағытталған оң қүлақшаны, auricula dext- ra, қүрайды.
Оң жүрекшеде оңға караған сыртқы, солға қараған інікі, ол оң жүрекше мен сол жүрекшеге ортақ, жүрекш еаралық қалқа,
septum interatriale, жэне жогарғы артқы, алдыңғы қабыргаларын ажыратады. Оң жүрекш е-қарынш атесігіорналасқандыктан төменгі қабыргасы жоқ. Оң жүрекшенің ең кеңейген бөлігі - ірі веналық сабаулардың түсу орнын, қуыс веналар қойнауы, sinus
venarum cavarum, деп атайды. Жүрекшенің тарылған болігі алдынан оң қүлақшаға, auricula dextra, жалғасады.
Ж үрекш енің екі белігі сыртқы бетінде ш екаралық жүлгемен,sulcus terminalis, бө- лінген.
Оң қүлақша, auricula dextra, жүрекшенің ең доцес болігі, жалпақ конус тэрізді, үш ымен солга, окне сабауына бағытталған. Қүлақша өзінің ішкі иірімделген бетімен қолқа түбіріне бағьпталған. Қүлақшаның жоғарғы және томенгі жиектерінде сырты- нан теңсіздік бар.
Оң жүрекшеге екі - жоғарғы жэне томенгі қуыс веналар, тэждік қойнау жэне
А. Жүректің алдыңгы көрінісі. Қарыншалардың, ңолқаныц жэне өкпе сабауының алдыцгы қабыргасы жартылай алынып тасталынган, қолқа қақпақіиалары көрсетілген
Иык-бас сабауы
Жоғарғы куыс вена
Терминалды жүлге
Оң кұлакша
Оң жүрекше
Қолқа қақпағы
Артерияльщ конус
Оң жүрекше қарыншалык какпак
Алдыңғы бүртікті бұлшыкеттер
Оң карынша миокарды
Сол жалпы ұйқы артериясы
Сол бұғанаасты артериясы
Қолқа доғасы
Артериялық түтік байламы
Қолканың кеуделік бөлімі
Қолканың жоғарылаған бөлігі
Сол өкпе венасы
Өкпе сабауы
Сол кұлакша
Өкпелік какпак
Алдыңғы бүртікті бүлшықеттің сіңірлі жіпшелері
Сол карынша миокарды
Арткы бүртікті бұлшыкет
Қарыншааралық калқа
Оң жэне сол иык-бас веналары
Сіңірлік жіпшелер
Оң карыншаньщ бүртікті бүлгпыкеті
Сол жүрекше
Құйғыш
Сол карыншаньщ алдыңғы бүртікті бұлшыкеті
Сол жүрекше қарыншалык какпак - екі жармалы немесе митралді какпак
Жүрек ұшы
Truncus brachiocephalicus
V. cava sup.
Sulcus terminalis
Auricula dext.
Atrium dext.
Valva aortae
Conus arteriosus
Valva atrioventricularis dext.
M. papillaris ant.
Myocardium ventriculi dext.
A. carotis communis sin.
A. subclavia sin.
Arcus aortae
Lig. arteriosum - ductus Botalli
Aorta thoracica - pars descendens aortae
Pars ascendens aortae
V. pulmonalis sin.
Truncus pulmonalis
Auricula sin.
Valva trunci pulmonalis
M. papillaris post.
Myocaridum ventriculi sin.
M. papillaris post.
Septum interventriculare
Vv. brachiocephalicae
Chordae tendineae
Mm. papillaris ventriculi dext.
Atrium sin.
Infundibulum
M. papillaris ant.
Valva atrioventricularis sin.
- valva bicuspidalis s. mitralis
Apex cordis
Ә. Жүрек ішіндегі қан айналысы (сызба түрінде). Стрелкамен жүректің ішіндегі цан агысыныц багыты белгіленген. Ақшылкөк - жүректіц оц бөлігі; қызыл- жүректіц сол бөлігі
жүректің үсак меншікті веналары ашылады
(9-сурет).
а) Жоғарғы куыс вена, v. cava superior, қанды бастан, мойыннан, колдан жэпе түлга қабырғасынан жинап, жүрекшенің жоғаргы жэне алдыңгы қабыргаларының шекара- сында, жоғарғы қуыс вена тесігімен, ostium venae cavae superioris, ашылады.
б) Төменгі қуыс вена, v. cava inferior, қанды аяқтан, жамбас астауы жэне құрсақ қуысы ағзалары мен қабырғаларынан жи- нап, оң жүрекшеніц жогаргы жэне артқы қабыргаларының шекарасында, томенгі қуыс вена гесігімен, ostium venae cavae inferioris, ашылады.
Томенгі қуыс вена тесігінің алдыңгы жиегінде жүрекше қуысы жагынан жар- тылай ай тэрізді бүлшықеттік томенгі қуыс вена жапқышы, valvula venae cavae inferioris, орналасады. Үрықта бүл жапқыш
қанды томенгі қуыс венасынан сопақша тесік арқылы сол жүрекшеге бағыттайды. Жапқыштың қүрамында бір ірі сырткы және бірнеше үсақ сіңірлі талшықтар кездеседі.
Қуыс веналар тесігінің арақашықіығы 1,5-2 см-ге жетеді. Жогаргы және төменгі қуыс веналар ашылу жерлері аралығында, жүрекшелердің ішкі бетінде венааралық томпешік, tuberculum intervenosum, орналасқан.
в) Тэждік қойнау, sinus coronarius - жүректің меншікті веналарының ортақ коллекторы. Тэждік қойнаудың орны
оң жүрекшенің медиалды жэне артқы қабырғалары арасында, гоменгі куыс вена жапқышының астында, valvula venae cavae inferioris, орналасқан.
Тэждік қойнау тесігінің оң жиегінде тэждік қойнау жапқышы, valvula sinus coronarii, орналасады, оның бос жиегі
Ostium v.cavae
inferioris
V.cava inferior Valvula v.cavae
inferioris
V.cava superior Fossa
, Aorta
Auricula dextra
Ostium v.cavae superioris
fossae ovalis Foramina venarum minimarum Mmpectinati
Vasa cordis
Valvula sinus coronarii
cuspis posterior cuspis septalis cuspis anterior
Ostium sinus coronarii
Chordae tendineae
Trabeculae carneae
Myocardium
Mmpapillares
Cavum ventriculi
tricuspidalis
Lamina visceralis (epicardii) pericardii
жүрекше қалқасына бағытталған. Жапқыш қалыңцығында жүректің үсақ веналары кіретін бірнеше тесіктері бар.
г) Жүректің меншікті веналарына жүрек қабырғаларынан жинайтын жүрекгің үсақ веналары, vv. cordis тіпітае, жатады.
Олар ец үсақ веналар тесіктері, foram ina venarum minimarum, арқылы қолқаға жэне жүрекшенің оц жэне алдыңғы қабыргаларының төменгі боліктеріне ашылады.
Оц жүрекш енің ішкі бегінің рельефі эркелкі. Ішкі (сол) жэне артқы қабырғалары гегіс. Ал сыртқы (оң) жэне алдыңғы беттері кедір-бүдыр, себебі жоғарғы
жэне төменгі бүлшықеттік бұдырлары бар кырлы бүлш ық еттер, mm. pectinali, орналасқан; жоғарғы будалары қуыс ве- налар тесігімен жүрекш енің жоғарғы
қабыргасына, төменгілері тэждік жүлгеден жоғары, оң қабырғаныц гөменгі жиегімен багытталады.
Қырлы бұлшықеттер шекаралық қыр, crista terminalis, аймагынан басталады, оған жүрекшенің сыргқы бетіндегі жүлге, sulcus terminalis, сэйкес келеді.
Оң күлақшаныц іінкі беті тегіс емес; онда түрлі бағытта қиылысқан қырлы бүлшықеттер орналасады, mm.pectinati.
Ж үрекшелер . қалқасында сопақша пішіндес жалпақ ойық, сопақша шүңқыр, fossa ovalis -бекітілген сопақша тесік,
foram en ovale, орналасқан. Сопақша тесік үрықгық даму кезінде оң жүрекше мен сол жүрекше қуыстарын байланыстырады (10-сурет). Үрық жүрегінің сопақша тесік қалдыгы сол жүрекше жағынан жақсы байқалады.
Достарыңызбен бөлісу: |