Ақуыз биосинтезі. Генетикалық код және оның қасиеттері. Ақуыз биосинтезінің тетіктері (механизмі)

Кластерлі гендердің бәрі бірдей транскрипция-ланып ортақ полицистронды а-РНҚ түзіледі. Осының негізінде бір белгінің дамуына қажет барлық ақуыздар (фементтер) бір мезгілде синтезделінеді. Кластерлі гендердің экспрессиялануын ерекше реттеуші гендер реттеп отырады.

Сонымен қатар, гендердің экспрессиялануының реттелу механизмдері прокариоттарда және эукариоттарда да ұқсас жоба күйінде жүретіндігі белгілі болды.

Сонымен қатар, гендердің экспрессиялануының реттелу механизмдері прокариоттарда және эукариоттарда да ұқсас жоба күйінде жүретіндігі белгілі болды.

• Бактериялардың бірнеше алмасу реакцияларын катализдейтін ферменттердің гендері оперон деп аталатын құрылымдық - қызметтік бірлікке біріктірілген.
• Оперонның құрамына аталған гендермен қатар промотор және оператор да кіреді.
• Промотор – РНҚ-полимеразамен байланысып ген ақпаратының көшіріліп жазылуының (транскрипциясының) басталатын нүктесі.
• Оператор - ақуыз репрессормен әрекеттесетін орын. Ақуыз репрессорды – репрессор гені кодтайды және ол оперон құрамына кірмейді.