Қазақстан республикасы ауыл шаруашылығы министрлігі
Краинский (кариника) тұқымы
жүктеу/скачать 6.32 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Карпат тұқымы.
| Краинский (кариника) тұқымы. Бұл ара тұқымының табиғи мекендейтін жері – австриялық Альпінің оңтүстік және шығыс беткейлері және Югославия аумағы.
Бұл тұқым Қазақстанның барлық аумағында тараған. Краин аралары күміс түсті тығыз қысқа түкті таза сұр денеге ие. Дене мөлшері бойынша олар орталық орыс және сұр кавказ аралары арасында аралық орынды алады. Олар сұр кавказ араларына қарағанда едәуір үлкен. Краин араларының тұмсығының ұзындығы 6,4-6,8 мм аралығында, кубитальды индексі 45-50% құрайды. Краин аралары өте бейбіт және ұяны тексергенде өздерін тыныш ұстайды. Ұя орташа мөлшерде прополиспен өңделеді. Шірне көздерін іздеуде өте белсенді, өткір иіс сезінушілік қасиеттерімен ерекшеленеді. Олар жақсы бағдарланған және ара ұялары тығыз орналасқан кезде адаспайды. Ұрлыққа бейімділік орталық орыс араларына қарағанда күшті көрінеді. Негізгі бал жинау кезінде краин аралары балды қондырғыға, ұяның ұрпақ салатын бөлігіне де салады, бұл аналық бал араны жұмыртқа салуда шектейді. Аралар қыстауға дайындықты ерте аяқтайды, нәтижесінде олар қыста өте күшті емес, қоректы аз мөлшерде жұмсайды. Қысқы төзімділігі орталық орыс араларынан төмен, бірақ сұр таулы кавказ араларына қарағанда қысқа төзімді. Олар бедеден алынған шірнені тозаңдандыру арқылы жақсы пайдаланады. Аналық аралардың төлдегіштігі жақсы. Жазда аралар мен ара ұрпағының көп саны сақталады. Қалыпты алым кезінде омарта қауымдарының 5%-ы үйірлі күйге келеді. Алым мүлдем болмаған жағдайда, ара қауымдарының 30%-ы үйір күйіне түсуі мүмкін. Ара қауымдарына үйірлі күйден шығу қиынға соғады. Бақыланбайтын үйірмен олар бес-алты үйірді шығара алады. Сондықтан, крайн араларымен селекция ең алдымен осы белгіні жоюға бағытталған. Бұл тұқымның аралары салқын жазға және ұзақ, салыстырмалы түрде әлсіз бал жинауға үйренген. Қазақстан жағдайында қарника әлсіз бал жинауды жақсы пайдалану сияқты факторлармен сипатталады, аз мөлшерде қорек жұмсай отырып, шағын ара қауымдары болып жақсы қыстайды. Карпат тұқымы. Тарихи тіршілік ету ортасы - Карпаттар, онда ылғалды, салқын климаты бар оқшауланған таулы жерлерде бұл тұқым пайда болды. Ол Қазақстан аумағында, ТМД елдерінде және шет елдерде кеңінен таралған. Карпат аралары денесінің сұр түсімен сипатталады және мөлшері бойынша сұр таулы кавказ араларынан айтарлықтай асып түседі. Тұмсығының ұзындығы 6,3-6,7 мм аралығында. Кубитальды индекс 45-50% құрайды. Аралар тыныш, бейбіт қалыптарымен ерекшеленеді және ұяны бөлшектеуге көп мән бермейді. Бал ақ қалпақшалармен жабылады, бірақ кейбір жергілікті популяциялар «дымқыл» және «құрғақ» арасындағы аралық тығыздағышты береді. Аралар қорек іздеуде жақсы іскерлік қасиетке ие. Ұя орташа мөлшерде прополиспен өңделеді. Негізгі бал жинау кезінде балды алдымен қондырғыға, содан кейін ара ұясының ұя бөлігіне орналастырады. Карпат араларының қысқы төзімділігі сұр кавказ араларына қарағанда жоғары, бірақ орталық орыс араларынан төмен. Нозематозға және еуропалық шірікке төзімділігі бойынша олар осы тұқымдар арасында аралық орынды алады. Карпат араларының көктемгі дамуы ерте басталып, қарқынды жүреді. Аналық аралардың жұмыртқа салуы тәулігіне 1200-1700 жұмыртқа аралығында болады, ал кейбір жоғары өнімді ара қауымдарында 2000-ға жетеді. Карпат араларының өнімділігі сұр кавказ араларына қарағанда жоғары. Карпат аралары ҚР көптеген облыстарында аудандастырылған. Қазақстан аумағында сары және сұр кавказ араларынан, итальяндықтардан алынған түрлі будандар көп. жүктеу/скачать 6.32 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|