5. Қасқыр неліктен тайып тұрды?
а) Ауылға иттер келе жатқанын сезді.
б) Қонақтың данышпандығын білді.
в) Таң ата ауылды жау шабарын білді.
д) Үй иесінен қорықты.
Жазылым. Жалпы және жалқы есімдерді қолданып, «Менің сүйікті үй жануарым» тақырыбында эссе жазыңыз.
Айтылым. Үй жануары жылқыны сипаттап айтыңыз.
12 – нұсқа
Оқу мақсаты:
5.2.5.1 берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беру, шағын диалогке қатысу
5.4.2.1эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазу
5.5.1.1 мәтіндерден жалпы және жалқы есімдерді ажырата білу, жалғау түрлерін дұрыс жалғау
Бағалау критерийі
берілген сұрақты дұрыс түсініп, лайықты жауап беріп, шағын диалогке қатыса алады;
эссе құрылымын сақтай отырып, адамды, табиғатты, белгілі бір оқиғаны сипаттап жазады;
мәтіндерден жалпы және жалқы есімдерді ажырата біледі, жалғау түрлерін дұрыс жалғай алады.
Тыңдалым.
Аудиомәтінді тыңдап, берілген нұсқалардың ішінен дұрыс жауапты таңдаңыздар.
1. Мәтін бойынша, Абай: «Орыс тілі – ... », - дейді.
а) дүниенің рахаты
ә) дүниенің сыры
б) дүниенің кілті
в) дүниенің алтыны
2. Абай шығармалары қашан басылып шықты?
а) 1904 жылы
ә) 1909 жылы
б) 1924 жылы
в) 1945 жылы
3. Абайдың шын аты кім?
а) Мұхамедқанафия
ә) Алауадин
б) ИбраҺим
в) Телқара
4. Абай кімдердің шығармаларын қазақ тіліне аударған?
а) Достоевский, Куприн
ә) Крылов, Лермонтов
б) Пушкин, Есенин
в) Тютчев, Бунин
5. Абай кім?
а) қазақ халқының ұлы ғалымы
ә) қазақ халқының тарихшысы
б) қазақ халқының жазба әдебиетін қалаушы
в) қазақ халқының этнографы
Оқылым.
Мәтінді оқып, астындағы тест тапсырмаларын орындаңыз.
Жылқы - көшіп-қонуға төзімді әрі ыңғайлы жануар.Қысы-жазы өз аяғынан жайылады,оның азығы өзге малдардан әлдеқайда асыл. Сол себепті оның еті де, сүті де, денсаулыққа шипалы екені ерте кезден-ақ белгілі. Қазақтың ұғымынша жылқы еті жақпаған ауру адам өледі.
Жылқы етінің өзіне тән ерекшелігі сол, оны қанша жесең де күшті болмайсың,тез сіңеді;сорпасының бетіне шыққан майы қанша суық болса да қатпай, тек тобарсып қана тұрады; қымызын қанша ішсең де сіңе береді. Туа сала шешесі өлген сәбиді жылқы сүтімен асырайды, өйткені қазақ ұғымында ол «адамнын сүтімен бірдей».
Қымыз өз бетімен ашиды,сондықтан да ислам дінінің шартымен ораза ұстаған адамдар ауыз ашу үшін ең алдымен тұз, кепкен жеміс сияқтылардың дәмін татады немесе аздап қымыз ішеді.
Жылқы тамағының мұндай ерекше болуы жылқының оты мен суына байланысты. Жылқы кез-келген шөпті жемейді,иіскеп ,таңдап жейді. Басқа мал түлігі жайылған жерге,басқа малдың аузы тиген шөпке жылқы жоламайды.Өзге мал сораптай беретін лай суды ол татпайды.Жылқы судың тұнық,таза жерінен ғана ішеді.
Достарыңызбен бөлісу: |
