Алипбаева Г. А., Нурова А. К
Экскурсия даярлау және өткізу әдістемесі
жүктеу/скачать 240.59 Kb.
|
Экскурсия даярлау және өткізу әдістемесі.Экскурсия ұйымдастыру үшін, экскурсия жүргізушісі тақырыпты өңдейді, оның ерекшеліктерін нақтылайды, тақырыпқа байланысты мате- риалдарды зерттейді. Экскурсия жүргізу үшін келесі тақырыптарды қол- дануға болады: Экскурсияға танысу немесе зерттеу үшін келесідей сыныпта болатын объектілерді қосуға болады: Халықтың өміріндегі тарихи оқиғалармен байланысты есте қалар- лық орындар, мысалы, Оңтүстік Қазақстан облысындағы Ордабасы ауданында өткен бүкіл қазақ съезі және Ақтастыдағы, Бұланты жеріндегі «Қалмақ қырылғын» шайқастары кіреді. Мазмұны бойынша – бір жоспарылық (кескіндеменің шығармасы, өзен, өсімдік, жануар, үй) және көп жоспарылық ( архитектуралық ансамбль , орман, өріс, көше, қала алаңы). Функционалдық міндеті – негізгі тақырыпты ашатыны және қосым- ша көшу уақытын көрсететіні. Сақталу дәрежесі – толығымен сақталған, біздің күнге дейін өзге- рістермен жеткен, жартылай сақталған немесе жоғалған. Материалдарды зерттеу үшін экскурсия жүргізуші фотосуреттерден, сызбалардан, карталардан, схемалардан, сурет және репродукциядан тұратын « экскурсия жүргізушінің портфелі» деген папка дайындайды. Экскурсияның әр түріне (қалалық, қала сыртындағы, өндірістік, мұра- жайлы, жаяу және автобустық саяхаттар үшін) сонымен қатар әр тақы- рыпқа әдістемелік кешендерді дайындайды. Экскурсия тақырыбы, көбінесе біртұтас қосылған жақсы әңгіме және қатысу, объектіні көрсету. Әңгіме үшін шынайы дәлелдер және мәлімет- терді дайындайды. Объектілерді дұрыс іріктеу, олардың саны, көрсеті- лімдердің тізбектілігі экскурсия сапасына елеулі әсер етеді. Экскурсия маршрутын таңдау. Экскурсия объектілеріне туристердің қызығушылығын арттыру үшін экскурсия тақырыбының ерекше белгіле- рін жарықтандыру қажет. Тарихи оқиғамен немесе дәуірмен тығыз бай- ланысын обьектінің танымдық құндылығы қолданылады, әйгілі ғылым және мәдениет қайраткерлерінің шығармашылығы және өмірімен, олар- ды туристердің эстетикалық тәрбиелеу мақсатында қолдану мүмкіндігі. Объектінің орналасуы да маңызды: объектіге дейінгі қашықтық, подъезд ыңғайлылығы, автокөлік үшін жолдардың жарамдылығы, турис- терді тасымалдау, табиғи немесе индустриалды ландшафт. Экскурсия кезінде тәулік уақытына, мезгіліне, ауа райына, басқа да күтпеген жағ- дайларға байланысты объектіге бару және көру мүмкін емес болғанда объектімен танысудың уақыт шектеулілігі туындайды. Экскурсияны көп мөлшердегі объектілерге барумен шамадан тыс асыруға болмайды. Бұл оның ұзақтығын көбейтіп, туристердің шарша- ғандығын тудырады. Әдетте, қалалық экскурсияның ұзақтығы 2 сағат, бұл жағдайда экскурсанттар 15 объектіні ғана қызығушылықпен қарайды. Объектілердің жиынтығы экскурсия тақырыбына, оның мазмұнына және де экскурсиялық топтың құрамына байланысты жасалады. Шолу экскурсиясы тек қана мүсін ескерткіштері және монументтерді көрсетілуінде құрастырылуы дұрыс емес болып саналады. Экскурсия объектілерін көрсетілуін біркелкіліктен тыс болу керек. Егер маршрутқа ғимарат және көше, алаң, тарихи орындар, табиғат объектілері басқа да назар аударарлық орындарының көрсетілуі болмаса экскурсанттардың әсері толық емес болады. Объектінің паспортына енгізіледі: Объектінің атауын (бастапқы және қазіргі) Тарихи оқиғаға байланысты, оқиға датасы Орналасуы, пошталық адрес, олардың қандай территорияда орна- ласқаны (қала, село) Сипаттама (оған әкелетін жол, автор, құрылыс датасы, қандай ма- териалдардан жасалған, мемориалдық жазбалардың мәтіні Мағлұматтардың қайнар көзі (әдебиет қай жерде белгіленген және оған байланысты оқиғалар, мұрағаттық мәліметтер, негізгі баспа жұмыс- тары және жарияланбаған жұмыстардың сақталу территориясы) Сақталуы (оның орналасқан жердегі территория жағдайы, ең соңғы жөндеудің мерзімі, реставрация) сонымен қатар, күзет (кімге міндеттел- ген) Қандай экскурсияларда қолданылады; Төлқұжаттың жасалған уақыты, жасаған адамның тегі және лауазы- мы. Төлқұжатқа объектінің қазіргі және бұрынғы түрі, фотосуреті, қосыла- ды. Мысалы, архитектуралық (ғимарат) ескерткіштерінің төлқұжатына оның ішіндегі мүсіндер барлығы, қыш тақташалар, декоративті әсемдік- тер (сыртқы және ішкі), ғимараттың конструкциясы және түрі жайындағы ақпарат, оның техникалық күйі (сақталу дәрежесі) кіреді. Ел аймақтарында экскурсиялық объектілерге паспорттың болуы, жа- ңа сапалы тақырыптарды әзірлеуге, тарихи ескерткіштерді, Қазақстан Республикасының азаматтарын адамгершілікке тәрбиелеуді кең қолда- нуға мүмкіндік береді. жүктеу/скачать 240.59 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|