Тақырып 7. Перидерма (зертханалық сабағы 1 сағат)

1. Сабақтың көлденең кесіндісінен жасалған тұрақты препаратты микроскоптың кіші ұлғайтқышы арқылы зерттеп, тоз, феллоген, феллодерма қабаттарын, жасымықшаны тап.

2. Картоп түйнегінің қабық бөлігінен жұқа кесінді кесіп, уақытша препарат дайында. Микроскоппен тығыз орналасқан перидерма қабаттарын зерттеп, жасушалардың ерекшеліктерін анықта. Кесіндіге хлор-цинк-иод ерітіндісімен әсер еткенде тозданған жасушалардың қабықшасы қоңыр түске боялады.

3.Қайың мен ырғай сабағының көлденең кесіндісін зерттеп, газ алмасу үрдісі өтетін жасымықша құрылысын қарастыр.

4. Ағаш сабағының құрылысы мен жасымықша құрылысының суретін сал.

5. Қорытынды.

Тапсырма

2. Жүгері, қара бидай, кирказон сабақтарының суретін сал.

3. Қорытынды.

Талдауға арналған сұрақтар:

1. Коллатералды шоқ.

2. Биколлотералды шоқ.

3. Радиалды шоқ

4. Концентрлі шоқ.

Семинар сұрақтары:

1. Ұзарған және қысқарған өркен.

2. Өркеннің бұтақтануының сызбанұсқасы.

3. Келесі ұғымдарға анықтама бер.

а) дихатомиялы бұтақтану, в) моноподиалды бұтақтану, е)симподиалды бұтақтану, г) жалған дихотомиялы бұтақтану.

1. Бидайдың тамыр ұшын салып, белгілеулерін қой.

2. Тамырдың алғашқы анатомиялық құрылысында ризодерма, алғашқы қабық, орталық цилиндрдің белгілеулерін қой.

3. Қорытынды.

1. Жапырақ пен қылқан жапырақ құрылысын салыстыр. Айырмашылықтарын түсіндір

2. Күнбағыс сабағын дайын микропрепараттан зертте. Сабақтың соңғы құрылысымен таныс. Камбий жасушаларын тауып, өткізгіш шоқтың типін анықта.

2. Сабақтың соңғы анатомиялық құрылысының схемалық суретін сал.

1. Қарағай және шырша сабақтарының дайын препараттарын микроскоппен зерттей отырып, қос жарнақты өсімдіктер сабағы құрылысымен салыстыр.

2. Ағаш сабағының құрылысының схемалық суретін салып, белгілерін сал.

3. Қорытынды.

Семинар сұрақтары:

1. Көбеюдің түрлері

2. Вегетативті көбею

3. Қалемшелеу деген не

4. Түбін ажырата көбейту

5. Тамыр атпалары арқылы көбейту.

2. 
   Сұлатпа өркен.
   

Семинар сұрақтары:

1. Систематиканың теориялық және практикалық маңызы.

2. Микро- және макро систематика. Биосистематика. Классификация және номенклатура деген ұғымдардың арасындағы байланыстар.

2. 
   Қазіргі кездегі систематиканың методологиясы, оны құрудың
   

Әдістемелік нұсқау: қысқаша конспектілеп, ауызша жауап беруге дайындал.

Тақырып 16. Төменгі сатыдағы өсімдіктердің негізгі ерекшеліктері (семинар сабағы 1сағат).

Семинар сұрақтары:

1. Төменгі сатыдағы өсімдіктердің алуан түрлілігі, тіршілік жағдайы және оларды зерттеу әдістері.

2. Прокариоттар және эукариоттар: авто- және гетеротрофтылығы.

Әдістемелік нұсқау: Ұсынылған әдебиеттерді оқып кең көлемді конспектілеп, ауызша жауап беруге дайындал

Тақырып 17. Саңырауқұлақтар (зертханалық сабағы 1 сағат)

Тапсырма.

1. Капуста көшетінің ольпидиум саңырауқұлағымен зақымдалған жерлерінен уақытша препарат жасап, микроскоп арқылы қарау.

2. Арнаулы ыдысқа салынған нан кесіндісіне су тамызып 2-4 күн аралығында

термостата ұстайды. Түзілген мукор мицелийлерін лупа арқылы қарау қажет.

3. Мийелийдің кішкене бөлігін ине ұшымен заттық шыныға салып, үстіне бір

тамшы су тамызып, жабандақ шынымен жабу қажет. Уақытша препараттан

микроскоп арқылы мукордың мицелийін және спора тасушы органдарын қарап,

суретін салу қажет.

4. Мукордың 10-12 күн аралығында өсірілген дақылынан жасалған уақытша

немесе тұрақты препараттардан, мукордың жыныс органдары мен зиготасын

тауып, суретін салып белгілеу қажет.

Тақырып бойынша қайталау сұрақтары.

1. Саңырауқұлақтардың биологиялық ерекшеліктері. Көбеюі және қоректенуі.

2. Хитридиялық саңырауқұлақтар класының жалпы қасиеттері.

3. Синхитридиум және ольпидиум саңырауқұлаұтарының негізгі ерекшеліктері.

Көбею жолдары. Күресу шаралары.

4. Зигомицеттердің негізгі ерекшеліктері.

5. Мукор саңырауқұлағының морфологиялық құрлысы.

Тақырып 18. Балдырлар бөлімі (зертханалық сабақ 1 сағат).

Тапсырма.

1. Спиртте, формалинде немесе гербарийде сақталған хара балдырлардың құрылысымен танысып, суретін салу.

2. Дайын препараттан хараның жыныс органын қарап, суретін салу керек.

Қайталау сұрақтары.

1. Хара балдырының құрылысы.

2. Хараның оогоний және антеридийінің құрылысы.

3. Нителла және хара балдырының көбею ерекшеліктері.

Тапсырма.

1. Қыналардың коллекцияларын қарап, әртүрлі талломдағы қыналардың

бірнеше түрлерінің суретін салу керек.

2. Талломның беткі жақтарында орналасқан жыныс органдарына көңіл бөле

отырып, лупа арқылы апотеций, соредий, изидийлердің құрылыстарымен

танысу қажет.

3. Коллема, лептогиум қыналарының үзіндісін 2 сағаттай глициринді жылы

4. Коллекцияда берілген қыналардың бірнеше түрін анықтағыштарды пайдалана

отырып анықтап, қысқаша сипаттамасын жазыңыздар.

Қайталау сұрақтары.

1. Қыналардың құрамына кіретін саңырауқұлақтар мен балдырлардың түрлерін

атаңыз.

2. Субсраттарына байланысты қыналарды топтастыру.

4. Қыналардың гомеомерлі және гетеромерлі құрылысын көрсетіңіз.

Семинар сұрақтары:

1. Жоғарғы сатыдағы өсімдіктердің негізгі ерекшеліктері.

2. Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер систематикасының даму тарихы.

3. Жоғарғы сатыдағы өсімдіктердің классификациясы.

4. Жоғарғы сатыдағы өсімдіктердің табиғаттағы және адам өміріндегі маңызы.

Кәдімгі көкек зығырының гербарийге салынған үлгісі. Морфологиялық сипаттама жазу. Сипаттаманы мына үлгі бойынша жүргізеді.

1. Гаметофит

а) өркеннің өсуінің формасы: тік, көтеріңкі, төселіп;

б) сырт кескіні: ағаш тәрізді, бұта тәрізді, тармақталған;

в)жапырақ: жалпақ, толқындалған,

2. Спорогон

а) орналасқан жері: гаметофиттің жоғарғы жағында, бүйірінде;,

б)қақпашасы: суреті

Бақылау сұрақтары:

1. Мүктәрізділердің құрылысында қандай ерекшеліктер бар.

2. Шымтезек мүгінің құрылысынде қандай қарапайымдылықтың белгілері бар.

Кәдімгі қарағайдың және басқа қылқан жапырақтылардың шишкасы бар гербарий үлгілері; Морфологиялық сипаттама жасау үшін мына схеманы пайдаланады.

1. Өсімдік / өркені бар, мәңгі жасыл /

2. Жапырағы /ине тәрізді, орналасуы /

3. Аналық стробилі / пісіп жетілген, кеңістікте орналасуы, формасы, ұзындығы /

Қайталау сұрақтары:

Гербарийден бірнеше қырықбуынтәрізділер туысының түрлеріне мына схема бойынша морфологиялық сипаттама бер.

1. Сабағы / бұтақтану дәрежесі, сабағының жуандығы, сабақтағы қырларының саны /

2. Жапырақ / формасы, орналасуы /.

2. 
   Спора түзетін масағы / төбесі /
   

1. Қырықбуынтәрізділердің негізгі белгілері.

2. 
   Дала қырықбуынынң өмірлік циклі қандай
   

Семинар сұрақтары:

1. Ашық тұқымдылардың тұқым бүрінің құрылысы қандай.

2. Ашық тұқымдылардың аталық және аналық гаметофиттері қалай пайда болады.

Семинар сұрақтары:

1. Гүлшоғырының жалпы сипаттамасы.

2. 
   Гүлшоғырының классификациясы.
   

Семинар сұрақтары:

1. Жабықтұқымдылардың өмірлік циклі қандай

2. Гүлдің шығу тегі қандай.

Семинар сұрақтары:

1. Жемістерді классификациялағанда қандай белгілерді негізге алады.

2. Жемістің шығу тегімен құрылысы қандай және ол не үшін қажет.

Тақырып 28. Тұқым мен өскін құрылысы (зертханалық сабағы 1 сағат)

1. Тұқымның түрлері дайын коллекциялардан қару.

2. Даражарнақты өсімдік өскінінің құрылысын зертеу.

3. Қосжарнақты өсімдік өскіні құрылысын зарттау.

4. Айырмашылықтарын қорытындылап дәптерге жазу.

Тақырып 29. Улы және зиянды өсімдіктер. (семинар сабағы 1сағат)

Семинар сұрақтары:

Семинар сұрақтары:

1. Тіршілік формасы деген не.

2. 
   Т.Раункиер тіршілік формасын қалай классификациялайды.
   
3. 
   Ылғалға және жарыққ байланысты өсімдіктердің қандай экологиялық топтар бар.
   

1. Ботаника пәні. Мақсаты. Міндеті. Даму тарихы.

2. 
   Өсімдік жасушалары.
   
3. 
   Өсімдік ұлпалары.
   

6. Өсімдіктердің көбеюі.

7. Систематикаға кіріспе.

8. Төменгі сатыдағы өсімдіктер.

9. Жоғары сатыдағы өсімдіктер.

10. Тұқымды өсімдіктер.

11, 12.Жабықтұқымды өсімдіктер.

13. Тұқым және жеміс.

14. Улы және зиянды өсімдіктер.

15. Өсімдіктердің экологиялық топтары мен тіршілік формалары.

$$$1

А өсімдікер морфологиясы

В өсімдіктер физиологиясы

С өсімдіктер анатомиясы

D өсімдіктер систематикасы

Е өсімдіктер экологиясы

$$$2
Цитоплазманың сыртқы мембранасы қалай аталады?

А плазмадесма

В тонопласт

С плазмолемма

D мезоплазма

Е ядро

Диплоидты хромосом санды бір дене клеткасының екіге бөлінуі қандай жолмен жүреді?

А мейоз

В амитоз

Д митоз

$$$4

А жабынды ұлпалар

В түзуші ұлпалар

С арқаулық ұлпалар

Д өткізгіш ұлпалар

Еустьицалар

$$$5

Өсімдік сабағының ұзарып өсуін қамтамасыз ететін меристеманы ата:

В латеральді

С зақымдық

Д апикальды

Е хлоренхималы

$$$6

А трахея

С сүзгі түтік

Д либриформ

Е устьица

$$$7

Өсімдіктің екінші жабындық ұлпасы қалай аталады?

В трихома

С сүзгі түтік

Д перидерма

Е ксилема

$$$8

А коленхима

В склереит

С склеренхима

Д перенхима

Е ксилема

$$$9

Өсімдік денесінде суды тамырдан жапыраққа дейін өткізетін ұлпа қалай аталады?

В флома

Д ксилема

Е паренхима

$$$10

А Жанама

С Негізгі

Д Кіндік

Е Ауа тамыр

$$$11.

Өркен неден түзіледі?

В Төбе бүршіктен

С Тұқымның ұрық бүршігінен

Д Қосалқы бүршіктен

Е Сабақтан

$$$12

А Тамыр

С Жапырақ

Д Гүл

Е Тозаңқап

Қай пластид күзде жапырақтың сары және қызыл түске боялуын туғызады?

А Хлоропласт

В Хромопласт

С Амилопласт

Д Лейкопласт

Е Барлық пластидтерде бірдей

$$$14.

А Түйнек

С Түйнек, пиязшық

Д Столон

Е Тамырсабақ

$$$15.

Жылдық сақина қандай өсімдіктің сабағына тән?

В Ағаш

Д Астық тұқымдыс

Е Бұршақ тұқымдыс

$$$16.

А Эндосперм

В Үлпекқабат

С Экзолерма

Д Өткізгіш ұлпа

Е Камбий

Жұмыртқа жасуша мен орталық жасуша болатын құрылым қалай аталады?

А Гамета

В Спора

Д Ұрық қалтасы

Е Микроспора

$$$18.

А Ұрық

С Тұқым

Е Жеміс

Генеративті және вегетативті жасушалар ненің құрамында кездеседі?

А Ұрық қалтасы

В Жұмыртқа жасушасы

С Спермий

Д Аталық

$$$20.

А Вегетативтік көбеюді қамтамасыз етеді

В Фотосинтезге қатысады

С Тыныс алу

Д Тозаңдану

Е Қоректік заттарды қозғалысқа келтіреді.

$$$21.

Өркенде жапырақ түзілгенге дейін гүл пайда болатын өсімдік қалай тозаңданады?

В Бунақденелермен

С Құс арқылы

Д Су арқылы

Е Жануарлар арқылы

$$$22.

А Столон

С Түбіртек

Д Тамырша

Е Жапырақ

$$$23.

Дәнек ұрығые қоректендіретін мүшені ата?

В Тамырша

С Қабық

Д Қалқанша

$$$24.

А Тура бұтақтану

В Дихотомиялы

С Шашырай

Д Полярлы

Е Концентрлі

$$$25.

Тамырдың алғашқы құрылысында орталық цилиндрде кездеседі?

В Перидерма

С Радиальды шоқ

Д Перицикл

Е Феллоген

$$$26.

А Түктер

С Тамыр

Е Лептесік

$$$27.

Жылдық сақина деген не?

В Өткізгіш ұлпа

С Флоэма элементі

Д Бір вегетативті уақытта түзілген ксилема элементі

Е Камбий

$$$28.

А торлы

С қауырсынды

Д доғалы

Е үш құлақты

$$$ 29.

Екі жақты (дорзовентрльды) жапырақтың құрылысында устьица қандай бөлімінде кездеседі?

А үстінгі эпидермада

В бағаналы мезофильде

С борпылдақ мезофильде

Д астынғы эпидермада

Е ксилемада

$$$30.

А тік сабақ

В шырмалған

С өрмелеген

Д жатаған

Е үш құлақты

$$$31.

Жүгері өсімдігінің гүл шоғыры қандай?

В себет

Д шашақ

$$$32.

А полисимметриялы дұрыс гүл

В полисимметриялы бұрыс гүл

С ассимметриялы бұрыс гүл

Д моносимметриялы

Е моносимметриялы дұрыс мүшесі

$$$33.

Гүлді өсімдіктердің аналық жыныс мүшесін ата:

В нуцеллус

С интегумент

Д ұрық қалтасы

Е усьтица

$$$34.

А энтомофилия

В орнитофилия

С гидрофилия

Д анемофилия

Е зоофилия

$$$35.

Тұқым эндоспермасы ұрықтанған қандай клетканың туындысы?

В ұрықтанған орталық клетканың

С ұрықтанған синергиттің

Д ұрықтанған антиподтың

Е хлоренхиманық

$$$ 36.

А анимохория

В гидрохория

С зоохория

Д орнитология

Е энтомохория

$$$37.

Ылғалы аз далалы жерлерде өсетін өсімдіктер қандай экологиялық топқа жатады?

В гигрофит

С мезофит

Д ксерофит

Е гигромезофит

$$$ 38.

А дикарпты

В поликарпты

С монокарпты

Д мезофитті

Е ксерофитті

$$$ 39.

Ерте көктемде гүлдеп, өсуін аяқтайтын бір жылдық өсімдік тобы қалай аталады?

А эфемер

В эфемероид

С ксерофит

Д мезофит

Е гидрофит

$$$40.

А шашақ

С масақ

Е собық
Курстың емтихан сұрақтары:

1. 
   Ботаниканың негізгі бөлімдері.
   
2. 
   Өркен. Бүршік. Бұтақтануы.
   
3. 
   Тозандану: өздігінен және айқас тозандану
   
4. 
   Жоғарғы сатыдағы өсімдіктер.
   
5. 
   Саңырауқұлақтар бөлімі.
   
6. 
   Мүк тәрізділер бөлімі.
   
7. 
   Сабақтың анатомиялық құрылысы. Сабақтың өзгерген (меаморфозға ұшырған)түрлері.
   
8. 
   Арқаулық ұлпалар.
   
9. 
   Тамыр жүйесі. Тамырдың өзгерген(метаморфозга ұшырған)түрлері. Тамырдың анатомиялык кұрылысы.
   
10. 
    Өсімдіктер клеткасының қурлысы.
    
11. 
    Андроцей.Геницей.
    
12. 
    Өсімдіктердің көбеюі және урпак беруі.
    
13. 
    Өсімдіктер систематикасы. Таксон.
    
14. 
    Төменгі сатыдағы өсімдіктер.
    
15. 
    Жабындық ұлпалар.
    
16. 
    Экология факторлардың класиффикациясы
    
17. 
    Ареал және оның түрлері.
    
18. 
    Фитоценоз.
    

Ѓылыми ж‰йедегі систематиканыњ орны.

19. 
    Систематиканыњ қысқаша даму тарихы.
    
20. 
    Тµменгі сатыдаѓы µсімдіктер систематикасы.
    
21. 
    Дробянкалар патшалыѓы. Шыѓу тегі мен биосферадаѓы мғні.
    
22. 
    Наѓыз бактериялар класы.Қ±рылысыныњ ерекшелігі. Таралуы, экологиясы.
    
23. 
    Бактериялардыњ тебиѓаттаѓы жғне адам µміріндегі мањызы.
    
24. 
    Балдырлар бµлімі. Сипаттамасы. Кµбею ерекшеліктері.
    
25. 
    Кµк жасыл балдырлар. Қ±рылымдық ерекшеліктері. Экологиясы.
    
26. 
    Диатомды балдырлар. Талломдарыныњ қ±рылымдық типтері. Мањызы.
    
27. 
    Қоњыр балдырлар бµлімі. Қ±рылымдық ерекшелігі, пигменттерініњ қ±рамы. Экологиясы.
    
28. 
    Қызыл балдырлар. Кµбеюіндегі ерекшеліктер. ¦рпақ алмасуы .
    
29. 
    Хара балдырлар бµлімі. Даму циклі. Табиѓатта таралуы мен мањызы.
    
30. 
    Ламинария балдырыныњ қ±рылысы. Даму циклі.
    
31. 
    Қызыл балдырлардыњ экологиясы жғне т‰рлері.
    
32. 
    Диатомды балдырлардыњ классификациясы.
    
33. 
    Қыналар бµлімі. Жалпы сипаттамасы.Биологиялық қасиеттері.
    
34. 
    Қыналардыњ анатомиялық қ±рылысындаѓы ерекшеліктері.
    
35. 
    Қыналардыњ кµбею жолдары. Подециялар дегеніміз не.
    
36. 
    Субстратына байланыста қыналарды топтастыру. Семей µњірінде кездесетін қыналар т‰рлеріне сипаттама.
    
37. 
    Сањырауқ±лақтар патшалыѓы. Қ±рылысы, кµбеюі. Қоректену тғсілі.
    
38. 
    Хитридиомицеттер класы. Жалпы сипаттамасы. Қ±рылымдық ерекшелігі.
    
39. 
    Оомицеттер класы. Вегетативті денесініњ қ±рылысы. Паразитті оомицеттер , олармен к‰ресу шаралары.
    
40. 
    Зигомицеттер класы. Кµбею ерекшеліктері. Микориза µалыптастырушы зигомицеттер. Практикалық мањызы.
    
41. 
    Аскомицеттер класы. Жалпы сипаттамасы. Жемісті дене мен қалта типтері.
    
42. 
    Базидиомицеттер класы. Сипаттамасы. Жыныстық кµбеюі. Базидийлер мен базидийспоралардыњ т‰зілуі.
    
43. 
    Жеуге жарамды жғне улы сањырауқ±лақтар.
    
44. 
    Телобазидиомицеттер класына сипаттама.
    
45. 
    Жетілмеген сањырауқ±лақтар. Қ±рылымдық ерекшеліктері, кµбеюі. Табиѓатта жғне халық шаруашылыѓында мањызы.
    
46. 
    Сањырауқ±лақтардыњ табиѓаттаѓы жғне адам µміріндегі мањызы.
    
47. 
    Жоѓарѓы сатыдаѓы µсімдіктер систематикасы. Мақсаты мен міндеті.
    
48. 
    М‰ктғрізділер бµлімі. Морфологиялық, анатомиялық сипаттама. Жіктелуі.
    
49. 
    Бауыр м‰ктері кластары. Сипаттамасы. Тіршілік циклі. Биологиялық ерекшеліктері.
    
50. 
    Плаунтғрізділер бµлімі. Шыѓу тегі. Жалпы сипаттама. Кластарѓа
    
    1. 
       бµлінуі.
       
51. 
    Қырықбуынтғрізділер бµлімі. Морфологиялық, анатомиялық сипаттамасы.Географиясы мен экологиясы.
    
52. 
    Папоротниктғрізділер бµлімі. Шыѓу тегі. Спорофитініњ сипаттамасы. Гаметофит жғне ±рықтану.
    
53. 
    Ашықт±қымдылар бµлімі. Жэалпы морфологиялық жғне анатомиялық сипаттама. Т±қымб‰рдіњ пайда болуы.
    
54. 
    Ашықт±қымдылардыњ шыѓу тегі мен классификациясы.
    
55. 
    Жабықт±қымдылар бµлімі. Жалпы сипаттама. Г‰лді µсімдікткрдіњ
    
    1. 
       морфологиялық эволюциясыныњ негізгі баѓыттары.
       
56. 
    Тозањдану. Қосарынан ±рықтану. Т±қымныњ дамуы.
    
57. 
    Аталық жғне аналық гаметофиттіњ дамуы.
    
58. 
    Жабықт±қымды µсімдіктердіњ таралуы, олардыњ табиѓаттаѓы жғне шаруашылықтаѓы мғні.
    
59. 
    Қосжарнақтылар класы. Жалпы сипаттама Класс тармақтарына бµлінуі.
    
60. 
    Сарѓалдақтар т±қымдасы. Вегетативтік жғне г‰лініњ қ±рылысындаѓы ерекшеліктер. Географиялық таралуы.
    
61. 
    Раушанг‰лділер т±қымдасы. Биологиялық ерекшеліктері. Кейбір µкілдеріне сипаттама.
    
62. 
    Б±ршақтар т±қымдасы. Г‰лініњ қ±рылысыныњ ерекшелігі. Шаруашылықтаѓы мањызы.
    
63. 
    Қайыњдар т±қымдасы. Жалпы сипаттамасы. Таралуы. Мањызы.
    
64. 
    Талдар қатары. Морфологиялық, биологиялық ерекшеліктері.
    
65. 
    Алқалар т±қымдасы. Жалпы сипаттама. Ерекшеліктері. Таралуы.
    
66. 
    Крестіг‰лділер т±қымдасы. Г‰лініњ, жемісініњ қ±рылысы. Шаруашылықтаѓы мањызы.
    
67. 
    Кµкнғрлар т±қымдасы сипаттамасы.Вегетативтік органдарыныњ, г‰лініњ қ±рылысы. Тозањдануѓа бейімділігі.
    
68. 
    К‰рделіг‰лділер т±қымдасы. Негізгі µкілдеріне сипаттама. Ерекшеліктері.
    
69. 
    Даражарнақтылар класы. Жалпы сипаттама. Эволюцияныњ негізгі баѓыттары. Класс тармақтарына бµлінуі.
    
70. 
    Лалаг‰лділер т±қымдасы. Жалпы сипаттамасы. Қосжарнақтылар системамындаѓы орны.
    
71. 
    Қияқµлењділер т±қымдасы. Морфологиялық, биологиялық ерекшеліктері.
    
72. 
    Астық т±қымдастар. Г‰лініњ, жемісініњ қ±рылысы. Шаруашылықтаѓы мањызы.
    
73. 
    Бамбук тғрізділер т±қымдасы. Г‰лініњ, жемісініњ қ±рылысы. Шаруашылықтаѓы мањызы.
    
74. 
    Тарытғрізділер т±қымдасы. . Морфологиялық, биологиялық ерекшеліктері.
    
75. 
    Систематиканыњ дамуына ботаникалық бақтардыњ қосқан ‰лесі.