Қарағанды қаласы білім бөлімі Келісілді Бекітемін «Қарағанды қаласының білім бөлімі»
Талас ескерткіштері қай ғасырда жазылған
жүктеу/скачать 1.88 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Тұжырымдысөйлемдер «+»/«-»
| Талас ескерткіштері қай ғасырда жазылған?
ҮІІІ ҮІІ Ү ҮІ [1] 4-5.Перифразбенберілгенсөйлемдердіңішіненмазмұнғасай 2 ақпараттардыанықтаңыз. Сәйкестұжырымтұсына «+»/«-» белгісінқойыңыз.
[2] Оқылым. Мәтінді оқып, тапсырмаларын орында. Үш жолаушы бір бұлақтың басында бір-біріне кез болыпты. Бұлақ бір тастақ жерден шыққан, айналасы қалың біткен ағаш жапырақтары бұлақтың үстіне төгіліп, суы мұздай, салқын, шыныдай жылтылдап тұрған сонша әдемі, таза бұлақ екен. Су шыққан жеріне бір қазандай тасты біреу ойып қорғаныш кылып, тастың суағар жеріне жазу жазыпты: - «Әй, жолаушы, болсаң осы бұлақтай бол», - деп. Манағы үш жолаушы бұлақтан ішіп қанған соң жазуды оқып, біреуі саудагер екен, ол айтты: - Бұл жазылған ақыл сөз екен, бұлақ күн-түн тынбай ағып, алыс жерлерге барады, бара-бара кеңейіп, үлкейеді, бұған бөтен бұлақтар құйып, сөйте бара үлкен өзен болып кетеді. Мұнан мұрат сол: сен де, адам, тынбай қызмет қыл, ешуақытта жалқауланып тоқтап қалма, сөйтсең, ақырында, сен де зорайып мұратыңа жетесің дегені ме деп білемін,- деді. Екінші жолаушы мүсәпір молда екен, басын шайқап: - Жоқ мен олай ойламаймын, бұл жазудың мағынасы сіздің ойлағаннан гөрі жоғарырақ соқса керек, бұл бұлақ: кім-кімге болса да даяр, ыстықтағанды салқындатып, жанын рақаттандырады, сусағанның сусынын қандырады, оның үшін ешкімнен ақы дәметпейді; бұлай болса адамға да әбірет сол: біреуге жақсылық етсең, ол жақсылығыңды ешкімге міндет етпе дегені болса керек, — деді. Үшінші жолаушы көркем келген бір әдемі жігіт екен, бұл үндемей тұрды. Жолдастары: «Сен не ойлайсың?» - деп сұрады. Жігіт айтты: - Менің ойыма бөтен бір нәрсе келеді: бұл бұлақтың суы бір орында тынып тұрып, шөп-шалам түсіп, лай-қоқым болса, бұған адам мен айуан мұнша ынтық болмас еді; бұлақ күні-түні тынбай ағып тазаланып тұрғаны үшін ынтық болады. Олай болса, жазудың мағынасы: көңіліңді, бойыңды осы бұлақтай таза сақта, бұлаққа қарасақ күн түссе күннің, шөп түссе шөптің сәулесін көреміз, көңілің сол сияқты сыртқа ашық көрініп тұрсын дегені ме деймін, — деді. 1-2. Мәтіннің стилі мен жанрын анықтап, себебін дәлелдеңіз. ________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _____________________________________________________________________________[2] 3.Мәтіннің негізгі идеясы _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1] 4. «Әй, жолаушы, болсаң осы бұлақтай бол», деген жазуға өз пікіріңді жаз. _____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________[1] 5. Қарамен жазылған сөйлеммен келісесіз бе? Әлде келіспейсіз бе? Себебі…… жүктеу/скачать 1.88 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|