АЈӘтуллаһҮЛ-Үзма беһҸӘтин һӘЈаты نام کتاب: زندگی نامه ی آیت الله بهجت
Ајәтуллаһ Беһҹәтин һәјатына гыса бир бахыш
жүктеу/скачать 0.77 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- О, МӘҺӘММӘДТӘГИНИН АТАСЫДЫР
- МӘҺӘММӘДТӘГИ БЕҺҸӘТИН ТӘҺСИЛИ
- АЈӘТУЛЛАҺ БЕҺҸӘТ ВӘ ТӘҺСИЛДӘ ТӘЛАТҮМ
Ајәтуллаһ Беһҹәтин һәјатына гыса бир бахышИРФАНДА ПАРЛАЈАН ЈЕНИ ҜҮНӘШМө`минләрин нәзәринә чатдырмаг истәјирик ки, Аллаһ-тәала һәр заман, елә бизим дөврүмүздә дә бә`зән бәндәләрә хүсуси мәһәббәт ҝөстәрир. “Һәр кәс һагг јолунда садиг олса, Аллаһ ону һидајәт едәр.” Тәкамүл вә инсанијјәт јолу бәндәләр үчүн һәмишә ачыгдыр. Әҝәр инсан зәһмәт чәксә, индики заманымызда да Имам Заманын (ә) диггәти сајәсиндә Аллаһа доғру ҝедән јолун садиг јолчусуна чевриләр вә камил мәгама чатар. Һәгигәтән, бунлар бизә үмид верир вә иманымызы тәкамүлә доғру сөвг етдирир. Дедикләримиз әфсанә олмајыб, сүбута јетмиш ејни һәгигәтләрдир. Бу һәгигәтләри дәрк едәрәк гәлбләримизи дүнја бағлылыгларындан азад едә билсәк, мә`нәви ләззәтләрин мадди ләззәтләрдән гат-гат үстүн олдуғуну даһа јахшы баша дүшәрик. Тәәссүфләр олсун ки, бир тәрәфдән мә`рифәт вә иман зәифлији, диҝәр тәрәфдән дә батини вә заһири шејтани амилләрин һүҹуму үстүнлүк тәшкил етдијинә ҝөрә белә гијмәтли халис инҹиләрә аз диггәт едилир. Бурада биз о бөјүк шәхсијјәтләрдән бири илә јахындан таныш олаҹағыг. Бөјүк ариф һәзрәт Ајәтуллаһ-үзма Шејх Мәһәммәд Тәги Беһҹәт Фумәни 1913-ҹү илдә Ҝилан вилајәтинин Фумән шәһәриндә диндар бир аиләдә дүнјаја ҝөз ачыб. Атасы Кәрбәлаји Маһмуд Беһҹәт шәһәрин һөрмәтли вә танынмыш шәхсләриндән олуб. О, әкинчиликдән әлавә, шәһәр әһалисинә идарә ишләриндә дә јардым едирмиш. Ҹамаатын е`тимадыны газандығы үчүн онун ады сәнәдләрдә замин кими гејд олунур. Әдәбијјат саһәсиндә ҝөзәл зөвгә малик олан Кәрбәлаји Маһмудун јаздығы ше`рләрдә Әһли-бејт (ә), о ҹүмләдән Имам Һүсејнин (ә) вә Кәрбәла шәһидләринин ады хүсуси вурғуланыр. Арадан јарым әср кечмәсинә бахмајараг, бу ше`рләр һәлә дә о дијарын хәтиб әһли вә мәддаһларынын дилләр әзбәридир.1 Беһҹәт бир ил дөрд ајлығында икән анасы вәфат едир.2 Елә көрпәликдән јетим галараг чәтинликләрлә үз-үзә дуран Беһҹәт бу илаһи имтаһанда сынанмаг үчүн енишли-јохушлу јоллар кечмәли олур. О, МӘҺӘММӘДТӘГИНИН АТАСЫДЫРИлаһи инсанларын һагг јола һидајәт олунмасы вә онларын бу јолда тәкамүлә чатмасында Аллаһ-тәаланын ҝөзәл вә ашкар тәдбири вардыр. Бу ибрәтамиз ҝөзәлликләрдән арифләр шејхи Ајәтуллаһ Беһҹәтин һәјатында олдугҹа чохдур. Онлардан бири атасынын ҹаванлыгда башына ҝәлән мараглы әһвалатдыр. Һәмин әһвалат беләдир: Беһҹәтин атасы тәгрибән он једди јашында оларкән вәба хәстәлијинә јолухуб јатаға дүшүр. Вәзијјәти ағыр олдуғундан онун сағ галаҹағына һеч кимин үмиди галмыр. Беһҹәтин атасы өзү белә нәгл едир: Һәмин ағыр вәзијјәтдә олдуғум вахт, гәрибә бир сәс ешитдим. Кимсә дејирди: “Онунла ишиниз олмасын. О, Мәһәммәд Тәгинин атасыдыр.” Елә бу вахт дәрин јухуја ҝедир вә һамы онун рәһмәтә ҝетдијини ҝүман едир. Амма бир мүддәт кечәндән сонра јаваш-јаваш тамамилә сағалыр. Бу һадисәдән бир нечә ил сонра евләнмәк гәрарына ҝәлир вә артыг о әһвалаты (хәстәлик) јадындан чыхарыр. Евләндикдән сонра илк өвладынын адыны Меһди гојур. Икинҹи өвлады гыз олур. Үчүнҹү ушағынын адыны Мәһәммәд Һүсејн гојур. Дөрдүнҹү өвлады дүнјаја ҝәләндә ағыр хәстә олдуғу вахт ешитдији сәси хатырлајыр вә буна ҝөрә дә ону Мәһәммәд Тәги дејә чағырыр. Амма Аллаһ-тәала онун бу өвлады үчүн гәрибә алын јазысы јазыбмыш. Бу ушаг елә көрпә икән су һовузуна дүшүб боғулур. Аллаһ она башга бир өвлад да нәсиб едир. О, бунун да адыны Мәһәммәд Тәги гојур. Илләр кечдикдән сонра һәмин ушаг заманымызын арифләр шејхинә–Ајәтуллаһ-Үзма Шејх Мәһәммәд Тәги Беһҹәтә чеврилир.1
Елә ушаг јашларындан бөјүк руһа малик олан Мәһәммәд Тәги ушаг ојунлары ојнамагдан пәрһиз едәрмиш. Тәһсилә олан бөјүк марағы вә исте`дады баис олур ки, елә илк ҝүнләрдән шәһәрин руһаниләрилә ҝет-ҝәли артсын. 1927-ҹи илдә әрәб әдәбијјатыны битирдикдән сонра, һөвзә елмләрини тәкмилләшдирмәк үчүн һиҹрәт етмәк гәрарына ҝәлир. Әввәлҹә Гум шәһәринә јолланыр. О заманлар һәлә Гум елми һөвзәси јаранмамышды. Бир мүддәт бу шәһәрдә галандан сонра ашигләр дијары Кәрбәлаја јолланыр. Тәгрибән дөрд ил бу шәһәрдә сакин олан Мәһәммәд Тәги дини тәһсил алмагла јанашы нәфсинин ислаһы илә дә мәшғул олур. О, бу дијарын бөјүк устадларындан олан Шејх Әбдүл Гасим Хојинин1 дәрсләриндән дә сәмәрәли истифадә едир. Тәһсилини давам етдирмәк вә дини елмләрә даһа дәриндән јијәләнмәк үчүн 1931-ҹи илдә Нәҹәф-Әшрәфә һиҹрәт едир. Али тәһсилин сон мәрһәләләрини Нәҹәфин јүксәк дәрәҹәли алимләриндән кәсб едәрәк баша вурур. Онларын сырасында Шејх Мүртәза Талигани кими танынмыш шәхсләрин ады гејд олунур. Ајәтуллаһ Беһҹәт Һаҹы Зија Әраги вә Мирзә Наининин дәрсләрини битирдикдән сонра Шејх Мәһәммәд Гәрәви Исфаһанинин чох јүксәк сәтһдә һөвзә дәрсләринә гатылыр, али фигһ вә үсул нәзәрләрини беләҹә даһа да тәкмилләшдирир. О, һәмин вахтлар 20 јашлы бир ҹаван олмасына бахмајараг, јүксәк гаврама габилијјәтинә малик имиш. Кечилән һәр дәрсә тәнгиди-тәһлили бахымдан јанашма баҹарығы онун чох тез бир заманда елми вә мә`нәви тәкамүлә чатаҹағындан хәбәр верирмиш. Нәҹәф алимләриндән бири бу барәдә белә дејир: “О, чох вахт Ајәтуллаһ Компанинин дәрсләриндә бәһсә гатылыр вә јери ҝәләндә өз фикрини сөјләмәји дә чох јахшы баҹарырды.” О, еләҹә дә Сејјид Әбүлһәсән Исфаһани, Шејх Мәһәммәд Казим Ширазидән дәрс алмыш вә һәмчинин Ајәтуллаһ Миланинин “мәкасиб” дәрсләриндә дә иштирак етмишдир. Ајәтуллаһ Беһҹәт мәрһум Сејјид Һүсејн Бадкубинин јанында фигһ вә үсул бәһсләрини өјрәнмәклә јанашы, Ибн Синанын “Ишарат вә Тәнбиһат” вә Молла Сәдранын “Әсфари әрбәә” китабларыны да мәнимсәмишдир. О, бу дәрсләрә мәшғул олдуғу заман Нәҹәфдә али сәтһдә һөвзә дәрсләрини тәдрис едирмиш. Беһҹәт “кифајә” тәдрис едән тәҹрүбәли мүәллимләрдән һесаб олунурмуш. Бүтүн бунлардан әлавә “Сәфинәтүл-биһар” китабынын јазылмасында Аббас Гумми илә һәмкарлығы олубмуш. Һал-һазырда “Сәфинәтүл-биһар”ын Беһҹәт тәрәфиндән јазылмыш әлјазма нүсхәсинин бөјүк бир һиссәси мөвҹуддур.1
жүктеу/скачать 0.77 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|