Өнімнің өзіндік құнын есептеу

Кесте № 27. Өндіріс бойынша бір жылда қажетті материалдарды анықтау

№	Шығын статьяларының атауы	Сомма, Тенге
1.	Мекеменің амортизациялық жабдығы	185191,06
2.	Жабдыққа кеткен шығындар және эксплуатация а) Негізгі және қосалқы жұмыскерлердің жабдық құрамына қарай еңбек ақы төлемі	9467640
	б) әлеуметтік салыққа төлемдер (21 % пункт 2а дан)	1988204,4
3.	Басшылардың, мамандардың және жұмыскерлердің жалақысы	2052960
6.	Әлеуметтік салыққа салымдар (5 пункттен 21%)	431121,6
7.	Өндірістік мекемелердің құрамы а) жарықтандыру	1024,3
	б) жылу	10863
	в) санитарлы – қажетер – су	20371
8.	Өндірістік ғимараттың жөнделуі	3703,82
9.	Еңбекті қорғауға шығындар ( ден 10%)	946764
	Барлық жалпы өндірістік шығындар	15116843,18

А) Жарықтандыруға қажет электроэнергияны (С_эл) тариф бойынша (Т_эл) есептейді:

С_эл = С_эл^{осв *} Р_эл^осв = 1024,36 тен/жылына
Б) Жарықтандыруға кеткен электроэнергияның шығыны:
С_эл^осв = (Н_эл * Т_эф * Н_осн * S)/ 1000 = (8 * 282 * 15 * 518,4)/ 1000 = 17542,65 кВт/сағ
Мұндағы: Н_эл – 1м² еденді жарықтандыруға кететін электроэнергия шығыны (1м² еден көлеміне 8 – 10 Вт*сағ);

Т_эф – жобаланған цехтың эффективтік уақыт фонды;

В) Санитарлы – шаруашылықта қолданылатын су бағасы.

С_су = (В_хоз + В_санит) * Ц_су = 1277 * 44,5 = 56826,5 тенге/жыл
Шаруашылық қажеттерде қолданылатын су мөлшерін мына формуламен есептейді:
В_хоз = (Н_тәул * Т_эф * S)/ 1000 = (1,5 * 318 * 10800)/ 1000 = 858,6 м³
Мұндағы: Н_тәул – тәулігіне жұмсалатын 1м³ еденге су шығыны;

Т_эф – цехтағы эффективті уақыт фонды;

S – цехтың еден көлемі, м²

Р_яв – тәулігіне келетін адам саны.

1. Жылдық экономикалық тиімділік:

К 4529272

Т = ------- = ------------ = 3,2

Э_ж 1415397,5

Е = ------ = 0,31

8 (3272) 68-43-25

,
7.2. Резюме

Өсімдік май мен қатты майлар адамның тамақтану рационында маңызды орын алған, әлі де маңызды орын алуда. Тамақтануда өсімдік май мен қатты майлардың орнын анықтау өте қиын. Бидайдан және түрлі майлардан алынған өнімнің адамның тәулік бойындағы жинаған энергияның 90% қамтамасыз етеді. Энергия көзі ретінде майлар коміртек пен ақуыздарға қарарағанда 2 есе каллориялы.

Толық құнды тағамдық май алу үшін қатты майлар мен сұйық майларды модифицирлейді.

Мұндай құрамды майларды өңдегенде майларды қайта этерификациялау процессі қолданылады, бұл әдіс көптеген дамыған мемлекеттердің қалаларында кеңінен қолданылуда.

Менің мақсатым Алматы қалпсында модифицирленген майлар цехын соғып, сапалы өнім шығарып, оны маргарин өндірісіне жіберу. Қала тұрғындарының саны 42 мың адам.

Алға қойған мақсатқа жету үшін 82560,64 мың тенге қажет.

Қаражат эксплуатациялық шығындарға жұмсалады: жылдық еңбекақы, сыйақылар, жабдықты ендіру шығындары.
7.3. Кәсіпорынның сипаттамасы
Қазақстан бойынша май өндіру өндірістері дамып келеді. Қатты майлар мен сұйық майлар тағамды қуыруда, нан пісіруде, кондитерлік өндірісте кеңінен қолданылады. Қуыру кезінде олар тағамдық өнімге жылу береді.

2000 жылы бүкіл әлем бойынша май өндіру рекордты деңгейге жетті – 114,4 млн тонна, соның ішінде 92,0 млн тонна сұйық май өндірісі, 22,4 млн тонна қатты жануар майлары өндірілді.

Технологиялық өндіру жолдары ұқсас. Қайта этерифицирленген майлар өндіру технологиясы өзгеріссіз қалады. Бірақ қажетті құрал – жабдықтар өзгереді. 1 жылдық қаржы көрсеткіштері:

Жобаланған ғимаратты салып, алға қойған мақсаттарға жету үшін маған 1 жылда қажеет қаржы көрсеткіштері:

• 
  әлеуметтік сақтандыру, сыйақы төлемдері және міндеттемелерді өтеу көлемін қоса алғанда, еңбекақы қоры – 1234800 млн тенге;
  
• 
  жабдықтарға жұмсалған қаражат – 525008 мың тенге;
  
• 
  басқа шығындар – 411752 мың тенге;
  
• 
  амортизациялық төлемдер – 79035,26 мың тенге;
  
• 
  капиталдық салымдар – 452972 мың тенге
  

а) инженер технолог:

Ұжымда әлсіз топтарға цехтағы іс-тәжірибесі 1 жылға толмаған қызметкерлерді тәжірибелі қызметкер қасына қосып, үййретуге, біліктілігін тексеру емтиханынан өткізу жоспарлануда.

Қайта этерифицирленген майлар қаныққан және қанықпаған май қышқылдарының көлеміне байланысты.

Қайта этерифицирленген майлар аралық өнім болып табылады. Мұндай өнімдердің тиімділік коэффициенттері анықталады.

Жбаланған цехтың экономикалық тиімділігін анықтау

Уақыт аралық өнім цехын жобалауда келесі экономикалық тиімді көрсеткіштерді есептеу қажет:

- жобаланатын цехтың бір жыл ішінде өндірілетін өнімнің максималды әрекетін көрсетеді.

Есептік формуласы:

Т_эф – жабдықтың эффективті фондының жұмыс істеу уақыты

Қазіргі уақытта қайта этерификацияланған май алу өндірістерінде көбінесе ағынды қайта этерификациялау – реакторын қолданады. Жабдық жоғары өнімділікпен ерекшеленеді және электр шығындарын қажет етпейді.

Ағынды қайта этерификациялағыш реактор көптеген техналогиялық процестерде қолданылады. Жабдық екі жақты құбыр арқылы компонентті интенсивті араластыруға арналған.

Қайта этерифицирленген майлар өндірісінде қолданылатын басқа да қосалқы жабдықтар кестеде көрсетілген.