Атмосфера дегенiмiз
жүктеу/скачать 4.93 Mb.
|
| Барометрлік тенденсия – қысымның 1 сағат ішінде қаншалықты көтерілгенің (мм) немесе төмендегенің білдіретін көрсеткіш.
Мысалы: 1) сағат 6 – да 688 мм 688 мм сағат 9 –да 687 мм 690 мм барометрлік тенденция - 1 +2 2) қысымның периодтық және периодтық емес өзгеруі. Барометрлік сипаттамалар 3 сағатта қысым қалай өзгергенің көрсетеді, егер тәулік бойында осы өзгерістерді біле алсақ, біх жақын уақыттағы ауа райы өзгерісін айта аламыз.
Барометрлік ниверилеу - Қысқы мерзімде белгілі бір жер бедерінің рельефті картасын құрастыру үшін, барометр анеройд көмегімен жердің нивелирлеуін жүргізеді. Баромтрлік ниверилеу – атмосфералық қысымның айырмашылығына байланысты бір нүктеден екінші нүктенің биік орналасуын анықтау. Бұл анықтау, жоғары көтерілген сайын атмосфералық қысымның төмендейтіндігіне байланысты. Ол үшін, бірінші нүктеде атмосфералық қысымды, температураны өлшейміз, содан соң екінші нүктеге көтеріліп осындай өлшеулер жасаймыз. Биіктіктің айырмашылығын келесі формуламен анықтаймыз: һ=Р×n Бұл жерде: һ – екі пункт арасындағы биіктік айрмашылығы, м. Р–атмосфералық қысым айырмашылығы n – барометрлік ступень – бұл атмосферплық қысымның мб көтерілуі немесе төмендеуі үшін қанша метір жоғарылау нмесе төмен түсу керек екендіін білдіреді. Егер де салыстырмалы екі пункттін орналасуы теңіз деңгейі биіктігінен 1000 метрден төмен болса, онда барометрлік ступень мәні 9 метрге тең болады, ал биіктік көбейе берсе төмендегі формуламен барометрлік ступеннің мәнін табу керек: n=8000×(l×αt) Бұл жерде: 8000 – тұрақты шама; α – трақты мөлшер (ауаның ұлғаю коэффициенті) = 0,004: t – жоғары және төмені пункттердің орташа температурасы; tорташа=tж+tТ\2 Р–орташа атмосфералық қысым: Рорташа=Рж +РТ\2 Барометрлік нивелирлеу геодезиялық нивелирді және рейканы пайдалана алмайтын жағдайларда қолданылады: - екі пункттін ара қашықты өте алыс болса,100 км және одан да көп болғанда; - жер бедерінің картасын тез дайындау керек болғанда; - невелир пайдалану қиын болғанда; Барометрлік невелирлеудіжүргізу үшін ең қолайлы аспап барометр-анероид, бұл өлшемнің негізі - әр түрлі биіктікте метеорологиялық элементтердің өзгеруіне байланысты (атмосфералық қысым, температура) жер бетінен жоғары көтерілген сайын метеорологиялық элементтердің өзгеруі: а) әрбір 100 м көтерілген сайын жазда ауа температурасы 0,5 С төмендейді, ал қыста 0,8 С жоғарылайды; ә)жауын-шашын мөлшері және жауынды күндер көбейеді; б)үсіксіз күндер ұзақтылығы азаяды; в)әрбір 100 м жоғарылаған сайын күн радияциясының қарқындылығы 0,01-0,02каллорияға жоғарылайды. Тура күн радияциясының мөлшері арта бастайды; г) әрбір 100 м сайын ультрокүлгінсәулелердің құрамы 3-4% жоғарылайды. ғ) әрбір 100 м сайын өсімдіктердің даму фазалары 3-4 күнге кеш жүреді. Осы жағдайларға байланысты өсімдіктің өніп-өсу жағдайлары өзгереді. Сондықтан, агротехникалық шаралрды жүргізгенде, (жоспарлағанда), дақылдарды аудандастырғанда егілетін учаскелердің қандай биіктікте орналасқанын ескеру қажет. жүктеу/скачать 4.93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|