Қазақ ЖӘне түрік халықтарындағы орнитонимді тілдік бірліктердің лингвоелтанымдық сипаты



бет4/5
Дата06.02.2022
өлшемі31.28 Kb.
#455138
1   2   3   4   5
Қазақ және түрік халықтарындағы орнитонимді тілдік бірліктердің лингвоелтанымдық сипаты

Түрік тілінде

Қазақша аудармасы

1

Bahar gelmeyince bülbül ötmez.

Көктем келмейінше, бұлбұл да сайрамас.

2

Bülbülle konuşan güllüğe, kargayla konuşan küllüğe.

Бұлбұл гүлмен тілдесер, қарға күлмен тілдесер.

3

Bülbülün gözü gülde, tavuğun gözü külde.

Бұлбұлдың көзі гүлде, тауықтың көзі күлде.

4

Bülbül kafesi ile kimse doymaz.

Бұлбұл жегеннің қарны тоймас.

5

Misafırı horoz olanın anbarında buğday kalmaz.

Қонағы қораз болғанның қорасында бидай қалмас.

6

Horozun uçacağı yer küllüğe kadardır.

Қораздың ұшқаны жерге дейін.

7

Bir çöplükte iki horoz ötmez.

Екі қораз бір бұтақта шақырмас.

8

Arkası yara olan hayvan karganın nereden geldiğini bilir.

Арқасы жараланған жануар қарғаның қайдан келетінін біледі.

9

Karga karganın gözünü oymaz.

Қарға қарғаның көзін шұқымас.

10

Karga yavrusuna bakmış, ah benim ak-pak evladım demiş.

Қарға баласын аппағым дер.

11

Kazla yarışan tavuğun arkası yırtılar.

Қазбен жарысқан тауықтың арты жыртылар.

12

Et olsun da leylek eti olsun.

Ет болса да, дегелектің еті болсын.

13

Şaşkın ördek kıçından dalar.

Сасқан үйрек артымен жүзер.

14

Herkesin serçesi kendine bülbüldür.

Әркімнің торғайы өзіне, бұлбұлдай көрінер көзіне.

15

Kedinin kanadı olsaydı serçenin adı kalmazdı.

Мысықтың қанаты болса, торғай құстың аты да қалмас.

16

Kırk serçedenbirkaziyi.

Қырық торғайдан бір қаз артық.

17

Serçeilekonuşanınsesisemadangelir.

Торғаймен тілдескеннің даусы көктен шығар.

18

Şahin küçük ama payını ele vermez. 

Сұңқар кіші болса да, сыбағасын бермес.

19

Tavuk var kazdan güzel, gelin var kızdan güzel.

Тауық бар қаздан сұлу, келін бар қыздан сұлу.

20

Tavuğun sadakası bir yumurta.

Тауықтың садақасы бір жұмыртқа.

Түрік тіліндегі kene gibi yapışkan (кенедей жабысу), yılan gibi soğuk (жыландай суық), arı gibi çalışkan (арадай еңбекқор), tilki gibi kurnaz (түлкідей қу), kedi gibi nankör (мысық секілді рақметі жоқ), eşek gibi inatçı (есектей табандылық таныту), deve gibi kinci (түйедей кекшіл), köpek gibi sadık (иттей адал болу) тақылеттес қалыптасқан тұрақты теңеулердің қатарын орнитонимдерден өрбіген теңеулер мен метафоралар да толықтырып отыр [5]. (Кесте 3).





Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5




©dereksiz.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет