Асанова с. С., Калманова н. М



Pdf көрінісі
бет96/125
Дата24.09.2024
өлшемі1.93 Mb.
#503963
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   125
Асанова С , Калманова Н Экономикалық талдау 2021ж

10.1.1 кесте - Негізгі серіктестік топтар 
Серіктестік топ-
тар 
Серіктестік топ-
тардың үлесі 
Өтелім талаптары 
Қаржылық талдаудың 
нысаны 
Меншік иесі 
Меншікті 
капитал 
Дивидендтер 
Қаржылық 
нәтижелер, 
қаржылық тұрақтылық 
Инвесторлар, 
несие берушілер 
Несиелі 
капитал 
Капитал 
және 
жұмсалған капиталға 
пайыздар 
Төлемділігі (несиеқабілет-
тілігі), 
қаржылық 
тұрақтылық төлемқабілет-
тілігі
Басшылар 
(әкімшілік)
Істі 
білу 
және 
басқару 
қабілеттілігі 
Еңбекақы 
және 
айлықтан 
тыс 
пайданың үлесі 
Ұйым 
іс 
әрекетінің 
барлық жағын 
Жұмысшылар 
Құралдар 
мен 
еңбек затын іске 
қосу 
Еңбекақы, сый- ақы, 
әлеуметтік 
жағдайлар 
Төлемқабілеттілігі, 
қаржылық нәтижелер
Капиталды жекізіп 
беру- шілер және 
мердігерлер 
Өнім 
өндіріу 
үдерісінің 
тиімділігін 
және 
толассыздығын 
қамтамасыз ету 
Келісімді баға 
Төлемқабілеттілігі
Сатып 
алушылар 
мен тапсырыс бе-
рушілер 
Өнімді өткізу 
Төлемқабілетті-лігі Дебиторлық, кредиорлық 
берешектер, өткізуден 
түскен табыс 
Салық органдары Қоғамға 
қызмет 
көрсету 
Дер кезінде және 
толық салық төлеу 
Ұйымның 
қаржылық 
нәтижелері 
Негізгі емес серіктестік топтар – бұл ұйымның табысына оншалықты 
қызығушылық танытпайтындар (сақтандыру компаниялары, аудиторлық 


156 
және заң фирмалары және т.б.) Қаржылық талдау тәжірибесінде әлдеқашан 
қаржылық есепті талдау әдістемесі жасалынып қойылған. Талдаудың жеті 
негізгі бағытын бөліп көрсетуге болады. 
1. Деңгейлес (уақытша) талдау - есептің әрбір жайғасымы алдыңғы 
кезеңмен салыстырылады.
2. Сатылас (құрылымдық) талдау - қаржылық көрсеткіштердің құрылы- 
мын анықтау (олардың барлық сомасындағы әрбір көрсеткіштің меншікті 
мәні).
3. Трендлық талдау – есептің әрбір жайғасымын алдыңғы кезеңдердің 
бірнеше қатарымен салыстыру және трендіні анықтау, яғни көрсеткіштердің 
уақыттық қатар деңгейінің өзгеру беталысы.
4. Салыстырмалы көрсеткіштерді талдау (қаржылық коэффициенттер) 
– есептің әртүрлі формаларындағы сандық қатынастарды есптеу, 
көрсеткіштердің өзара қарым- қатынасын анықтау.
5. Салсытырмалы талдау, ол келесілерге бөлінеді: 
• шаруашылықішілік - кәсіпорынның және еншілес кәсіпорынның 
бөлім- 
дердің негізгі көрсеткіштерін салыстыру;
• шаруашылық аралық - орташа салалықтың және бәсекелестердің 
көрсет- 
кіштерімен салыстыру.
6. Факторлық талдау – қортындылайтын нәтижелерге кейбір 
факторлардың әсерін талдау.
7. Стохастикалық үлгілердің негізінде талдау. Қаржылық жағдайды 
талдау үшін ақпараттың негізгі көзі ретінде бухгалтерлік және статистикалық 
есептердің әртүрлі формалары саналады.
Қаржылық есептерді талдау кезеңінде ұйымның қаржылық жағдайын 
талдау бухгалтерлік теңгерімді «оқудан» басталады. Сонымен қатар 
төмендегі маңызды сипаттамалары анықталады:
• ұйым мүлкінің жалпы құны;
• жұмылдырылмаған және жұмылдырылған капитал құны;
• ұйымның меншікті және несиелік қаражаттарының көлемі және т.б.
Деңгейлес талдау теңгерімнің қарастырылып отырған кезеңде нақты 
баптың абсолютті және салыстырмалы тұлғылауда көрсетілген шамасын 
салыстыруға мүмкіндік береді және сол кезеңдегі олардың өзгерісін 
анықтауға болады.
Сатылы талдау теңгерімнің құрылымын анықтайды және талдау 
кезеңіндегі (ай, тоқсан, жыл) олардың өзгеру серпінін табады.
Сонымен, қаржылық есепті талдау, өз кезегінде, төлем мен несие 
қабілеттілігін және ұйымның қаржылық тұрақтылығын байқататын 
қаржылық жағдайдың алдын ала жасалатын талдауы болып саналады.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   92   93   94   95   96   97   98   99   ...   125




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет