Қазақстан Республикасы білім жəне ғылым министрлігі «Кəсіпқор» холдингі» коммерциялық емес акционерлік қоғамы Ж. У. Жубандыкова, З. А. Баймаханова
Өз бетінше шешуге арналған сұрақтар
жүктеу/скачать 3.37 Mb. Pdf көрінісі
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 1.5.2 Электрлік емес шамаларды электрлік өлшеу
- Өлшеуіш түрлендіргіштер
| Өз бетінше шешуге арналған сұрақтар
1. Кабель жəне əуе желілерінде өлшеу қалай жүзеге асырылады? 2. Кабельдердің зақымдануының негізгі себептері. 3. Кабель жəне əуе желілеріндегі зақымдануды анықтау əдістері мен тəсілдері. 4. Индукциялық əдіспен зақымданған жерді анықтау кезінде қолданылатын жабдық. 5. Ілмектер əдісімен зақымдану орнын анықтау кезінде қолданылатын жабдық. 6. Акустикалық əдіспен зақымданған жерді анықтау кезінде қолданылатын жабдық. 7. Кабель желілерінің зақымдалу орнын анықтаудың салыстырмалы жəне абсолюттік əдістерінің ерекшеліктері. 1.5.2 Электрлік емес шамаларды электрлік өлшеу Электр емес шамаларды электрлік əдістермен өлшеу кең қолдануға ие болды жəне көп жағдайда электрлік емес шаманы өлшеу оны электрлік емес шаманы өлшей отырып, оған бір мəнді тəуелді электр шамасына түрлендіруге түседі. Бұл түрлендіруді орындайтын өлшеу құрылғысының элементі өлшеуіш түрлендіргіш немесе сенсор деп аталады. Өлшеуіш түрлендіргіштер екі топқа бөлінеді: - Электр емес шаманы r, L немесе C электр тізбегінің параметрлерінің біріне түрлендіретін параметрлік.Оларға реостатты, сым, түрлендіргіш- терморезисторлар, индуктивті, сыйымдылықты фотоэлектрлік жатады. - Генераторлық, онда электрлік емес шама ЭҚК түрлендіріледі.Оларға индукциялық, термоэлектрлік пьезоэлектрлік, фотоэлектрондық түрлендір- гіштер жатады. Электрлік емес шамаларды өлшеу əдістері [8]. Кедергінің электрлік термометрлері. Дизельді салқындататын су температурасын бақылау үшін 3 датчигі бар электрлік термометрлер қолданылады (39-сурет) терморезисторлар (термисторлар) қызмет етеді. Термисторлар жартылай өткізгіш материалдардан жасалады. Сыртқы əсерлерден қорғау үшін датчик қорғаныш арматурасына жасалған. 41 Терморезисторлардың температураға қарсы кедергінің сипаттамасында айтарлықтай шашырауы болады. Сондықтан қажетті градуировкаларды алу үшін аспаптың шкалалары R8 жəне R9 кедергілерімен қосымша жəне қиыстыратын Резисторларды қолдануға тура келеді. Осы резисторлардың көмегімен бастапқы өлшенетін температурада көпірді теңестіруді жүзеге асырады (шкаланың нөлдік нүктесін градуциялайды). 39-сурет.Терморезисторлы датчигі бар электрлік термометрдің принципиалдық схемасы Термометр жиынтығына термоэлектрлік датчик (термопара) жəне көрсеткішпен қызмет ететін милливольтметр кіреді. 40-сурет. Электрлік термоэлектрлік датчигі бар термометр Термоэлектрлік датчик металдардан немесе қорытпалардан жасалған екі дəнекерленген сымдардан немесе пластиналардан жасалған. Мұндай екі жолсерік A жəне B (40-сурет) қандай да бір нүктеде жалғанады жəне тұйықталған электр тізбегіне қосылады, олардың тізбектегі қосылу орнының температурасы өзгерген кезде термо-э.д.с. деп аталатын электр қозғаушы күш пайда болады. Спай 1 екі əр түрлі металдың термобулары ыстық спай, ал 2 жəне 3 ұштары еркін немесе суық деп аталады. 42 Электродтар ретінде қолданылатын материалдардың табиғатына жəне А жəне В өткізгіштерінің 2 жəне 3 ұштарының қыздырылған 1 жəне t 2 температурасының айырмасына байланысты. Егер бос ұштардың температурасы тұрақты жəне бірдей болса, онда термо э.д.с. ыстық ұйықтау температурасына пропорционалды болады. Термопарлар салыстырмалы түрде шағын термо-э.д.с дамытады, сондықтан оны өлшеу үшін пайдаланылатын милливольтметрлердің нақты температуралық өтемақысы болуы тиіс. Мұндай аспаптың шкаласы °С градуирленген. жүктеу/скачать 3.37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|