Биологиялдық 0 (нөл)-бұл өсімдік өсіп-өне бастайтын кезең (00, 50, 100 , 150).
Белсенді температура- биологиялық нөлден басталатын орташа тәулік температура ( мысалы, орташа тәуліктік t=7,80 , биологиялық 00 =50 , белсенді t=7,80 ). Белсенді температураның жиынтығы дақылдары аудандастырғанда қолданылады. Мысалы: мақтаны өндіру үшін 40000 белсенді температура қажет делік, ал аталмыш ауданда тек 30000 қана бар, демек бұл жерде мақта дақылына жылу жетіспейді деген сөз.
Тиімді температура- бұл биологиялық нөлде алып тастағандағы орташа тәуліктік температура (мысалы, орташа тәуліктік t=7,80 , биологиялық 0=50 , тиімді t=7,80 – 50 = 2,80). Тиімді температуралардың жиынтығы өсімдіктердің даму фазаларын есептеу кезінде пайдаланылады.
Ауылшаруашылық дақылдарының зиянкестерінің өсу фазаларына сәйкес қолайлы температуралар байланысты. Әр бір зиянкестердің өсу фазаларына сәйкес қолайлы температуралар болады, осы температурада олар жылдам көбейеді, белсенділігі артады, ал төмен не жоғары болған жағдайда дамуы нашарлайды.
Көпшілік зиянкестер үшін ең қолайлы температура 10-320 , ал ең төмен (минималды)-300, жоғары (максималды) температура 500 дейін жетеді.
Температураның жиынтығы (00 жоғары және 00 төмен)температураларды өзара қосу арқылы саналады. Көп саннан аз санды алып, көбінің белгісін қояды.
1.Тәуліктің орташа температурасы 3 жолмен анықталады:
а) ∑ t0 / n;n – өлшеудің саны 25/8=3,1 (метеостанцияларда психрометр күркесіндегі жедел термометрдің көмегімен).
ә) Ең жоғарғы температура + ең төменгі температура, орт.t0 = 11,5+ (-5,5)2=3,00
(метеостанцияларда психрометр күркесіндегі жедел термометрдің көмегімен).
(Селянинов күркесіндегі орнатылған жоғары және төменгі термометрлермен)
в) Термографтың лентасы арқылы∑ t0 /24 тәуліктегі немесе әр үш сағаттағы температураның қосындысын сегізге бөліп.
Достарыңызбен бөлісу: |