Қазақстан Республикасы білім жəне ғылым министрлігі «Кəсіпқор» холдингі» коммерциялық емес акционерлік қоғамы Ж. У. Жубандыкова, З. А. Баймаханова
Электр жабдықтарын баптау жəне жөндеу кезінде электр
жүктеу/скачать 3.37 Mb. Pdf көрінісі
|
| 2.5 Электр жабдықтарын баптау жəне жөндеу кезінде электр
тізбектерін тексеру Электр жабдықтарын баптау жəне жөндеу кезінде электр тізбектерін тексеру. Электр жабдықтарын баптау немесе жөндеу кезінде электр тізбектерін тексеру тікелей немесе жерге қосу тəсілімен жүзеге асырылуы мүмкін. Тікелей тексеру тəсілі тексерілетін электр тізбегінің басы мен соңы бір- біріне тікелей жақын орналасқан, ал қосалқы тізбектер талап етілмеген жағдайда қолданылады [13]. Жерге қосу тəсілі басы мен ұштары едəуір қашықтықта орналасқан электр тізбектерін тексеруге арналған. Оны қолдану қосалқы тізбектерді пайдалана отырып жүреді, олар жерге тұйықтау өткізгіштері, кабельдер мен желілердің экрандары мен металл қабықтары, арнайы салынған өткізгіштер жəне т.б. қызмет етеді. Электр тізбегін тексерудің кез келген тəсілі кезінде əрекет ету принципі пробниктің əрекет ету принципіне ұқсас құрылғылар қолданылады (45, а- сурет). 52 45-сурет. Схема (а) жəне пробниктің шартты белгісі (б), тізбектерді тексеру мысалы (в) жəне тексеру кезіндегі сипатты қателер (г, д). Тесік тізбегі тексерілетін тізбек арқылы тұйықталғанда Р аспабының бағыттамасы 1 жəне 2 шықпалардың тұйықталуымен бірдей ауытқиды. R резисторы өлшеу құралы арқылы өтетін токты шектеу үшін қызмет етеді. Келесі суреттерде пробниктің толық схемасының орнына 45, б-суретте келтірілген оның шартты белгісі қолданылды. Электржетекті басқару схемасының фрагменті мысалында қарастырайық (45, в-сурет) электр тізбектерін тексеру тəртібі (46-сурет). Тексеру процесін кез келген жағдайда, мысалы, А нүктесінен қоректендіру тізбегінен бастаған жөн. П пробнигі А жəне В нүктелеріне қосылады, бұл олардың арасындағы тізбекті тексеруге мүмкіндік береді, ал S2 батырмасын басқан кезде – кнопканың жарамдылығы жəне А жəне В нүктелері арасында жасалған тізбектің дұрыстығы, осылайша, олардың арасындағы тізбектің схеманың басқа элементі арқылы емес, S2 кнопкасының түйіспесі арқылы құрылатынын растауға мүмкіндік береді. Осыдан кейін сынама В жəне L нүктелеріне (II поз., 45, в-сурет), S3 кнопкасының дұрыстығын тексерумен шынжырды тексеруді біріктіре отырып. Келесі тексерулердің тəртібі 45- суретте, пробниктің тиісті позицияларында көрсетілген. Электр тізбегін тесікпен сынау кезінде схеманың монтаждау нүктелеріне қосылған кабельдер мен сымдар желілерінің санын Көзбен тексеру қажет. Мысалы, монтаждық нүктеде тұйықтаушы түйменің шығысындағы S3 екі сым жалғануы тиіс–S2 түймесінен аралық жəне контактордың түйіспесіне сым. Тізбектерді тексеру кезінде тұрақты ток тізбектеріндегі полярлықты жəне мерзімді ток тізбектеріндегі фазалауды сақтауға ерекше назар аудару керек. 53 46-сурет.Электр тізбегін тексеру Электр тізбектерін тексеру кезінде жіберілетін кейбір ең тəн қателіктерді қарастырайық. Мысалы, 1-2 тізбегі (45, г-сурет) зашунтирована контактімен реле К1, сондықтан қосқан кезде үлгі - нүктелер 1 жəне 2 байқалмайды үзілуі тізбегінде байланыстарды К2, КЗ немесе тұйықталу контакт К4. Сондықтан 1 жəне 2 нүктелеріне қосылған тізбектерді тексеру үшін К1 релесінің түйіспесін алдын ала ажырату қажет. Р-n кедергісі арқылы жалған тізбектердің түзілуіне байланысты туындайтын қателіктердің тағы бір түрі-жартылай өткізгіш диодтың тура бағытта өтуі, сурет суреттеледі. 2 нүктесіне, сондай-ақ 3, 4 нүктелеріне басқа щупты қосу кезіндегі сияқты көрсеткіштер береді. Сынама қосу полярлығын өзгертсе, бұл болмайды. Қарастырылған мысалдар осы технологиялық көшудің тікелей тəсілімен орындалуын көрсетті. 47-сурет. Электр тізбектерін жерге қосу тəсілімен тексеру Жерге тұйықтау тəсілімен тексеруді Е 2 уақытша маңдайшасын орнатудан бастап, тексерілетін E 1 кабелінің ұштарының бірінде оған құрастырылған түймесі бар бастайды. Содан кейін, П талсымға тығындап, қосымша тізбектің бүтіндігін тексереді: жалпы өткізгіш (бұл жағдайда 54 «жер») - 5 – түйме - п – щуп пробнигінің 5 - түйме-жила Г-щуп п-щуп «плюс» пробнигасының П–жалпы өткізгіш. Егер тесік тұйық тізбекті көрсетсе, 5 түймесін басу жəне жіберу керек. Далдаларды дұрыс орнату кезінде п пробнигі өз көрсеткіштерін өзгертуі тиіс. Е2 бөгетінің орнатылуын тексергеннен кейін кабельдің екінші шетінде Жерге тұйықталған желіні іздеуге кіріседі, п пробникті желіге кезекпен қосып, оның көрсеткіштерін қадағалайды. Егер пробник тұйық тізбекті көрсетсе, табылған талсымды деп есептесе жəне Е 2 жерге тұйықтау науасын басқа талсымға ауыстырып, оны кабельдің басқа шетінде іздеуге кіріседі. 48-сурет. Жерге қосуды тексеру. Жерге тұйықтау тəсілімен тексеру кезінде жиі қателердің себебі əртүрлі электр тізбектеріне бір нөмір беру жəне тексерілетін сым желілерін немесе кабельді жерге тұйықтау өткізгішімен жалғаған кезде жалған тізбектің пайда болуы болып табылады (48-сурет). Мұндай қателердің алдын алу үшін кезекті тізбекті іздеп тапқаннан кейін ажырату жəне жерге тұйықтау өткізгішін түймесімен қайта қосу қажет. Олай болмаған жағдайда, жерге тұйықтау өткізгіші бар тексерілетін тізбектің тұйықталу себебін табу жəне жою қажет. жүктеу/скачать 3.37 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|