Тақырып бойынша сұрақтар: 1) Етістік қандай сөз табы? 2) Етістіктер мағыналық жағынан қалай жіктеледі? 3) Етістіктер грамматикалық категориялары жағынан қандай етістіктер болып бөлінеді? 4) Етістіктер қандай жолдармен жасалады? 5) Қандай жұрнақтар етістіктерге жалғанып, грамматикалық форма туғызады? 6) Қандай жұрнақтар есім сөздеріне жалғанып, жаңа мағыналы етістік сөздерін туғызады? 7) Күрделі етістіктер қандай жолдармен жасалады? 9)Қандай етістіктер негізгі және көмекші етістіктер деп аталады? 8) Арнаулы көмекші етістіктерге қандай сөздер жатады? 10)Етістіктер қандай жағдайда ауыспалы көмекші етістік мағынасында қолданылады ? Етістіктің лексика-семантикалық категориялары §75. Болымды және болымсыз етістік Етістік сөзі лексикалық мағынасы жағынан белгілі іс, болмыс, амал, әре-
кет және қимылдық процесті білдіреді. Кейде етістіктегі айтылған қимылдық
процестің орындалғандығы, орындалып жатқандығы, орындалатындығы, қоса
көрсетіледі де, кейде сол қимылдың орындалмағандығы қоса көрсетіле-ді.
195
Мысалы: жаздым, жазып жатырман, жазамын; жазбадым, жазып жатқан жоқпын, жазбаймын. Негізгі және туынды түбір етістіктердің бастапқы мағынасы іс, қи- мыл, амал- әрекеттің орындалатындығын білдіреді де, б о л ы м д ы е т і с т і к деп аталады. Мысалы: бар, кел, жаз, кез, айт, жет. Етістіктің лексикалық мағынасына қосымша сол іс, амал, әрекет, қимылдық процестің орындалмайтындығы, істің істелмейтіндігі қоса көрсетілсе, етістіктің ондай семантикалық түрін б о л ы м с ы з е т і с -т
